Ζήσης Ψάλλας
Νέα έρευνα αποκαλύπτει τις συνέπειες που είχε για τις ΗΠΑ μια αλλαγή στις οδηγίες σχετικά με τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών προφύλαξης για πρόληψη της μολυσματικής ενδοκαρδίτιδας όταν οι ασθενείς υποβάλλονται σε επεμβατική οδοντιατρική θεραπεία.
Το 2008, το NICE συνέστησε την πλήρη παύση των αντιβιοτικών προφύλαξης στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων υπέρ ή κατά της αποτελεσματικότητάς τουςΤα ευρήματα της διεθνούς έρευνας παρέχουν περαιτέρω στοιχεία ότι το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Αριστείας (NICE) του Ηνωμένου Βασιλείου κακώς έκανε έκκληση για πλήρη απαγόρευση της χρήσης αντιβιοτικών προφύλαξης πριν από τις επεμβατικές οδοντικές διαδικασίες – ακόμη και για όσους βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο μολυσματικής ενδοκαρδίτιδας, όπως οι ασθενείς με τεχνητές ή επισκευασμένες καρδιακές βαλβίδες ή προηγούμενο ενδοκαρδίτιδας.
Από τη δεκαετία του 1950, η κύρια μέθοδος για την πρόληψη της μολυσματικής ενδοκαρδίτιδας παγκοσμίως ήταν η παροχή αντιβίωσης σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο πριν από επεμβατικές οδοντιατρικές και ιατρικές εργασίες.
Η έλλειψη στοιχείων για την αποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών προφύλαξης, οι ανησυχίες σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών και η ανάπτυξη αντοχής στα αντιβιοτικά οδήγησαν τις επιτροπές κατευθυντηρίων γραμμών να μειώσουν σταδιακά τον αριθμό των καταστάσεων για τις οποίες συνιστώνται τα αντιβιοτικά.
Το 2008, το NICE συνέστησε την πλήρη παύση των αντιβιοτικών προφύλαξης στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων υπέρ ή κατά της αποτελεσματικότητάς τους. Αντίθετα, η πλειοψηφία των επιτροπών κατευθυντήριων γραμμών σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της American Heart Association (AHA), συνέστησε τα άτομα με υψηλό κίνδυνο μολυσματικής ενδοκαρδίτιδας να συνεχίσουν να λαμβάνουν αντιβιοτικά προφύλαξης, αλλά θα πρέπει να σταματούν για όσους αντιμετωπίζουν μέτριο κίνδυνο.
Η παρούσα μελέτη είναι η μεγαλύτερη και πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα. Η έρευνα έδειξε μεγάλη πτώση της συνταγογράφησης για ασθενείς με μέτριο κίνδυνο λοίμωξης (κατά 64%). Εντόπισε επίσης μια σχετική πτώση της συνταγογράφησης αντιβιοτικών προφύλαξης σε άτομα υψηλού κινδύνου (20%) – παρά τη σύσταση της AHA ότι τα άτομα υψηλού κινδύνου θα πρέπει να συνεχίσουν να τα λαμβάνουν πριν από επεμβατική οδοντιατρική θεραπεία. Παράλληλα, η μελέτη εντόπισε σημαντική αύξηση της μολυσματικής ενδοκαρδίτιδας (177%) σε εκείνους με υψηλό κίνδυνο, αλλά μικρή αύξηση σε εκείνους με μέτριο κίνδυνο.
Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, ο καθηγητής Martin Thornhill από την Σχολή Κλινικής Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ, δήλωσε: «Αν και τα δεδομένα δεν αποδεικνύουν σχέση αιτίου-αποτελέσματος μεταξύ της μείωσης των αντιβιοτικών προφύλαξης και της αύξησης του ενδοκαρδίτιδας, υποστηρίζουν τη σύσταση της AHA να δίνονται αντιβιοτικά όταν υπάρχει υψηλός κίνδυνος, αλλά όχι σε άτομα με μέτριο κίνδυνο ενδοκαρδίτιδας. Παρέχει επίσης πρόσθετες αποδείξεις ότι η σύσταση του NICE το 2008 ότι τα αντιβιοτικά προφύλαξης πρέπει να σταματήσουν εντελώς στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν πιθανώς λάθος και πρέπει να αλλάξει».
Η ενδοκαρδίτιδα είναι μια σοβαρή λοίμωξη των καρδιακών βαλβίδων με υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα. Το 30% των ανθρώπων πεθαίνουν μέσα σε ένα χρόνο από τη διάγνωσή τους. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι περίπου το 40% των περιπτώσεων είναι πιθανό να έχουν προκληθεί από βακτήρια του στόματος.
Ένας μεγάλος αριθμός ατόμων με προδιάθεση καρδιακών παθήσεων διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο μολυσματικής ενδοκαρδίτιδας και μερικοί ασθενείς, π.χ. αυτοί με προσθετικές ή επισκευασμένες καρδιακές βαλβίδες, παλιότερο ιστορικό ή ορισμένες συγγενείς καρδιακές παθήσεις, διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης της πάθησης.
