«Το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής για το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου, εκφράζει το κοινό περί δικαίου αίσθημα του λαού», εκτίμησε ο πρόεδρός της Μανώλης Μπεντενιώτης, παρουσιάζοντάς το στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου.
Επισκοπώντας το πόρισμα που εκφράζει μονάχα τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που μετείχαν στην Επιτροπή, ο κ. Μπεντενιώτης υπολόγισε την ζημία του ελληνικού Δημοσίου από τις «ανταλλαγές» δημοσίων γαιών έναντι της – παραχωρηθείσας στη Μονή – λιμνοθάλασσας της Βισθωνίδας, σε 1 δισ. ευρώ, υπολογισμό στον οποίο είχε προβεί το ΠΑΣΟΚ, ήδη από την πρώτη Εξεταστική Επιτροπή του 2008.
Οι υπουργοί της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι φέρουν και την ευθύνη του σκανδάλου σύμφωνα με την πλειοψηφία, κάθε άλλο παρά «παραπλανήθηκαν» – κατά τις αρχικές κατευθύνσεις του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γ. Σανιδά – αλλ’ αντιθέτως, «επιβεβαιώνεται ο κεντρικός συντονισμός και η ύπαρξη άνωθεν καθοδήγησης», ενώ η ΚΕΔ καθοδηγείται από έμπειρους υπαλλήλους και υπουργούς, «να προχωρήσει με καταστρατήγηση των νομικών κανόνων στις ανταλλαγές».
Ο πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής, τέλος, προανήγγειλε εμμέσως την πρόταση του ΠΑΣΟΚ για τη σύσταση μιας Προκαταρκτικής-Προανακριτικής Επιτροπής, τόσο για την περαιτέρω διερεύνηση ποινικών διαστάσεων έξι υπουργών της Νέας Δημοκρατίας, όσο για την ολοκλήρωση των τραπεζικών, φορολογικών και χρηματιστηριακών ελέγχων, οι οποίοι εκκρεμούν ήδη από την προηγούμενη Εξεταστική.
ΝΔ: η Εξεταστική δεν επιτέλεσε το έργο της
Σε αντίθεση με τον κ. Μπεντενιώτη, ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Ν. Δένδιας, υπογράμμισε πως «το κοινό περί δικαίου αίσθημα και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, δεν μπορεί να αποτελούν το κριτήριο απόφασης μιας Εξεταστικής Επιτροπής και μιας ποινικής διερεύνησης. Η απόδοση της αλήθειας δεν θα βοηθηθεί αναζητώντας αποδιοπομπαίους τράγους και αποσείοντας τις ευθύνες όλων των υπουργών του ΠΑΣΟΚ. Πολιτική εντιμότητα συνιστά να μπορεί κανείς να πηγαίνει ενάντια στο κλίμα» τόνισε ο βουλευτής, συμπληρώνοντας πως από τις καταθέσεις, «δεν υπάρχει ούτε μία φράση» που να αποδεικνύει δόλο των υπουργών της Νέας Δημοκρατίας, στην πρόθεσή τους να προβούν στις ανταλλαγές.
Άλλο τόσο, κατά την ΝΔ, η Εξεταστική Επιτροπή δεν επιτέλεσε το έργο της, αφού δεν φώτισε τις διαδρομές των κεφαλαίων από και προς τη Μονή, ούτε βεβαίως κατέληξε σε ροή πολιτικού χρήματος – «και όταν προσεγγίσαμε μια οφ σορ που αναφέρθηκε ως έχουσα σχέση με συγγενικά συμφέροντα πρώην υπουργού (σ.σ. του Άκη Τσοχαζόπουλου) μας είπαν ότι η εταιρεία δεν κινείτο στον πυρήνα της υπόθεσης και πως δεν υπάρχει καμία περίπτωση να διερευνηθούν».
Κατά τον εισηγητή του ΚΚΕ, Αντώνη Σκυλλάκο, ευθύνες για το σκάνδαλο έχουν και οι δύο κυβερνήσεις, καθώς «υπήρχε θέληση και επί ΠΑΣΟΚ και ακόμα περισσότερο επί ΝΔ, να ευνοηθεί η Μονή με νύχια και με δόντια». Άλλωστε και οι Νομικοί Σύμβουλοι του Κράτους, «ποτέ δεν σηκώνουν κεφάλι και σκίζονται να εξυπηρετήσουν την εικαζόμενη θέληση της εκάστοτε κυβέρνησης».
«Η ταχύτητα και η αλληλουχία των γεγονότων προδίδει συντονισμό» εκτίμησε ο κ. Σκυλλάκος από την πλευρά του ΚΚΕ. Υπάρχει ευθύνη του Μεγάρου Μαξίμου, «τουλάχιστον ευθύνη Αγγέλου», ενώ και «ο ρόλος των κ.κ. Σανιδά και Καρούτσου αποδείχθηκε πιο καθαρά, για να δούμε πόσο ανεξάρτητα λειτουργεί η Δικαιοσύνη. Πάνω απ’ όλα ωστόσο, χρειάζεται θεσμική παρέμβαση που να αφαιρεί από τα βυζαντινά χρυσόβουλα και τα οθωμανικά φιρμάνια την ισχύ των τίτλων ιδιοκτησίας, αλλά και μια νομοθετική παρέμβαση ειδικά για το Βατοπέδιο, σαν αυτή που είχε φέρει το ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευση.
Επιθετικός ενάντια και στα δύο μεγαλύτερα κόμματα εμφανίστηκε και ο Θ. Πλεύρης. Ο εκπρόσωπος του ΛΑΟΣ αρνήθηκε να αναγνωρίσει οιαδήποτε ευθύνη στον Σ. Ξυνίδη (το όνομα του οποίου είχε επικαλεστεί ο Ν. Δένδιας επισκοπώντας την περίοδο ΠΑΣΟΚ), αλλά απέρριψε ρητά τις επιλογές του Γ. Παπακωνσταντίνου, κατηγορώντας την κυβέρνηση, πως για να μην κατηγορηθεί πως κάνει πίσω έναντι της Μονής, θέτει σε κίνδυνο την δημόσια περιουσία: «Μπορεί κανείς να προκαταλάβει τις αποφάσεις του Εφετείου και Αρείου Πάγου; Και ενώ μας δίνεται η δυνατότητα να κόψουμε τις ανταλλαγές και να γυρίσουμε στο θέμα της κυριότητας, όπου η Μονή δεν έχει ουσιαστικά δικαιώματα γιατί βαρύνεται με την κοινοχρησία της λίμνης, κινδυνεύουμε, εάν χάσουμε τη δίκη, να νομιμοποιηθούν όλες οι ανταλλαγές».
Τέλος, η εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Ευαγγελία Αμανατίδου-Πασχαλίδου, αντικαθιστώντας τον παραιτηθέντα από την Κ.Ο. του κόμματος, Νίκο Τσούκαλη, υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι «το ελληνικό Δημόσιο δεν έχει ακόμα εκτιμήσει το μέγεθος της ζημιάς και δεν έχει δηλώσει παράσταση πολιτικής αγωγής», επεσήμανε την ανάγκη θεσμικών μεταρρυθμίσεων (π.χ. αναμόρφωση του τρόπου λειτουργίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους) και προειδοποίησε για την έκβαση άλλων δύο υποθέσεων – εκείνης της Μονής Τοπλού στην Κρήτη και των διεκδικήσεων της Μονής Μεγίστης Λαύρας στη Σκύρο.
