Σαν σήμερα το 1888, ξεκίνησε η δράση του μυστηριώδους Τζακ Αντεροβγάλτη, ο οποίος για περισσότερα από 126 χρόνια, με τα εγκλήματα του ενέπνευσε συγγραφείς και σκηνοθέτες.
Τζακ ο Αντεροβγάλτης (Jack the Ripper στα Αγγλικά) είναι το ψευδώνυμο ενός κατά συρροή δολοφόνου, που έδρασε στη φτωχογειτονιά Χουαϊτσάπελ του Ανατολικού Λονδίνου το 1888. Αποτελεί μία από τις γνωστότερες περιπτώσεις ανεξιχνίαστων εγκλημάτων της Αγγλίας και μία από τις μεγαλύτερες αποτυχίες της περίφημης Σκότλαντ Γιάρντ, της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου.
‘From Hell’ με τον Johnny Depp.
Η ιστορία του Τζακ του Αντεροβγάλτη έχει κρατήσει έως τις ημέρες μας αμείωτο το ενδιαφέρον της κοινής γνώμη, ενώ έχουν διατυπωθεί πάνω από 100 θεωρίες για την ταυτότητά του. Το ψευδώνυμο του αποδόθηκε από μία σειρά υβριστικών επιστολών, που έλαβαν οι αρχές από κάποιον που υπέγραφε ως Τζακ ο Αντεροβγάλτης και ισχυριζόταν πως ήταν ο δολοφόνος.
Στον Τζακ τον Αντεροβγάλτη αποδίδονται τουλάχιστον πέντε φόνοι εκδιδομένων γυναικών, που έγιναν από τις 31 Αυγούστου έως τις 9 Νοεμβρίου 1888 στην περιοχή Χουαϊτσάπελ του Ανατολικού Λονδίνου. Όλα τα θύματα του Τζακ του Αντεροβγάλτη δολοφονήθηκαν ενόσω αναζητούσαν πελάτες στον δρόμο. Ο λαιμός τους ήταν κομμένος και τα σώματά τους ακρωτηριασμένα με τέτοιο τρόπο, που φανέρωνε ότι ο δολοφόνος είχε πείρα των κανόνων της ανατομίας.
Οι μέθοδοι που εφάρμοσε η Σκότλαντ Γιάρντ για να εντοπιστεί και να παγιδευθεί ο δολοφόνος ήταν πολλές, περίπλοκες και εξεζητημένες κάποιες φορές. Σε μία περίπτωση, μάλιστα, φωτογραφήθηκαν τα μάτια ενός από τα θύματα, επειδή υποστηριζόταν ότι η εικόνα του δολοφόνου είχε αποτυπωθεί στους αμφιβληστροειδείς χιτώνες των ματιών του. Φυσικά, η θεωρία αυτή αποδείχθηκε ανυπόστατη.
Η ιστορία τού Τζακ του Αντεροβγάλτη αποτέλεσε θέμα πολυάριθμων, λογοτεχνικών και κινηματογραφικών έργων, από τα οποία το αξιολογότερο ίσως είναι ένα μυθιστόρημα τρόμου, γραμμένο από τη Μαίρη Μπέλοκ Λόουντς με τίτλο «Ο Ένοικος» («The Lodger», 1913), που μεταφέρθηκε πολλές φορές στον κινηματογράφο, με πρώτο διδάξαντα τον Άλφρεντ Χίτσκοκ
Η αποτυχία των προσπαθειών για τη σύλληψη του δολοφόνου προκάλεσε την αγανάκτηση της αγγλικής κοινής γνώμης. Τα βέλη της κριτικής στράφηκαν, όπως ήταν φυσικό, εναντίον του αρχηγού της Σκότλαντ Γιάρντ, σερ Τσαρλς Γουόρεν, o οποίος αναγκάστηκε να παραιτηθεί.
Η ιστορία τού Τζακ του Αντεροβγάλτη αποτέλεσε θέμα πολυάριθμων, λογοτεχνικών και κινηματογραφικών έργων, από τα οποία το αξιολογότερο ίσως είναι ένα μυθιστόρημα τρόμου, γραμμένο από τη Μαίρη Μπέλοκ Λόουντς με τίτλο «Ο Ένοικος» («The Lodger», 1913), που μεταφέρθηκε πολλές φορές στον κινηματογράφο, με πρώτο διδάξαντα τον Άλφρεντ Χίτσκοκ («The Lodger: A Story of the London Fog», 1927).
Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης έγινε όπερα («The Lodger»), μιούζικαλ, τηλεοπτική σειρά και βιντεοπαιχνίδι, ενώ γνωστά ονόματα της ροκ μουσικής εμπνεύστηκαν από την υπόθεση, όπως ο Μπομπ Ντίλαν («Tombstone Blues», 1965), οι Judas Priest («Ripper», 1976), οι Motorhead («Jack the Ripper»,1992), ο Νικ Κέιβ («Jack the Ripper», 1992) και ο Μόρισεϊ («Jack the Ripper», 1993).
Οι ανατριχιαστικές λεπτομέρειες των φόνων
Κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών, τουλάχιστον 100 πρόσωπα είχαν βγει στο προσκήνιο ως ύποπτοι για τις δολοφονίες στο Whitechapel.
Οι φόνοι συνέβαιναν σε δημόσιους χώρους (εκτός από τη δολοφονία της Mary Jane Kelly) τη νύχτα ή τα ξημερώματα. Ο λαιμός των θυμάτων ήταν κομμένος και το σώμα ήταν ακρωτηριασμένο. Τα θύματα αρχικά στραγγαλίζονταν έτσι ώστε να μη φωνάζουν. Η αφαίρεση των εσωτερικών οργάνων από τρία θύματα έκανε μερικούς αστυνομικούς της εποχής να πιστεύουν πως ο δολοφόνος κατείχε ανατομική ή χειρουργική γνώση.
Εφημερίδες της εποχής έδιναν έμφαση στην πρωτοφανή αγριότητα με την οποία γίνονταν τα εγκλήματα αλλά και στην αδυναμία της αστυνομίας να πιάσει τον δράστη. Ο τελευταίος μάλιστα μερικές φορές ξέφευγε από την αστυνομία στο «παρά πέντε».
Παρόλο που δεν είναι ξεκάθαρο πόσες ακριβώς γυναίκες σκότωσε ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης, γενικά αποδεκτή είναι η θεωρία ότι δολοφόνησε πέντε, αν και κάποιοι υποστηρίζουν πως ήταν τέσσερις και κάποιοι άλλοι επτά ή περισσότερες.
Οι πέντε γυναίκες που επίσημα θεωρούνται θύματα του Αντεροβγάλτη είναι:
• Mary Ann (Polly) Nichols, 42 ετών δολοφονήθηκε την Παρασκευή, 31 Αυγούστου, 1888,στο Μπακς Ρόου,στο Χουάιτ Τσάπελ.
• Annie Chapman, χήρα 47 ετών δολοφονήθηκε το Σάββατο, 8 Σεπτεμβρίου, 1888,στην πίσω αυλή ενός σπιτιούτης Χάντμπερυ Στρητ αριθμός 29.
• Elizabeth Stride, 45 ετών δολοφονήθηκε την Κυριακή, 30 Σεπτεμβρίου, 1888 στην αυλή ενός σπιτιού της Βέρνερ Στρητ.
• Catharine Eddowes, 43 ετών, δολοφονήθηκε την Κυριακή, 30 Σεπτεμβρίου, 1888,στην Μιτρ Σκουέαρ, με χρονική διαφορά εύρεσης από το προηγούμενο μιας ώρας.
• Mary Jane (Marie Jeanette) Kelly, δολοφονήθηκε την Παρασκευή, 9 Νοεμβρίου, 1888.
Εκτός από αυτές τις πέντε, στη λίστα των θυμάτων ενδεχομένως να συγκαταλέγεται και η Martha Tabram η οποία δολοφονήθηκε την Τρίτη 7 Αυγούστου, 1888.
Οι αστυνομικές έρευνες
Τα αστυνομικά αρχεία που έχουν διασωθεί, αφήνουν να φανεί η ερευνητική διαδικασία που ακολουθούνταν στη Βικτωριανή Εποχή. Μια μεγάλη ομάδα αστυνομικών διεξήγαγε έρευνες από σπίτι σε σπίτι και ανέκρινε υπόπτους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι για τον εντοπισμό του δράστη ακολουθήθηκε μία πρότυπη διαδικασία έρευνας, η οποία παραμένει αναλλοίωτη ακόμη και σήμερα. Η έρευνα περιελάμβανε τον προσδιορισμό των υπόπτων καταρχήν, έπειτα τον εντοπισμό τους και τέλος την εντατικοποίηση της παρακολούθησής τους ή τη διαγραφή τους απ’ τη λίστα.
Η αστυνομία παρά τις εκτενείς έρευνες δεν κατέφερε ποτέ να εντοπίσει τον δολοφόνο του Whitechapel, και αυτό διότι υπήρχαν προβλήματα στελέχωσης της Σκότλαντ Γιάρντ η οποία ανέλαβε την υπόθεση.
Η ιστορία του Τζακ του Αντεροβγάλτη περιπλέχτηκε ακόμα περισσότερο καθώς κατά τη διάρκεια της απουσίας του νεοδιοριζόμενου αρχηγού της Δ/νσης Εγκληματολογικών Ερευνών, Σερ Ρόμπερτ Άντερσον, μεταξύ 7 Σεπτεμβρίου και 15 Οκτωβρίου 1888, οι Chapman, Stride and Eddowes δολοφονήθηκαν. Αυτό ώθησε τον τότε επικεφαλής επιθεωρητή της Μητροπολιτικής Αστυνομίας, Σερ Charles Warren, να ορίσει τον αστυνομικό διευθυντή Donald Swanson υπεύθυνο για τον συντονισμό των ερευνών για την Scotland Yard.
Οι θεωρίες για τους υπόπτους «έδιναν κι έπαιρναν» την εποχή εκείνη. Μεταξύ άλλων είχαν ακουστεί τα ονόματα του εγγονού της βασίλισσας Victoria, πρίγκιπα Albert Victor, του ζωγράφου του Ιμπρεσιονισμού, Walter Sickert και του τέως πρωθυπουργού, William Gladstone.
Η αποκάλυψη της ταυτότητας του δολοφόνου
Έπειτα από χρόνια ερευνών, ένας συνταξιούχος ντετέκτιβ βρήκε ποιος ήταν τελικά ο παρανοϊκός δολοφόνος. ΟΤρέβορ Μάρριοτ, ντετέκτιβ εγκλημάτων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι Τζακ Αντεροβγάλτης ήταν ο Πολωνός μετανάστης Aaron Kosminski.
Μέχρι πρότινος, ο γρίφος παρέμενε άλυτος για τα στοιχεία της ταυτότητάς του. Οι έρευνες βάσει των στοιχείων που είχαν συλλεχθεί από τον τόπο του εγκλήματος οδηγούσαν σε έξι πρόσωπα.
Βάσει εξετάσεων του DNA οι επιστήμονες είναι σε θέση να πουν με βεβαιότητα ότι ο άνδρας που σκότωσε με απίστευτη αγριότητα πέντε τουλάχιστον πόρνες, ήταν ο Πολωνός μετανάστης Aaron Kosminski.
H επιστήμη, όπως αποκάλυψε η Daily Mail, κατάφερε τελικά να καταρρίψει κάθε μύθο, εικασία και ευφάνταστη ιστορία που είχαν «σκαρφιστεί» άνθρωποι οι οποίοι «γοητεύονταν» από το αστυνομικό θρίλερ με κεντρικό πρόσωπο τον μυστηριώδη δολοφόνο.
Βάσει εξετάσεων του DNA οι επιστήμονες είναι σε θέση να πουν με βεβαιότητα ότι ο άνδρας που σκότωσε με απίστευτη αγριότητα πέντε τουλάχιστον πόρνες, ήταν ο Πολωνός μετανάστης Aaron Kosminski.
(Δείγμα DNA απέδειξε ότι ο Πολωνός μετανάστης Α. Kosminski ήταν ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης)
Ειδικότερα, η εξέταση σε ένα σάλι το οποίο εντοπίστηκε δίπλα από το πτώμα ενός εκ των θυμάτων, της Catherine Eddowes έδειξε τα εξής:
-Περιείχε DNA από το αίμα του θύματος
-Περιείχε DNA του Kosminski.
Το εν λόγω σάλι εξαγοράστηκε σε δημοπρασία από τον Russell Edwards, και εν συνεχεία παραδόθηκε για ανάλυση στον -παγκοσμίου φήμης ειδικό στην ανάλυση γενετικού δείγματος- Δρ. Jari Louhelainen.
Χρησιμοποιώντας ειδικές τεχνικές ο Louhelainen κατάφερε να αποσπάσει DNA από το σάλι και να το συγκρίνει με το γενετικό υλικό απογόνων της Eddowes και του Kosminski.
Οι αναλύσεις έδειξαν ότι ανταποκρίνονται 100% στην αρχική υπόθεση του Louhelainen, ότι ένοχος για τη διάπραξη των στυγερών εγκλημάτων ήταν ο Πολωνός μετανάστης.
(Ο Russell Edwards κρατάει το σάλι που «έδειξε» τον δολοφόνο)
«Έτσι άρχισα τις έρευνες»
Μιλώντας στη Daily Mail, ο Russel Edwards, ο οποίος δηλώνει «ερασιτέχνης ντετέκτιβ» είπε μεταξύ άλλων:
«Τον Μάρτιο του 2007 ενημερώθηκα για τη δημοπρασία. Το μόνο που ήξερα ήταν ότι ήθελα να αποκτήσω αυτό το σάλι με οποιοδήποτε τίμημα. Ήταν εξαιρετικά όμορφο, μπλε και καφέ χρώματος. Στα δημοσιεύματα αναφερόταν ότι βρέθηκε δίπλα στην Catherine Eddowes, το θύμα του Τζακ του Αντεροβγάλτη και ότι ήταν εμποτισμένο με το αίμα της».
Εν συνεχεία ο ίδιος αφηγήθηκε: «Δεν υπήρχε κάποια ένδειξη για την προέλευσή του, ωστόσο μετά την δημοπρασία έλαβα ένα γράμμα από τον προηγούμενο κάτοχό του που έλεγε ότι ένας πρόγονός του ήταν αξιωματικός της αστυνομίας και ήταν παρών στον τόπο του εγκλήματος από όπου και απέσπασε το σάλι.
Αυτό το κομμάτι υφάσματος πέρασε από διάφορα χέρια με το πέρασμα των χρόνων, είχε εκτεθεί στο Μουσείο Εγκλημάτων της Scotland Yard και τελικά κατέληξε στα χέρια του David Melville-Hayes, απόγονου του αξιωματικού, από τον οποίο και το παρέλαβα μέσω της δημοπρασίας… Γνώριζα πάντως ότι η απόκτηση του υφάσματος δεν θα οδηγούσε απαραίτητα στη λύση του μεγαλύτερου αστυνομικού μυστηρίου όλων των αιώνων: Στην ταυτοποίηση του Τζακ του Αντεροβγάλτη».
«Άρχισα να ασχολούμαι με την ιστορία το 2001 όταν για πρώτη φορά είδα την ταινία ‘From Hell’ με τον Johnny Depp. Έκτοτε η έρευνα για μένα αποτελούσε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον χόμπι. Έψαχνα σε βιβλία για αυθεντικές φωτογραφίες της εποχής, επισκεπτόμουν βιβλιοθήκες
Όσο για το πώς αυτή η ιστορία του κέντρισε το ενδιαφέρον ο κ. Edwards ανέφερε… αφοπλιστικά: «Άρχισα να ασχολούμαι με την ιστορία το 2001 όταν για πρώτη φορά είδα την ταινία ‘From Hell’ με τον Johnny Depp. Έκτοτε η έρευνα για μένα αποτελούσε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον χόμπι. Έψαχνα σε βιβλία για αυθεντικές φωτογραφίες της εποχής, επισκεπτόμουν βιβλιοθήκες…».
Έκτοτε συνέχισε την έρευνά του η οποία οδήγησε στη σπουδαία ανακάλυψη.
Μιλώντας για την εξέλιξη των ερευνών που ξεκίνησαν επί της ουσίας το 2011, ο Edwards είπε: «Ο Jari χρησιμοποιώντας μια υπέρυθρη κάμερα, ήταν σε θέση να μου πει ότι οι σκοτεινές κηλίδες καταδείκνυαν πως επρόκειτο για αρτηριακό αίμα, γεγονός που συνάδει με τις συνθήκες δολοφονίας της Catherine Eddowes.
Αλλά η επόμενη αποκάλυψη ήταν ακόμη πιο συγκλονιστική: O Jari κατάφερε να εντοπίσει λεκέδες που είχαν τα χαρακτηριστικά σπέρματος. Επιπλέον μπόρεσε να εντοπίσει αυτό που ονομάζεται ‘κύτταρο νεφρού’. Υπενθυμίζω ότι κατά τη διάρκεια της δολοφονίας της Eddowes, ο δράστης της αφαίρεσε το ένα νεφρό. Από εκεί και έπειτα, η μεγαλύτερη δοκιμασία ήταν να μπορέσουν να αναλυθούν τα εν λόγω δείγματα. Προκειμένου να αποσπάσει το DNA, ο Jari χρησιμοποίησε μία πολύ εξειδικευμένη μέθοδο, διαφορετική από αυτή που χρησιμοποιείται συνήθως (σ.σ. με το γονιδιωματικό DNA). Αναγκαστήκαμε να αναζητήσουμε έναν απόγονο του θύματος και για καλή μας τύχη βρήκαμε την Karen Miller – τρεις φορές δισέγγονη της Eddowes, η οποία δέχθηκε να υποβληθεί σε εξέταση DNA. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων μίλησαν από μόνα τους…».
Η ίδια μέθοδος ακολουθήθηκε και για το δείγμα που είχε τα χαρακτηριστικά σπέρματος. Αφού με δυσκολία κατάφερε να αποσπάσει το -126 ετών- DNA το συνέκρινε με θηλυκό απόγονο του Kosminski που δέχθηκε να δώσει δείγμα.
Ποιος ήταν ο Κοσμίνσκι
Ο γνωστός Τζακ ο Αντεροβγάλτης είναι ο Πολωνός και Εβραίος Aaron Kosminski, μετανάστης στην Αγγλία του περασμένου αιώνα. Βάσει μαρτυριών, ήταν μία διαταραγμένη προσωπικότητα και ασκούσε το επάγγελμα του κομμωτή στην περιοχή του Whitechapel.
Το 1891 μπήκε σε άσυλο και παρέμεινε εκεί έως το τέλος της ζωής του. Ήδη από την δεκαετία του 1890, είχε συγκαταλεγεί στη λίστα των υπόπτων για τις δολοφονίες εις βάρος γυναικών που ήταν πόρνες. Οι αξιωματούχοι της αστυνομίας τον περιέγραφαν τότε ως έναν «Πολωνό Εβραίο» που είχε εισαχθεί σε κέντρο παραφρόνων. Άλλοι τον χαρακτήριζαν ως «ψυχικά ασθενή, παρανοϊκό σχιζοφρενή που άκουγε φωνές, μισογύνη και επιρρεπή στην αυτο-κακοποίηση».
O Κosmonski ήταν 23 ετών όταν διαπράχθηκαν οι φόνοι και ζούσε με τα τρία του αδέρφια, δύο αγόρια και ένα κορίτσι σε σπίτι στο Greenfield Street. Η οικία του βρισκόταν 200 μέτρα μακριά από το σημείο όπου το τρίτο θύμα του, η Elizabeth Stride, είχε βρεθεί νεκρή.
