Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ αντιμετωπίζει το Σάββατο τις επισφαλείς για τη θέση του πρόωρες βουλευτικές εκλογές απέναντι σε ένα εκλογικό σώμα που ανησυχεί περισσότερο για τις εσωτερικές δυσχέρειες παρά για το Brexit, το οποίο αποτελεί και τον κύριο άξονα της προεκλογικής του εκστρατείας.
Η έξοδος του Βρετανού γείτονα από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εν δυνάμει επιζήμια για την Ιρλανδία, και τα 4,9 εκατομμύρια κατοίκους της, τη μοναδική χώρα του ευρωπαϊκού μπλοκ που έχει χερσαία σύνορα με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το θέμα του Brexit και της αναζήτησης λύσης που θα αποφεύγει την επαναφορά των συνόρων ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία έφερε και πάλι στην επιφάνεια την ανάμνηση των «Troubles», των τριών δεκαετιών αιματηρών συγκρούσεων ανάμεσα στους ρεπουμπλικανούς, καθολικούς και τους ενωτικούς, προτεστάντες στη βρετανική επαρχία.
Εάν η έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης συνδεόταν με την ευρωπαϊκή πολιτική του Λίο Βαράντκαρ, «θα νικούσε εύκολα», αλλά «οι άνθρωποι θέλουν αλλαγή» εκτιμά ο Jon Tonge, ειδικός στην ιρλανδική πολιτική του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ.
Το κόμμα του, το Φίνε Γκάελ (Fine Gael), βρίσκεται επικεφαλής της κυβέρνησης συνασπισμού μαζί με το άλλο μεγάλο κόμμα της ιρλανδικής πολιτικής σκηνής, το Φιάνα Φέιλ (Fianna Feil). Τα δύο κεντροδεξιά κόμματα εναλλάσσονται στην εξουσία εδώ και έναν αιώνα.
Ο Λίο Βαράντκαρ είναι το σύμβολο μίας καθολικής Ιρλανδίας, που βρίσκεται στον δρόμο του εκσυγχρονισμού. Ο ίδιος ανέλαβε την πρωθυπουργία εδώ και λιγότερο από τρία χρόνια, αλλά το κόμμα του κυβερνά εδώ και εννέα χρόνια.
Σε έρευνα Ipsos MRBI, που δημοσιεύθηκε την Τρίτη από τους Irish Times, το κόμμα του πρωθυπουργού έρχεται στην τρίτη θέση, με 20% της πρόθεσης ψήφου έναντι 23% για το Φιάνα Φέιλ.
«Υπαρξιακή απειλή»
Αν η τάση που εμφανίζουν οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθεί στις κάλπες, η ψηφοφορία θα καταλήξει στην αντιστροφή της ισορροπίας δυνάμεων στους κόλπους του συνασπισμού. Ο επικεφαλής του Φιάνα Φέιλ Μάικλ Μάρτιν, πρώην υπουργός Εξωτερικών, θα είναι στην περίπτωση αυτή ο νέος πρωθυπουργός.
Ωστόσο η δημοσκόπηση αυτή έφερε στην επιφάνεια και μια απροσδόκητη τάση: για πρώτη φορά από την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας, το Σιν Φέιν (Sinn Fein), το αριστερό κόμμα της Ιρλανδίας που τάσσεται υπέρ της επανένωσης του νησιού, καταλαμβάνει την πρώτη θέση με το 25% των ψήφων.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης των Irish Times, 4 στους 5 Ιρλανδούς θέλουν την επανένωση του νησιού.
Οι πιθανότητες να φθάσει στην εξουσία είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Άλλοτε η πολιτική πτέρυγα του ΙRA, το κόμμα, υπό την ηγεσία εδώ και δύο χρόνια της Μέρι Λου ΜακΝτόναλντ, δεν κατεβάζει παρά 42 υποψήφιους, για 160 έδρες του Dail Eireann, της ιρλανδικής κάτω βουλής. Επιπλέον, και τα δύο κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού αποκλείουν οποιαδήποτε σύμπραξη με το Σιν Φέιν, το οποίο έχει θέσει ως όρο για τη συμμετοχή του σε κυβερνητικό συνασπισμό τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ιρλανδική ενότητα.
Εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις και χάρη στην ισχυρή συμμετοχή του σε αποκεντρωμένες δομές εξουσίας, το Σιν Φέιν θα γίνει το Σάββατο το μεγαλύτερο ιρλανδικό πολιτικό κόμμα, ενισχύοντας το momentum υπέρ της ένωσης.
«Για πρώτη φορά, πιστεύω ότι η Δημοκρατία της Ιρλανδίας θα μπορούσε στα σοβαρά να ασκήσει πίεση υπέρ μίας επανενωμένης Ιρλανδίας. Δεν είναι κάτι που θα εξαφανισθεί έτσι…» λέει ο Jon Tonge.
Κρίση στέγης
Απέναντι στον κίνδυνο διάλυσης του κυβερνητικού συνασπισμού, ο Λίο Βαράντκαρ επέλεξε στα μέσα του Ιανουαρίου να προκηρύξει πρόωρες εκλογές μόλις εξαφανισθεί ο κίνδυνος ενός Brexit χωρίς συμφωνία.
Η εκλογική αναμέτρηση του Σαββάτου, που θα διεξαχθεί ταυτόχρονα με τον αγώνα ράγκμπι Ιρλανδίας-Ουαλίας στο πλαίσιο του τουρνουά των Έξι Εθνών, θα επιτρέψει στη χώρα να έχει μια νέα κυβέρνηση στη θέση της για την επόμενη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής τον Μάρτιο, με μία «ισχυρή εντολή» για τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες για τη διαμόρφωση της μελλοντικής σχέσης, είχε επισημάνει ο Λίο Βαράντκαρ κατά την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών.
Το ματς του Brexit, επαναλαμβάνει ο Ιρλανδός πρωθυπουργός, δεν βρίσκεται παρά στο «ημίχρονο» και μία αποτυχία στην επίτευξη εμπορικής συμφωνίας «θα ήταν σημαντική, υπαρξιακή απειλή για την οικονομία μας το 2021».
Ωστόσο δυσκολεύεται να περάσει το μήνυμα, διότι η ιδέα μίας λύσης χωρίς την ύπαρξη συνόρων που θα επηρεάσουν τις εμπορικές ανταλλαγές με τον Βρετανό γείτονα συναντά καθολική συναίνεση.
«Η ιδέα ότι η Ιρλανδία δεν μπορεί να αλλάξει κυβέρνηση εξαιτίας του Brexit είναι τόσο κυνική όσο και δείγμα απελπισίας» δήλωσε πρόσφατα ο Μάικλ Μάρτιν. «Η εθνική ενότητα για το Brexit, στην οικοδόμηση της οποίας συμβάλαμε και εμείς, θα συνεχισθεί».
Οι ανησυχίες των ψηφοφόρων επικεντρώνονται σε προβλήματα όπως η στέγη και η υγεία. Η έλλειψη κατοικιών έχει προκαλέσει εκτίναξη των τιμών. Σύμφωνα με την οργάνωση αρωγής προς τους αστέγους Focus Ireland, η χώρα μετρούσε 9.731 αστέγους την εβδομάδα των Χριστουγέννων, ένας αριθμός που έχει τετραπλασιασθεί από τον Δεκέμβριο 2014.
