Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει να εμφανιστεί δημόσια από την Παρασκευή που μας πέρασε. Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο για τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας γεγονός, τη στιγμή μάλιστα που «τρέχει» η προεκλογική εκστρατεία στην Κωνσταντινούπολη, όπου στις 23 Ιουνίου διεξάγονται οι επαναληπτικές δημοτικές εκλογές.
Ήδη από το πρωί της Τετάρτης κυκλοφορούν στην Τουρκία αλλά και εκτός της χώρας φήμες αλλά και ευρεία σπέκουλα όσον αφορά στους πραγματικούς λόγους για τους οποίους ακυρώθηκαν οι 39 ομιλίες του Ερντογάν και γιατί συνεδριάζει το υπουργικό συμβούλιοΑπό την Προεδρία της Δημοκρατίας στην Άγκυρα ανακοινώθηκε επίσημα πως ακυρώθηκαν 39 προεκλογικές ομιλίες του Ταγίπ Ερντογάν σε διάφορες περιφέρειες του μητροπολιτικού κέντρου της Κωνσταντινούπολης.
Η είδηση αυτή επιβεβαιώθηκε με δημοσιεύματα σε δύο φιλοκυβερνητικές εφημερίδες, τη «Yeni Safak» και τη «Sabah». Ταυτόχρονα, όμως, ανακοινώθηκε πως την Πέμπτη το πρωί, 13 Ιουνίου, συνεδριάζει το υπουργικό συμβούλιο, προκειμένου να συζητήσει δύο συγκεκριμένα θέματα: α) τους S-400 και τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και β) την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος των υδρογονανθράκων.
Παράδοξο Α: To υπουργικό συμβούλιο στο πολιτικό σύστημα της Τουρκίας όπως έχει διαμορφωθεί από το νέο Σύνταγμα δεν είναι ένας θεσμός όπως τον αντιλαμβανόμαστε στις δυτικές δημοκρατίες. Δεν είναι σε θέση, δηλαδή, να νομιμοποιήσει πολύ σημαντικές αποφάσεις ή και να συζητήσει τόσο κρίσιμα ζητήματα που περιλαμβάνονται στην ατζέντα που προαναφέρθηκε. Συνήθως ή μάλλον παγίως οι αποφάσεις αυτές λαμβάνονται από το Εθνικό Συμβούλιο της Τουρκίας.
Παράδοξο Β: Για ποιον λόγο η Προεδρία της Τουρκικής Δημοκρατίας διακινδύνευσε με την ανακοίνωση της ακύρωσης συνολικά 39 προεκλογικών ομιλιών του Ταγίπ Ερντογάν τη δημιουργία μιας πλημμυρίδας φημών και πληροφοριών που αφορούν στον ίδιο τον πρόεδρο. Ποια σχέση μπορεί να έχει η ακύρωση προεκλογικών ομιλιών και μάλιστα 39 τον αριθμό με τη συζήτηση στο ανώτερο δυνατό επίπεδο των πολιτικών εκκρεμοτήτων που υφίστανται στην Τουρκία, όσον αφορά στις σχέσεις με την Ουάσινγκτον, τους S-400, τα F-35 και τις διαφαινόμενες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Τουρκίας με την προεκλογική εκστρατεία στην Κωνσταντινούπολη;
Ήδη από το πρωί της Τετάρτης κυκλοφορούν στην Τουρκία αλλά και εκτός της χώρας φήμες αλλά και ευρεία σπέκουλα όσον αφορά στους πραγματικούς λόγους για τους οποίους ακυρώθηκαν οι 39 ομιλίες του Ερντογάν και γιατί συνεδριάζει το υπουργικό συμβούλιο. Σημειώνεται πως αυτές οι εξελίξεις συνδέονται άμεσα με τη συνομιλία του μονίμου υφυπουργού Αμύνης του αμερικανικού Πενταγώνου με τον υπουργό Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ, η οποία ήταν προγραμματισμένη να διεξαχθεί κάποια στιγμή την Τετάρτη 12 Ιουνίου. Υπενθυμίζεται πως το περιεχόμενο αυτής της συνομιλίας αφορά στις κυρώσεις που προτίθενται να επιβάλουν οι Αμερικανοί στην Άγκυρα από την 31η Ιουλίου, ημερομηνία που συμπίπτει με την επίσημη εγκατάσταση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 στην Τουρκία.
H ηλεκτρονική εφημερίδα «Ahval» που εκδίδεται στο εξωτερικό, στην τουρκική και αραβική γλώσσα, ανήρτησε πρωτοσέλιδο το μεσημέρι της Τετάρτης με τον τίτλο: «Η εξαφάνιση του Ερντογάν από το προσκήνιο προκαλεί έντονη σπέκουλα στην Τουρκία».
Πριν από περίπου δύο εβδομάδες έφθασαν σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες οι πληροφορίες περί μετατροπής ενός ολόκληρου ορόφου στο γιγαντιαίο προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας σε μία αυτόνομη και πλήρως εξοπλισμένη νοσοκομειακή μονάδα. Προσοχή. Όχι κλινική, αλλά νοσοκομειακή μονάδα.
Οι πληροφορίες αυτές συνδυάζονται με ενδεχόμενη επιδείνωση της κατάστασης υγείας του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν πως η ασθένεια για την οποία ο Ταγίπ Ερντογάν νοσηλεύτηκε στο παρελθόν με θετικά αποτελέσματα δεν επιδέχεται, σύμφωνα με την ιατρική βιβλιογραφία, πλήρη ίαση. Η ασθένεια επανέρχεται με νέους κύκλους και σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Ανεξάρτητα από όσα έχουν προαναφερθεί, πολιτικοί παρατηρητές στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη αναφερόμενοι στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Πέμπτης 13 Ιουνίου εξηγούν πως σε πολιτικό επίπεδο η Τουρκία βρίσκεται εγκλωβισμένη από τις επιλογές στις οποίες έχει προβεί και υλοποιήσει ο Ταγίπ Ερντογάν στο θέμα των σχέσεων της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον.
Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν πως ο πρόεδρος της Τουρκίας και το πολιτικό σύστημα που έχει επιβάλει δεν διαθέτουν περιθώρια ελιγμών αλλά ούτε και στρατηγικό χώρο για τη συνέχιση ενός παζαριού με τις ΗΠΑ που έχει αρχίσει εδώ και περίπου έναν χρόνο και συνεχίστηκε με ένταση τους τελευταίους μήνες.
Η διαμορφωμένη αμερικανική άποψη, η οποία έχει εξηγηθεί σε όλους τους τόνους στην τουρκική ηγεσία, είναι ξεκάθαρη. «Είτε θα είστε με τους Ρώσους είτε με εμάς. Μέσος δρόμος δεν υπάρχει».
Εκτιμάται, λοιπόν, από διπλωματικούς παρατηρητές στην Άγκυρα πως η συζήτηση στο υπουργικό συμβούλιο της Πέμπτης ενδεχομένως να αποτελέσει την απαρχή μιας αιφνίδιας «πολιτικής κωλοτούμπας» ή την επισημοποίηση της σκληρής γραμμής που οδηγεί αναπόφευκτα σε ρήξη με την Ουάσινγκτον.
Σε ένα μεγάλο ποσοστό ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπισθεί η κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις εξαρτάται από τη συνομιλία που είχαν την Τετάρτη ο μόνιμος Αμερικανός υφυπουργός Άμυνας και ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας.
Καλά πληροφορημένοι διπλωματικοί κύκλοι στην Άγκυρα υπενθυμίζουν με νόημα πως ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, στρατηγός Χουλουσί Ακάρ, είναι ένα στρατιωτικό στέλεχος που εκπαιδεύτηκε στις ΗΠΑ και που έχει περάσει σε όλα τα επίπεδα στις σημαντικότερες στρατιωτικές σχολές του ΝΑΤΟ και στις στρατιωτικές ακαδημίες της Δύσης.
Η υπενθύμιση αυτή των διπλωματικών κύκλων έχει τη σημασία της. Παρά τα όσα λέγονται και τα όσα ακούγονται, ο Χουλουσί Ακάρ εξακολουθεί να είναι για τους Αμερικανούς και τη Δύση αλλά και το ΝΑΤΟ μία σταθερή αναφορά.
Μάλιστα, οι ίδιοι διπλωματικοί κύκλοι σημειώνουν πως όταν χρειάστηκε ένας αναλόγου επιπέδου στρατηγός διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην ανατολική Μεσόγειο, ανατρέποντας τα δεδομένα που είχαν επιβάλει οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και ο Ερντογάν στην Αίγυπτο.
Ήταν ο στρατηγός Σίσι.
