“Λίφτινγκ” στον νόμο Παρασκευόπουλου

Διατηρείται μέχρι νεωτέρας η ισχύς του αποκαλούμενου νόμου Παρασκευόπουλου μέχρι την ψήφιση του νέου ποινικού κώδικα. Ωστόσο με νομοθετική ρύθμιση του Υπ. Δικαιοσύνης προβλέπονται αυστηρότερες διατάξεις εφόσον ο αποφυλακισθείς κρατούμενος διαπράξει αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 1-3 χρόνια καθώς θα πρέπει τότε να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του.

Ειδικότερα, μέχρι σήμερα ο νόμος όριζε ότι αν κάποιος μέσα σε πέντε χρόνια από την αποφυλάκιση του διέπραττε νέο αδίκημα με ποινή φυλάκισης πάνω από δυο χρόνια, εκτός από την ποινή αυτή, θα εξέτιε και το υπόλοιπο της προηγούμενης ποινής που άφησε πίσω του βγαίνοντας με υφ’ όρων απόλυση.

Ο χρόνος της δοκιμασίας των πέντε ετών, με την εν λόγω τροπολογία αλλάζει καθώς, πλέον, το υπόλοιπο της ποινής που δεν εκτίθηκε στη φυλακή είναι και ο χρόνος «δοκιμασία» κατά τον οποίο ο κατάδικος αν υποπέσει σε νέο αδίκημα θα κληθεί να εκτίσει και ολόκληρη την προηγούμενη ποινή του μαζί με τη νέα. Το ελάχιστο χρονικό όριο «δοκιμασίας» είναι τρία χρόνια.

Με νομοθετική ρύθμιση του Υπ. Δικαιοσύνης προβλέπονται αυστηρότερες διατάξεις εφόσον ο αποφυλακισθείς κρατούμενος διαπράξει αδίκημα που τιμωρείται σε ποινή φυλάκισης από 1-3 χρόνιαΠαράλληλα, παραμένουν οι εξαιρέσεις που προβλέπονταν και επί Σταύρου Κοντονή για κρατούμενους οι οποίοι δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευεργετικές διατάξεις για πρόωρη αποφυλάκιση έχοντας καταδικαστεί για παράδειγμα για αδικήματα όπως ανθρωποκτονίες κλπ.

Στις περιπτώσεις αυτές μπορούν να αποφυλακίζονται με βραχιολάκι ή να παραμένουν σε κατ’ οίκον περιορισμό. Όσον αφορά στις αποφυλακίσεις λόγω αναπηρίας – τύπου Φλώρου – θα μπορούν οι δικαστές να διατάσσουν πραγματογνωμοσύνη για να διαπιστώσουν εάν είναι έγκυρα τα ιατρικά πιστοποιητικά ακόμη και να ανακαλούν το προηγούμενο βούλευμα οποτεδήποτε διαπιστώνουν ότι τα έγγραφα είναι πλαστά.

Αναλυτικά σύμφωνα με το Υπουργείο: 

Με χρονικό όριο την ψήφιση του Νέου Ποινικού Κώδικα και σημαντικές εξαιρέσεις προτείνεται νομοθετικά η παράταση των έκτακτων μέτρων για την αποσυμφόρηση των φυλακών του νόμου 4489/2017. Ειδικότερα, αντιμετωπίζεται μ’ αυτό τον τρόπο το εκρηκτικό πρόβλημα της υπερπλήρωσης των φυλακών όπου σήμερα, στις κλειστές αντρικές φυλακές κρατούνται 1000 επιπλέον άνθρωποι, με σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια και την ανθρώπινη μεταχείριση των κρατουμένων αλλά και ορατό κίνδυνο διασυρμού της χώρας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Εισάγονται, ωστόσο, αυστηρότεροι όροι για την περίπτωση τέλεσης αδικήματος μετά την αποφυλάκιση, καθώς αν ο απολυθείς τελέσει αδίκημα και τιμωρηθεί με ποινή ενός έτους στα χρόνια που αντιστοιχούν στο υπόλοιπο της ποινής και κατ’ ελάχιστον τρία, θα εκτίεται αθροιστικά όλο το υπόλοιπο της αρχικής ποινής. Για ορισμένα, ωστόσο, αδικήματα ιδιαίτερης απαξίας και υψηλής επικινδυνότητας για την έννομη τάξη και την ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου (π.χ. ανθρωποκτονία, βιασμό, ληστεία, σωματεμπορία, αποπλάνηση κλπ) διατηρείται η εξαίρεση εφαρμογής των διατάξεων αυτών ή ορίζεται ότι είναι δυνατή η κατ’ οίκον έκτιση με ηλεκτρονική επιτήρηση. Είναι βέβαια αυτονόητο ότι μόλις τεθεί σε ισχύ ο Νέος Ποινικός Κώδικας τέτοιες διατάξεις θα παύσουν να ισχύουν καθώς δεν θα χρειάζονται πια.

Εξάλλου, επέρχονται διορθώσεις και συμπληρώσεις στη διάταξη του άρθρου 110Α του Ποινικού Κώδικα και ενισχύεται ο ρόλος του δικαστή, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα κατάχρησης με επίκληση της αναπηρικής ιδιότητας για την αποφυλάκιση. Αφενός καθίσταται δυνατό να διατάσσεται πραγματογνωμοσύνη, ακόμα και αν υπάρχει πιστοποίηση ΚΕΠΑ, αφετέρου γίνεται δυνατή η ανατροπή, οποτεδήποτε, αποφάσεων που έχουν κάνει δεκτές αιτήσεις αποφυλάκισης για λόγους υγείας, αν αυτές στηρίχθηκαν σε ψευδή ή πλαστά στοιχεία.

Παράλληλα, τέλος, με τροπολογία, προωθείται η αύξηση των θέσεων κράτησης, μέσα από τη στελέχωση και λειτουργία ενός ακόμα καταστήματος κράτησης 600 θέσεων, αυτού της Δράμας. Συγκεκριμένα συστήνονται 258 θέσεις όλων των κλάδων του προσωπικού οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της φυλακής, η κάλυψη των οποίων θα επιδιωχθεί αμέσως με σχετική προκήρυξη του ΑΣΕΠ.

Με τις ρυθμίσεις αυτές το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνεχίζει μια ισορροπημένη αντεγκληματική πολιτική η οποία κατά την κράτηση εστιάζει στην ασφάλεια και την ανθρωπιστική μεταχείριση, ενώ μετά την αποφυλάκιση δίδει έμφαση στην επανένταξη και την προφύλαξη από την υποτροπή. Άλλωστε τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομία δείχνουν ότι, τα τελευταία χρόνια, στα σοβαρά εγκλήματα (π.χ. ανθρωποκτονίες, ληστείες, βιασμοί) καταγράφεται είτε μείωση είτε σταθεροποίηση.