Θάνος Ξυδόπουλος
Οι άνθρωποι γενικά σκέφτονται το άγχος και το στρες ως αρνητικές έννοιες αλλά οι ψυχολόγοι γνωρίζουν από καιρό ότι και τα δύο είναι αναπόφευκτα παίζοντας συχνά χρήσιμο ρόλο στην καθημερινή μας ζωή. Αυτά αναφέρθηκαν σε μια παρουσίαση στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας.
«Δυστυχώς, από τη στιγμή που κάποιος φτάνει σε έναν επαγγελματία για βοήθεια, το στρες και το άγχος έχουν ήδη φτάσει σε ανθυγιεινά επίπεδα», δήλωσε η Lisa Damour, ψυχολόγος που έκανε την παρουσίαση στη συνάντηση. Η Damour γράφει επίσης μια τακτική στήλη για τους New York Times και είναι συγγραφέας του βιβλίου “Under Pressure: Confronting the Epidemic of Stress and Anxiety in Girls”.
Το άγχος συνήθως συμβαίνει όταν οι άνθρωποι λειτουργούν στα όρια των δυνατοτήτων τους -όταν ωθούνται ή αναγκάζονται από τις περιστάσεις να φτάσουν πέρα από τα γνωστά τους όρια, σύμφωνα με την Damour. Είναι επίσης σημαντικό να καταλάβουμε ότι το στρες μπορεί να οφείλεται τόσο σε κακά όσο και σε καλά γεγονότα. Για παράδειγμα, μια απόλυση από τη δουλειά είναι αγχωτική αλλά ίδιο είναι και η γέννηση ενός μωρού.
Το άγχος, επίσης, έχει λάβει μια άσκοπα κακή φήμη, σύμφωνα με την Damour. «Όπως γνωρίζουν όλοι οι ψυχολόγοι, το άγχος είναι ένα εσωτερικό σύστημα συναγερμού, πιθανότατα κληρονομημένο από την εξέλιξη των ειδών, που μας προειδοποιεί για απειλές τόσο εξωτερικές όσο και εσωτερικές -όπως όταν χρονοτριβήσαμε πολύ καιρό και είναι ώρα να κάνουμε κάτι», δήλωσε η Damour.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το στρες και το άγχος δεν μπορούν να είναι επιβλαβή, λέει η Damour. Το άγχος μπορεί να γίνει ανθυγιεινό εάν είναι χρόνιο (χωρίς δυνατότητα ανάκαμψης) ή αν είναι τραυματικό. «Το άγχος προκαλεί βλάβη όταν υπερβαίνει οποιοδήποτε επίπεδο που ένα άτομο μπορεί να απορροφήσει ή να χρησιμοποιήσει για να οικοδομήσει ψυχολογική δύναμη. Ομοίως, το άγχος γίνεται ανθυγιεινό όταν ο συναγερμός του δεν έχει νόημα. Μερικές φορές, οι άνθρωποι αισθάνονται ανήσυχοι χωρίς κανένα λόγο. Άλλες φορές, ο συναγερμός είναι εντελώς ανάξιος της απειλής, όπως όταν ένας μαθητής βιώνει επίθεση πανικού σε ένα μικρό κουίζ».
Το αθεράπευτο στρες και άγχος μπορούν να προκαλέσουν επίμονη δυστυχία αλλά μπορούν επίσης να συμβάλουν σε πλήθος πρόσθετα ψυχολογικά και ιατρικά συμπτώματα, όπως η κατάθλιψη ή ο αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου, σύμφωνα με την Damour.
