Ζήσης Ψάλλας
Παρόλο που πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν αντικαταθλιπτικά, εξακολουθεί να υπάρχει διαμάχη γύρω από το πόσο καλά λειτουργούν ενώ οι μελέτες έχουν δημιουργήσει αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Η τελευταία ανάλυση που αποτελεί μέρος της συνεχιζόμενης διαμάχης προέρχεται από επιστήμονες του Nordic Cochrane Centre στη Δανία. Οι συγγραφείς λένε ότι το σημερινό επίπεδο αποδεικτικών στοιχείων για την υποστήριξη των αντικαταθλιπτικών δεν αρκεί.
Η ανασκόπηση, η οποία δημοσιεύθηκε στο BMJ Open, είναι μια απάντηση σε ένα άρθρο που έγραψε ο Δρ. Andrea Cipriani και οι συνεργάτες του και δημοσιεύθηκε στο The Lancet τον Φεβρουάριο του 2018. Στο άρθρο αυτό συγκρίθηκε η απόδοση 21 αντικαταθλιπτικών. Η ανάλυσή ήταν η μεγαλύτερη του είδους της περιλαμβάνοντας 522 δοκιμές και 116.477 συμμετέχοντες. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «τα αντικαταθλιπτικά ήταν πιο αποτελεσματικά από το εικονικό φάρμακο σε ενήλικες με μεγάλη καταθλιπτική διαταραχή».
Με επικεφαλής τον Δρ. Klaus Monkholm, οι συντάκτες της νέας δημοσίευσης πιστεύουν ότι το έργο του Cipriani δεν αντιμετώπισε σωστά όλα τα δεδομένα.
Ο Monkholm και οι συνεργάτες του αρχικά έγραψαν μια κριτική στο The Lancet τον Σεπτέμβριο του 2018. Σε αυτή την κριτική, σκιαγραφούν μια σειρά θεμάτων. Για παράδειγμα, επειδή τα αντικαταθλιπτικά έχουν πολύ γνωστές παρενέργειες, είναι πολύ δύσκολο να διεξαχθούν μελέτες όπου οι συμμετέχοντες να “τυφλοποιούνται” κατάλληλα. Με άλλα λόγια, οι συμμετέχοντες είναι πιθανό να γνωρίζουν ότι βρίσκονται στην πειραματική ομάδα και όχι στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου. Ο Monkholm πιστεύει ότι ο Cipriani δεν το έλαβε αυτό επαρκώς υπόψη.
Οι επιστήμονες αποφάσισαν να επαναλάβουν την ανάλυση του Cipriani, αλλά αυτή τη φορά χειρίστηκαν ορισμένα θέματα διαφορετικά στοχεύοντας «στην παροχή μιας πληρέστερης αξιολόγησης».
Ο Monkholm υποστηρίζει ότι οι μελέτες που εμπλέκονται στη μετα-ανάλυση ήταν σύντομης διάρκειας και επομένως δεν ήταν αναγκαστικά εφαρμόσιμες σε άτομα που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά για πολλά χρόνια. Επίσης, τα αποτελέσματα ήταν σχετικά μικρά και, αν και στατιστικά σημαντικά, μπορεί να μην είναι κλινικά σημαντικά. Οι συγγραφείς σημείωσαν επίσης ότι στις ομάδες που πήραν αντικαταθλιπτικά, υπήρξαν υψηλά ποσοστά εγκατάλειψης σε πολλές από τις μελέτες κάτι που υποδηλώνει ότι «τα οφέλη των αντικαταθλιπτικών δεν υπερβαίνουν τις παρενέργειες».
Παρόλο που οι συγγραφείς δεν ισχυρίζονται ότι τα αντικαταθλιπτικά δεν λειτουργούν, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα στοιχεία εξακολουθούν να μην είναι αρκετά ισχυρά. Ζητούν μεγαλύτερες, μακρύτερες χρονικά και αυστηρότερες μελέτες.
