«…Ο θρυλικός μαχητής Γιώργος Γκιόρδας στην πρώτη γραμμή πυρός, πριν ξεψυχήση, ανεφώνησε “Ζήτω η Ελλάς”. Ο γενναίος Καλαποθάκος της Φρουράς του εργοστασίου εξησφάλισε με τον θάνατόν του την ακεραιότητα του εργοστασίου…». Αυτές είναι μερικές από τις περιγραφές πρωταγωνιστών του ιστορικού γεγονότος που αποτυπώνονται στην έκθεση «Έτσι σώθηκε η “Ηλεκτρική”».
Οι Γ. Γκιόρδας και Αντ. Καλαποθάκος είναι οι δύο από τους έντεκα που με τη ζωή τους διαφύλαξαν τη συνέχιση της λειτουργίας του εργοστασίου της «Ηλεκτρικής» στο Κερατσίνι, κατά την αποχώρηση των Γερμανών κατακτητών. Και, τι ειρωνεία, η μάχη που απέτρεψε την ανατίναξη του εργοστασίου δόθηκε μία ημέρα μετά την αποχώρηση των Ναζί από την Αθήνα. Μια χούφτα μαχητές του 6ου Ανεξάρτητου Συντάγματος ΕΛΑΣ Πειραιά και ένοπλοι εργαζόμενοι της «Ηλεκτρικής» κέρδισαν μια άνιση μάχη, καθοριστική όμως για την επόμενη μέρα της πρωτεύουσας.
«Έτσι σώθηκε η “Ηλεκτρική”» είναι και ο τίτλος έκθεσης στο χώρο του εργοστασίου, που διοργανώνει η ΔΕΗ. Τα εγκαίνιά της έγιναν χθες από τον πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων Νίκο Βούτση, τον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ Μανώλη Παναγιωτάκη. Παρόντες ήταν επίσης, βουλευτές της περιοχής, ο δήμαρχος Κερατσινίου-Δραπετσώνας Χρήστος Βρεττάκο κ.ά.
Η έκθεση που εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, «Η Αθήνα ελεύθερη», θα είναι επισκέψιμη ως τις 28 Φεβρουαρίου 2019, κατόπιν συνεννόησης (στα τηλέφωνα, 210 -5293468 και 210 -5144073).
Ν. Βούτσης: Τα τραύματα από την Κατοχή θα διεκδικηθούν
Στο χαιρετισμό του, ο πρόεδρος της Βουλής τόνισε ότι «η παρουσία μας εδώ είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής προς όσους έδωσαν τη ζωή τους, όσους αγωνίστηκαν τότε και όσους αγωνίστηκαν από τότε μέχρι τώρα ώστε να μείνουν ζωντανές οι μνήμες και να μην σκεπάσει η λήθη αυτούς τους ηρωικούς αγώνες των εργαζομένων εδώ». Συνεχάρη επίσης τη διοίκηση, τους εργαζόμενους και το ιστορικό αρχείο της ΔΕΗ, το δήμαρχο της πόλης αλλά και όλους όσοι έχουν αυτήν την εξαιρετική προσπάθεια τα τελευταία χρόνια για «να ξαναφέρουν στην επιφάνεια, να βγάλουν το “πέπλο” σιωπής και σκότους σε αυτή τη συγκλονιστική ενέργεια που έγινε τις τελευταίες ημέρες της παρουσίας των Γερμανών κατακτητών». Ενώ με την ευκαιρία, συνεχάρη και όσους είχαν συμβολή στις εκδηλώσεις «Η Αθήνα ελεύθερη» με αφορμή την 12η Οκτώβρη.
«Είναι πραγματικά μία από τις πιο φωτεινές, διδακτικές, αντιστασιακές πράξεις αλλά και πράξεις που συνηγορούν στο ότι το εργατικό κίνημα υπήρξε πάντα η ραχοκοκαλιά στις μεγαλύτερες στιγμές αντίστασης και διεκδίκησης αυτού του λαού», υπογράμμισε ο Νίκος Βούτσης. Και μόνο τυχαίο δεν ήταν, όπως παρατήρησε, το ότι ανάμεσα στους εργάτες της «Ηλεκτρικής», ήταν πολίτες που είχαν συμμετάσχει σε όλες τις μεγάλες αντιστασιακές πράξεις, όπως τον Μάρτη του ’43 στη μεγάλη, πρωτοφανή πανευρωπαϊκά, διαδήλωση που απέτρεψε την πολιτική επιστράτευση. Στο σημείο αυτό μάλιστα, ο πρόεδρος της Βουλής μίλησε για την «ψυχή αυτής της κινητοποίησης», τον Νίκο Πλουμπίδη, τον οποίον τιμά τις ημέρες αυτές το Κοινοβούλιο, με ειδική έκθεση.
Όμως, ο Ν. Βούτσης προχώρησε και σε μία ακόμη διαπίστωση: Έχοντας περάσει από πολλούς μαρτυρικούς τόπους, διαπίστωσε ότι οι τελευταίοι μήνες της παρουσίας των Ναζί στην Ελλάδα ήταν οι πιο αιματηροί. Παρότι το γνώριζαν ότι είχαν χάσει -στο Δίστομο είχαν ήδη χάσει, παρατήρησε- κατά την αποχώρησή τους τα γερμανικά στρατεύματα κατόπιν εντολών έκαναν όλες αυτές τις εγκληματικές ενέργειες. Και εναντίον ανθρώπων -είναι πάνω από 100 οι μαρτυρικοί τόποι σε όλη την Ελλάδα με εκατοντάδες νεκρούς, σημείωσε- και ενάντια στις υποδομές της χώρας. Στη χώρα μας που, όπως συμπέρανε ο πρόεδρος της Βουλής, «της είχαν προκαλέσει απίστευτα τραύματα, που ακόμη τώρα καταγράφονται και μέλλει να διεκδικηθούν».
Προτελευταία διαπίστωση, ότι αυτούς τους τελευταίους μήνες είναι οι μήνες που συνεργάζονται περισσότερο οι κατακτητές με τους δωσίλογους και τα τότε ευζωνικά τάγματα, οι οποίοι «ενώ γνώριζαν ότι επέρχεται η ήττα του ‘Αξονα, προετοιμάζονταν για την επόμενη μέρα». Δυστυχώς, «έγιναν τα πιο φρικτά εγκλήματα εκείνη την περίοδο σε αγαστή σύμπνοια και συνεργασία με αυτές τις δωσιλογικές δυνάμεις σε όλη την Ελλάδα».
Και αυτή η άνοδος των εγκληματικών ενεργειών τους τελευταίους μήνες από τη μια δείχνει το πρόσωπο των κατακτητών, από την άλλη το ρόλο των δωσιλόγων που πρόδωσαν ανθρώπους της διπλανής πόρτας, πρόσθεσε.
Η τελευταία αναφορά του κ. Βούτση αφορούσε στη «συστηματική δουλειά» που γίνεται στα βιβλία της Ιστορίας, εξαίροντας το έργο του υπουργού Παιδείας και των συνεργαζόμενων επιστημόνων. Με δεδομένο μάλιστα ότι η ιστορική αναθεωρητική σχολή έχει πάρει κεφάλι, όπως είπε, σε Ελλάδα και Ευρώπη και ποδηγετούν ηγεσίες σε μια κατεύθυνση αναβίωσης φιλοφασιστικών και φιλορατσιστικών ιδεών, σε αυτή τη φάση «είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε τα πραγματικά γεγονότα, τα πραγματικά ερεθίσματα, τους πραγματικούς ήρωες».
«Το υπουργείο (σ.σ. Παιδείας) σχεδιάζει μετά από δεκαετίες να τραβήξουμε την “κουρτίνα”, τίποτε άλλο. Από εκεί και πέρα ο καθένας θα έχει τις δικές του προσεγγίσεις», τόνισε στο «διά ταύτα» ο Ν. Βούτσης.
Κ. Γαβρόγλου: Όχι στη σιωπή γύρω από ιστορικά γεγονότα
«Από το σημερινό δεν πρέπει να διαφεύγει πόσα πολλά χρωστάμε σε έναν κόσμο που με ανιδιοτέλεια υπερασπίστηκε τα αυτονότητα, αλλά τα ξεχνάμε και τα ξεχνάμε πολύ γρήγορα», είπε εισαγωγικά ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, για να προσθέσει: «Κάποιοι έχασαν τη δουλειά τους, άλλοι τη ζωή τους, άλλοι ταλαιπωρήθηκαν στη συνέχεια».
Ταυτοχρόνως, ο Κώστας Γαβρόγλου υπογράμμισε το γεγονός ότι η ΔΕΗ είναι, ίσως, η μοναδική δημόσια εταιρεία που έχει τέτοιο εκπληκτικό αρχείο και συνεχάρη τη διοίκηση της Επιχείρησης για την απόφασή της, ενίσχυσης του αρχείου -«για να μπορούμε να θυμόμαστε και κυρίως να αποτελεί (το αρχείο) πηγή ιστορικών αναλύσεων», όπως ανέφερε. Συγχρόνως, ο κ. Γαβρόγλου τόνισε ότι από φέτος εντείνονται οι εορτασμοί για το τέλος και όχι μόνο για την αρχή του πολέμου.
Αναφερόμενος στα βιβλία της Ιστορίας, δήλωσε ότι «κάνουμε τεράστια προσπάθεια όχι να ξαναγραφεί η Ιστορία, αλλά να πείσουμε την κοινωνία, και κυρίως τους νέους ότι τίποτε που έχει γίνει, δεν είναι απαγορευμένο» ή, με άλλα λόγια, να μην κλείνουμε τα μάτια και τα αυτιά σε πράγματα που έχουν γίνει. «Λέμε όχι στη σιωπή και κυρίως στη σιωπή γύρω από ιστορικά γεγονότα», είπε με έμφαση ο υπουργός Παιδείας.
Που δεν έκρυψε, και αυτός, την ανησυχία του για τα «ανησυχητικά σημάδια από την Ευρώπη». Και στο «πολύ μεγάλο στοίχημα» απόκτησης ιστορικής συνείδησης, ο υπουργός Παιδείας δήλωσε βέβαιος ότι στο πλευρό της Πολιτείας θα είναι οι εκπαιδευτικοί και όλη η κοινωνία.
Μ. Παναγιωτάκης: Οι εργαζόμενοι έκαναν το πατριωτικό-κοινωνικό καθήκον τους
Την εκδήλωση είχε ανοίξει με χαιρετισμό του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, που μίλησε για τους εργαζομένους της «Ηλεκτρικής», «που αγωνίστηκαν, και κάποιοι έδωσαν και τη ζωή τους, για αυτό το εργοστάσιο. Δεν αγωνίστηκαν για κάποια δικά τους αιτήματα, αλλά έκαναν το πατριωτικό και κοινωνικό τους καθήκον».
Κλείνοντας ο Μανώλης Παναγιωτάκης διαβεβαίωσε ότι «η έρευνα για αυτό το ιστορικό γεγονός συνεχίζεται».
Πηγή: ΑΠΕ
