Ζήσης Ψάλλας
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι για ένα βακτηριακό παθογόνο που είναι ήδη ανθεκτικό σε κάποιο αντιβιοτικό, η παρατεταμένη έκθεση σε αυτό το αντιβιοτικό όχι μόνο ενισχύει την ικανότητά του να διατηρεί το ανθεκτικό γονίδιο, αλλά επίσης το κάνει πιο εύκολα ανθεκτικό και σε άλλα αντιβιοτικά.
Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και στο Πανεπιστήμιο του Αϊντάχο ανακάλυψαν πόσο εύκολα μπορούν να εμφανιστούν πολυανθεκτικά βακτήρια (MDR).
Οι ερευνητές δοκίμασαν έναν κοινό μηχανισμό για την εξάπλωση της αντοχής στα αντιβιοτικά: τα πλασμίδια. Πρόκειται για κυκλικούς κλώνους DNA που μπορούν να περιέχουν πολλούς τύπους γονιδίων, συμπεριλαμβανομένων των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά γονιδίων. Τα βακτήρια μοιράζονται εύκολα πλασμίδια, ακόμα και μεταξύ διαφορετικών ειδών. Ωστόσο, τα πλασμίδια έχουν τα μειονεκτήματά τους και η προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι τα βακτήρια τα αποβάλλουν εύκολα.
Η ερευνητική ομάδα εργάστηκε με βακτήρια E.coli που περιείχαν ανθεκτικό πλασμίδιο στην τετρακυκλίνη και βακτήρια Klebsiella pneumoniae που περιείχαν ανθεκτικό πλασμίδιο στη χλωραμφενικόλη. Σε βακτήρια που δεν είχαν ποτέ «εμπειρία» με αντιβιοτικά, μετά από εννέα ημέρες χωρίς αντιβιοτικά, το ποσοστό των Klebsiella που εξακολουθούσε να φιλοξενεί το πλασμίδιο μειώθηκε σε λιγότερο από 50%. Για το Ε. Coli, λιγότερο από το 20% κράτησε το πλασμίδιό του.
Όταν οι ερευνητές εξέθεσαν τα στελέχη σε αντιβιοτικά, πολλαπλασιάζοντας το καθένα για 400 γενεές στο αντίστοιχο αντιβιοτικό τους, τα στελέχη έδειξαν μεγαλύτερη διακράτηση των πλασμιδίων τους ακόμη και μετά την άρση της απειλής του αντιβιοτικού. Μετά από εννέα ημέρες σε ένα μέσο ανάπτυξης χωρίς αντιβιοτικά, περισσότερα από τα μισά βακτήρια E.coli και Klebsiella κράτησαν το αντίστοιχο πλασμίδιό τους.
Όταν οι ερευνητές ανέπτυξαν μαζί στελέχη Klebsiella και E.coli που δεν είχαν συναντήσει στο παρελθόν αντιβιοτικά και έφεραν πλασμίδια, ένα μικρό ποσοστό των Klebsiella έγινε ανθεκτικό διατηρώντας το πλασμίδιο αντοχής στη χλωραμφενικόλη και αποκτώντας πλασμίδια αντοχής στην τετρακυκλίνη από το E. coli. Ωστόσο όταν οι ερευνητές επανέλαβαν το πείραμα χρησιμοποιώντας βακτήρια που είχαν εκτεθεί στο παρελθόν σε αντιβιοτικά, βρήκαν περίπου 1.000 φορές περισσότερα ανθεκτικά Klebsiella.
Δηλαδή, η προηγούμενη παρατεταμένη έκθεση σε ένα μόνο αντιβιοτικό -τη χλωραμφενικόλη- είχε αυξήσει την πιθανότητα το ανθεκτικό στη χλωραμφενικόλη Klebsiella να αποκτήσει το πλασμίδιο αντοχής στην τετρακυκλίνη από το E.coli, ακόμα και σε περιβάλλον χωρίς αντιβιοτικά.
