Ζήσης Ψάλλας
Μια ολλανδική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο «Journal of the National Cancer Institute» δείχνει ότι οι αξονικές τομογραφίες (CT: computed tomography) που χρησιμοποιούνται στην ιατρική απεικόνιση μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικών όγκων στα παιδιά.
Η χρήση αξονικής τομογραφίας (CT) έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Οι εξετάσεις CT βελτιώνουν σημαντικά τις διαγνωστικές ικανότητες και τις κλινικές εκβάσεις, αλλά παρέχουν υψηλότερες δόσεις ακτινοβολίας από άλλες δοκιμές.
Η συνολική επίπτωση του καρκίνου ήταν 1,5 φορές υψηλότερη από την αναμενόμενηΩς εκ τούτου, η προστασία από την ακτινοβολία είναι ανησυχητική, ιδιαίτερα μεταξύ των παιδιών, τα οποία ενδέχεται να λαμβάνουν υψηλότερες δόσεις ακτινοβολίας, είναι πιο ευαίσθητα στις κακοήθειες που σχετίζονται με την ακτινοβολία από τους ενήλικες και έχουν περισσότερο χρόνο μπροστά τους για να φανούν τα αποτελέσματα από τον πιθανό κίνδυνο.
Οι πιο κοινές κακοήθειες που προκαλούνται από την ακτινοβολία στα παιδιά και τους νεαρούς ενήλικες είναι η λευχαιμία και οι όγκοι εγκεφάλου. Συνεπώς, οι ερευνητές αξιολόγησαν τους κινδύνους της λευχαιμίας και των όγκων εγκεφάλου έπειτα από έκθεση σε ακτινοβολία αξονικής τομογραφίας.
Η μελέτη εξέτασε μια πανεθνική ομάδα 168.394 παιδιών και εφήβων από την Ολλανδία που έλαβαν μία ή περισσότερες CT ανιχνεύσεις μεταξύ των ετών 1979 και 2012. Οι ερευνητές εξέτασαν τα στοιχεία για τη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου και άλλων ζωτικής σημασίας καταστάσεων μέσω των ιατρικών αρχείων.
Διερεύνησαν όλα τα ολλανδικά νοσοκομειακά τμήματα ακτινολογίας για να διαπιστώσουν την επιλεξιμότητα και τη συμμετοχή. Στην Ολλανδία οι παιδιατρικές εξετάσεις CT εκτελούνται μόνο σε νοσοκομεία.
Η συνολική επίπτωση του καρκίνου ήταν 1,5 φορές υψηλότερη από την αναμενόμενη. Για όλους τους όγκους του εγκεφάλου μαζί, αλλά και για τους κακοήθεις ή τους μη κακοήθεις όγκους ξεχωριστά, παρατηρήθηκαν σχέσεις δοσολογίας – αποτελέσματος σχετικά με την ακτινοβολία στον εγκέφαλο. Οι σχετικοί κίνδυνοι αυξήθηκαν από 2 μέχρι 4 φορές για την κατηγορία της υψηλότερης δόσης. Δεν διαπιστώθηκε καμία συσχέτιση με τη λευχαιμία, ωστόσο οι δόσεις ακτινοβολίας στον μυελό των οστών, από τον οποίο προέρχεται η λευχαιμία, ήταν χαμηλές.
Αιτία και αποτέλεσμα
Οι ερευνητές πάντως προειδοποιούν ότι ο υπερβολικός κίνδυνος για καρκίνους εγκεφάλου μπορεί εν μέρει να οφείλεται σε συγχυτικούς παράγοντες. Οι σαρώσεις CT χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό καταστάσεων που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο όγκου. Μπορεί ο λόγος για τον οποίο τα παιδιά έκαναν τις αξονικές τομογραφίες να σχετίζεται με τον κίνδυνο ανάπτυξης του καρκίνου και όχι οι ίδιες οι αξονικές τομογραφίες. Ή μπορεί να ευθύνονται, εν μέρει, και τα δύο.
Οι επιδημιολογικές μελέτες για τον κίνδυνο καρκίνου από χαμηλές δόσεις ιατρικής ακτινοβολίας είναι μια πρόκληση, ανέφερε ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, επιδημιολόγος Michael Hauptmann από το Netherlands Cancer Institute. Ο ίδιος πρόσθεσε: «Ωστόσο, η προσεκτική αξιολόγηση των δεδομένων και των στοιχείων από άλλες μελέτες δείχνει ότι η έκθεση στην ακτινοβολία που σχετίζεται με CT αυξάνει τον κίνδυνο όγκου στον εγκέφαλο. Η προσεκτική αιτιολόγηση των παιδιατρικών εξετάσεων CT και της βελτιστοποίησης της δόσης, όπως γίνεται σε πολλά νοσοκομεία, είναι απαραίτητες για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων».