Δικαστήριο των ΗΠΑ επέβαλε ποινή κάθειρξης 15 ετών στον μόλις πέρυσι υποψήφιο πρόεδρο της Γουατεμάλας Μάριο Εστράδα, κρίνοντάς τον ένοχο για συμμετοχή σε συνωμοσία με σκοπό την παράνομη εισαγωγή κοκαΐνης στην αμερικανική επικράτεια και διακίνηση ναρκωτικών στις δύο χώρες, σε συνεργασία με μεξικανικό καρτέλ.
Ο Εστράδα, ο υποψήφιος πρόεδρος του κεντροδεξιού κόμματος Ένωση για την Εθνική Αλλαγή (UCN), παραδέχθηκε την ενοχή του όσον αφορά τις κατηγορίες που του απήγγειλε η ομοσπονδιακή εισαγγελία της νότιας περιφέρειας της Νέας Υόρκης. Φέρεται μαζί με ακόμη έναν κατηγορούμενο, τον Χουάν Πάμπλο Γκονσάλες, να είχε ζητήσει τουλάχιστον 10 εκατομμύρια δολάρια από το μεξικανικό καρτέλ Σιναλόα για να χρηματοδοτήσει την προεκλογική εκστρατεία του.
Εισαγγελείς κατηγόρησαν τους δύο άνδρες ότι συναντήθηκαν το 2018 και το 2019 με «εμπιστευτικές πηγές» (μυστικούς πράκτορες) της DEA, της ομοσπονδιακής υπηρεσίας δίωξης ναρκωτικών των ΗΠΑ, που υποδύονταν τα μέλη του καρτέλ, και τους υποσχέθηκαν να εγγυηθούν «ανεμπόδιστη πρόσβαση» σε αεροδρόμια και λιμάνια της Γουατεμάλας στη συμμορία, ώστε να είναι σε θέση να διακινεί ναρκωτικά με τελικό προορισμό τις ΗΠΑ.
Κατά τους Αμερικανούς εισαγγελείς, οι δύο άνδρες επιδίωξαν επίσης την «πρόσληψη πληρωμένων εκτελεστών για να δολοφονήσουν πολιτικούς τους αντιπάλους και συνεργάτες τους», ώστε να εξασφαλίσουν πως ο Εστράδα θα εκλεγόταν πρόεδρος της Γουατεμάλας. Οι Εστράδα και Γκονσάλες φέρονται να «αναφέρθηκαν σε συγκεκριμένους στόχους ονομαστικά» και να προθυμοποιήθηκαν να «προμηθεύσουν στους εκτελεστές όπλα, συμπεριλαμβανομένων [τουφεκιών εφόδου] AK-47, για να διαπράξουν τις δολοφονίες».
Ο πρόεδρος Αλεχάντρο Γιαματέι, ο δεξιός πολιτικός που κέρδισε στον δεύτερο γύρο των εκλογών που διεξήχθησαν το 2019, περιορίστηκε να πει ότι δεν έχει κανένα σχόλιο να κάνει για την υπόθεση.
«Ο Μάριο Εστράδα συνωμοτούσε για να λάβει χρήματα από το καρτέλ Σιναλόα προκειμένου να χρηματοδοτήσει ένα κύκλωμα διαφθοράς που θα του επέτρεπε να εκλεγεί πρόεδρος της Γουατεμάλας», αλλά χάρη στη δουλειά της DEA, «αντί (…) για την προεδρία της Γουατεμάλας, οδεύει σε φυλακή των ΗΠΑ», συνόψισε ο αμερικανός ομοσπονδιακός εισαγγελέας Τζέφρι Μπέρμαν.
Ο Εστράδα, 59 χρονών, πρώην μέλος του Κογκρέσου της Γουατεμάλας (2000-2007), συμμετείχε στις προεδρικές εκλογές του 2018 για τρίτη φορά, χωρίς να καταφέρει να περάσει στον δεύτερο γύρο.
Ο Ναπολεόν Ρόχας, υπαρχηγός του UCN στο Κογκρέσο της Γουατεμάλας, φάνηκε να προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από τον Εστράδα όταν του ζητήθηκε σχόλιο για την καταδίκη. «Σεβόμαστε απόλυτα τις αποφάσεις της δικαιοσύνης», διαβεβαίωσε, αλλά «δεν έχουμε τίποτα να κάνουμε με αυτές».