Νέο πλαίσιο για τον έλεγχο των Πανεπιστημιακών ιδρυμάτων διαμορφώνει το νομοσχέδιο που παρουσίασε σήμερα η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως και το οποίο τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.
Με το νομοσχέδιο τα Πανεπιστήμια θα υπόκεινται πλέον στην Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), ένα νέο θεσμό, που έρχεται για να αντικαταστήσει την Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ).
Πρόκειται για μια «υπερ –αρχή», έναν οργανισμό με ενισχυμένες αρμοδιότητες στην οποία θα λογοδοτούν τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα καθώς μεταξύ άλλων θα
– αξιολογεί τα Πανεπιστήμια και τις ερευνητικές μονάδες που βρίσκονται σε αυτά,
– αποφασίζει για ένα τμήμα της χρηματοδότησης τους την οποία θα συνδέει με κριτήρια ποιότητας και τέλος
– θα σχεδιάζει την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Η νέα δομή της ΕΘΑΑΕ
Η νέα δομή της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης αποτελείται από:
1. τον Πρόεδρο που θα ορίζεται με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ύστερα από εισήγηση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και σύμφωνη γνώμη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής,
2. το Ανώτατο Συμβούλιο θα αποτελεί επιτελικό όργανο για τις μείζονες αποφάσεις αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη, του στρατηγικού σχεδιασμού και της χρηματοδότησης των ΑΕΙ. Θα συμμετέχουν Καθηγητές α’ βαθμίδας από την Ελλάδα ή το εξωτερικό. Τα Μέλη του θα επιλέγονται από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής, αποτελούμενο από τον Πρόεδρο και δύο Καθηγητές α’ βαθμίδας, μετά από δημόσια προκήρυξη.
3. το Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης
Το Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης θα αποτελεί εκτελεστικό όργανο που αξιολογεί και πιστοποιεί τα ΑΕΙ και τα προγράμματα σπουδών. Θα συμμετέχουν εξειδικευμένοι Καθηγητές α’ βαθμίδας ανά γνωστικό αντικείμενο καθώς και εκπρόσωποι φοιτητών και κοινωνικών εταίρων. Τα Μέλη του θα επιλέγονται από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής, αποτελούμενο από τον Πρόεδρο και δύο Καθηγητές α’ βαθμίδας, ανά γνωστικό αντικείμενο, μετά από δημόσια προκήρυξη και
4. τον Γενικό Διευθυντή, ο οποίος επίσης θα επιλέγεται από τριμελές Συμβούλιο Επιλογής, αποτελούμενο από Μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου, μετά από δημόσια προκήρυξη.
Απελευθέρωση της έρευνας
Στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται επίσης, η απελευθέρωση της έρευνας και δημιουργία ευέλικτου πλαισίου λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών Έρευνας (ΕΛΚΕ).
Όπως εξήγησε η υπουργός, με τον τρόπο αυτό σταματά η απώλεια ερευνητικών πόρων, επιδιώκεται η αποφυγή των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων του υφιστάμενου πλαισίου και επιτυγχάνεται μεγαλύτερη ευελιξία στη λειτουργία των ΕΛΚΕ αυξάνοντας ταυτόχρονα τη λογοδοσία και τη διαφάνεια.
Αναλυτικά προβλέπεται:
• Ο προϋπολογισμός του έργου/προγράμματος καθίσταται πλέον αυτοτελής και διακριτός σε σχέση με τον προϋπολογισμό των υπόλοιπων έργων.
• Για τα πολυετή έργα συντάσσεται πλέον συνοπτικός συνολικός προϋπολογισμός χωρίς επιμέρους κατανομή των κονδυλίων στα έτη.
• Οι αναμορφώσεις των προϋπολογισμών των έργων γίνονται απολογιστικά ανά τρίμηνο και η αναμόρφωση του προϋπολογισμού του ΕΛΚΕ ανά μήνα, χωρίς να επιβαρύνονται οι ερευνητές.
• Για τη νόμιμη εκτέλεση μιας δαπάνης δεν απαιτείται έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης.
• Οι δαπάνες είναι νόμιμες εφόσον πραγματοποιούνται εντός των ορίων του συνόλου του εγκεκριμένου προϋπολογισμού ενός έργου/προγράμματος και όχι εντός των ορίων κάθε επιμέρους κατηγορίας δαπάνης.
• Προκαταβολές για την αντιμετώπιση έκτακτων δαπανών θα μπορούν να καταβάλλονται σε αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα της ημεδαπής, και όχι υποχρεωτικά μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος.
