Χαμηλότερα κατά 0,3% του ΑΕΠ θεωρεί η Κομισιόν ότι θα είναι το 2019 και το 2020 τα πρωτογενή πλεονάσματα σε όρους ESM εν συγκρίσει με τις παραδοχές της κυβέρνησης και κάνει λόγο για «συμβιβαστικό πακέτο».
Υπολογίζει στις φθινοπωρινές της εκτιμήσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα και γίνονται με το «παλαιό» σενάριο (καμίας αλλαγής από τη συμφωνία του 2017) ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 θα είναι στο 3,9% σε όρους ESM έναντι 4,2% του ΑΕΠ που αναφέρει το προσχέδιο προϋπολογισμού.
Ωστόσο, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα υπάρξει αναπτυξιακή ώθηση με το νέο μείγμα μέτρων (μη περικοπή συντάξεων/παροχές) επιταχύνοντας το ΑΕΠ από ρυθμό 2% έως και το 2020 σε ρυθμό 2,3% έως και το 2020, κάτι που διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις
Συμβιβαστικό πακέτο
Οι φθινοπωρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία γίνεται σαφές ότι βασίζονται στην υπόθεση ότι δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή πολιτικής το 2019 και το 2020. Ωστόσο, επισημαίνεται ρητά ότι «οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό του 2019 βρίσκονται σε εξέλιξη και αναμένεται ότι η τελική δέσμη μέτρων θα οδηγήσει σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για το 2019».
Καθίσταται, επίσης, σαφές ότι «το μέγεθος και ο σχεδιασμός του συμβιβαστικού πακέτου εξακολουθεί να βρίσκεται υπό συζήτηση και δεν έχει συμπεριληφθεί στην τρέχουσα αξιολόγηση».
Μάλιστα, εκτιμάται ότι στην περίπτωση αυτή (αλλαγής μείγματος) ο ρυθμός ανάπτυξης θα ήταν υψηλότερος και θα μπορούσε να φθάσει το 2,3% του ΑΕΠ το 2019-20, σε μία πρόβλεψη που «είναι σύμφωνη με προηγούμενες εκτιμήσεις της Επιτροπής», δηλαδή δεν επηρεάζει τις προβλέψεις της για έσοδα κ.λπ.
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι στο σενάριο μη αλλαγής πολιτικής οι δημοσιονομικοί στόχοι υπερκαλύπτονται κυρίως από το παραγωγικό κενό, τα μεγαλύτερα οφέλη από τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση και από τα ανώτατα όρια στη δαπάνη υγείας και για τις νέες προσλήψεις.
Οι κίνδυνοι
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι μπορεί τα έσοδα να πάνε καλύτερα αν συνεχισθεί η βελτίωση στη συλλογή των εσόδων, επισημαίνει ωστόσο πως υπάρχει και μία σειρά από κινδύνους.
Μέγιστος κίνδυνος, όπως αναφέρεται, είναι οι δικαστικές αποφάσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μερική αντιστροφή των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων και να δημιουργήσουν δημοσιονομικές υποχρεώσεις.
Επίσης, κίνδυνοι υπάρχουν και σε σχέση με πρόσθετες πολιτικές πιέσεις που θα αυξήσουν το μισθολογικό κόστος.
Επιπλέον, εκτιμά πως η οικονομική ανάπτυξη διατηρείται σταθερή, αν και παραμένουν τρωτά σημεία.
Η διατήρηση της δυναμικής των μεταρρυθμίσεων θα συμβάλει στη στήριξη των επενδύσεων και της σύγκλισης, επισημαίνει.
Η Επιτροπή κάνει σαφές ότι οι προβλέψεις της βασίζονται στην υπόθεση πως θα διατηρηθεί η δυναμική των μεταρρυθμίσεων παρέχοντας αξιοπιστία και θετικό επενδυτικό κλίμα.
Κάνει λόγο για κινδύνους που περιλαμβάνουν: αποκλίσεις της ασκούμενης εσωτερικής πολιτικής, αλλά και αρνητικές εξωτερικές εξελίξεις που σχετίζονται με τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Προσωρινές οι προβλέψεις
Η Επιτροπή κάνει σαφές ότι οι προβλέψεις είναι προσωρινές και μόλις ολοκληρωθεί η συμφωνία για τη «δημοσιονομική δέσμη με στόχο την επίτευξη του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ», τότε θα προσαρμοστούν αναλόγως.
Για το ΑΕΠ επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις αναμένεται να αποτελέσουν τη σημαντική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, καθώς οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Αυτό όμως -όπως σημειώνεται- θα συμβεί «υπό την προϋπόθεση ότι μετά το πρόγραμμα η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων θα παραμείνει ισχυρή».
Εκτιμάται ακόμη ότι οι εισαγωγές αναμένεται να αυξηθούν και το ισοζύγιο θα επιβαρυνθεί…
Το πλεόνασμα (μαζί με τόκους) υπολογίζεται στο 0,6% του ΑΕΠ το 2019, σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά στα οποία βασίζεται το προσχέδιο του προϋπολογισμού.
Στην αγορά εργασίας η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,8% το 2018, με αποτέλεσμα η ανεργία να φθάσει το 17% έως το 2020.
Ο πληθωρισμός (εναρμονισμένος) αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,8% το 2018 και να επιταχυνθεί περαιτέρω το 2019, καθώς το παραγωγικό κενό κλείνει και οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται. Αν επαληθευθεί η αναμενόμενη μείωση των τιμών του πετρελαίου το 2020, ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί.
Οι πραγματικοί μισθοί αναμένεται να αυξηθούν σταδιακά, σύμφωνα με τα οφέλη σε όρους παραγωγικότητας.
Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας αναμένεται να φτάσει στο ανώτατο επίπεδο του 182,5% του ΑΕΠ εφέτος και να μειωθεί σε 167,4% του ΑΕΠ έως το 2020 «λόγω της ταχύτερης ανάπτυξης και των υψηλών προβλέψεων για τα πρωτογενή πλεονάσματα», όπως αναφέρεται.
Η ειδική σημασία των εκτιμήσεων
Οι εκτιμήσεις της Κομισιόν έχουν ειδική σημασία, καθώς σε αυτές βασίζονται όλες οι παραδοχές του προϋπολογισμού και η κυβέρνηση θα πρέπει να τις προσαρμόσει στο τελικό σχέδιο και σενάριο για τις συντάξεις και τις παροχές που θα καταθέσει στη Βουλή στις 21 Νοεμβρίου.
Δίδουν και το στίγμα των προθέσεων της Κομισιόν για την έκθεση/πόρισμα για την Ελλάδα που αναμένεται την ίδια ημέρα και θα τεθεί επί τάπητος στη σύνοδο του Eurogroup της 19ης Νοεμβρίου.
Τι εκτιμούσε πριν η Κομισιόν και τι προβλέπει ο προϋπολογισμός
Σημειώνεται ότι στις τελευταίες (εαρινές) προβλέψεις της Κομισιόν η άνοδος του ΑΕΠ προσδιοριζόταν σε 1,9% το 2018 και 2,3% το 2019.
Το πλεόνασμα μαζί με τόκους υπολογιζόταν στο 0,4% του ΑΕΠ το 2018 και στο 0,2% του ΑΕΠ το 2019. Το πρωτογενές πλεόνασμα σε όρους Eurostat το τοποθετούσε στο 3,7% του ΑΕΠ εφέτος και το 2019. Δεν υπήρχε αναφορά για πλεόνασμα σε όρους μνημονίου.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στις 15 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες βασίστηκε σε άνοδο του ΑΕΠ κατά 2,1% εφέτος και κατά 2,5% το 2019.
Σε όρους μνημονίου προβλέπει το σενάριο «καμίας αλλαγής» (δηλαδή αν περικοπούν οι συντάξεις και εφαρμοσθούν τα αντίμετρα που θεσπίστηκαν το 2017), πρωτογενές πλεόνασμα 3,8% του ΑΕΠ σε όρους μνημονίου και 3,9% σε όρους Eurostat.
Μαζί με τους τόκους το πλεόνασμα στο ίδιο σενάριο υπολογίζεται σε 0,4% του ΑΕΠ.
Για το 2019 στο ίδιο σενάριο «καμίας αλλαγής» από τα συμφωνηθέντα προβλέπεται πλεόνασμα με τόκους 1,1% του ΑΕΠ, πρωτογενές πλεόνασμα σε όρους Eurostat στο 4,5% του ΑΕΠ και σε όρους μνημονίου στο 4,2% του ΑΕΠ.
Στο σενάριο μη περικοπής των συντάξεων και εφαρμογής του νέου πακέτου αντίμετρων (συνολικής αξίας 1,1 δισ. ευρώ) η κυβέρνηση προβλέπει για το 2019 πλεόνασμα με τόκους στο 0,6% του ΑΕΠ, πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,9% του ΑΕΠ σε όρους Eurostat και πρωτογενές πλεόνασμα σε όρους μνημονίου στο 3,6% του ΑΕΠ.
