Η διαπραγμάτευση για τη λύση του ονοματολογικού της ΠΓΔΜ έχει μπει σε ένα ιδιαιτέρως κρίσιμο στάδιο και η συνάντηση του Σαββάτου στο Σούνιο μεταξύ του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και του Σκοπιανού ομολόγου του Νίκολα Ντιμιτρόφ θεωρείται κομβικής σημασίας.
Οι δυο πλευρές εξέπεμψαν χθες αισιόδοξα μηνύματα για τον δρόμο που έχει απομείνει να καλυφθεί.
Για την Αθήνα «κόκκινη γραμμή» αποτελεί το erga omnes, δηλαδή η χρήση της νέας Συνταγματικής Ονομασίας σε όλες τις διαδικασίες τόσο στο εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό της χώρας αλλά και η επακόλουθη τροποποίηση του Συντάγματος της γειτονικής χώρας.
Από την πλευρά των Σκοπίων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχουν πέσει η σταδιακή υλοποίηση της συμφωνίας εντός 2 ετών και η άμεση ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ.
Αυτή την ώρα οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και ΠΓΔΜ συναντώνται στο Σούνιο παρουσία του διαμεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών Μάθιου Νίμιτς ενώ στις 17 Μαΐου θα υπάρξει συνάντηση μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Ζόραν Ζάεφ στη Σόφια.
Η συμφωνία θα οδηγήσει σε διεθνή συνθήκη
Στην περίπτωση πολιτικής συμφωνίας, αυτή θα αποτυπωθεί σε μια διεθνή συνθήκη που θα είναι νομικά δεσμευτική και για τα δύο μέρη. Τα στοιχεία της συνθήκης σύμφωνα με πληροφορίες θα είναι τα εξής:
– Πρώτον η νέα ονομασία θα εμπεριέχει τη δέσμευση της ΠΓΔΜ να τροποποιήσει τη συνταγματική της ονομασία και ό,τι άλλο συμφωνηθεί από το Σύνταγμά της.
– Δεύτερον, η ελληνική πλευρά θα αναλάβει την υποχρέωση αφενός να αναγνωρίσει τη γείτονα με τη νέα ονομασία της αλλά και να ξεπαγώσει τις διαδικασίες για την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος σε συνέντευξή του έκανε λόγο για ένα χρονοδιάγραμμα «που θα προβλέπει βήματα και εκατέρωθεν υποχρεώσεις από τις δύο χώρες», τονίζοντας ότι στόχος θα είναι μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα να έχουν καλύψει τα πάντα.
Το κρίσιμο όμως ραντεβού φαίνεται ότι θα είναι αυτό μεταξύ των πρωθυπουργών των δύο χωρών στη Σόφια στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ- Βαλκανίων στη Βουλγαρία, στις 17 Μαΐου. Δεδομένων των δυσκολιών που συναντά ο Ζάεφ να περάσει στο εσωτερικό της χώρας του τη Συνταγματική αναθεώρηση, εκεί θα διαπιστωθεί αν θα δοθεί λύση μέσα από μια πολιτική συμφωνία.
Τα σενάρια που επικρατούν
Σύμφωνα με πληροφορίες, προσχέδιο συμφωνίας που προκρίνει τη λύση «Άνω Μακεδονία» και δίνει στην ΠΓΔΜ προθεσμία χρόνου ώστε να προβεί σε αναθεώρηση του Συντάγματός της επεξεργάζονται Αθήνα και Σκόπια.
Το κρίσιμο όμως ραντεβού φαίνεται ότι θα είναι αυτό μεταξύ των πρωθυπουργών των δύο χωρών στη Σόφια στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ- Βαλκανίων στη Βουλγαρία, στις 17 ΜαΐουΠρώτος στόχος για τα Σκόπια είναι να πάρουν ημερομηνία για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αν οι δύο πρωθυπουργοί θα δώσουν τελικά την έγκρισή τους. Όπως είναι γνωστό η αρχική θέση των Σκοπίων και ευρωπαϊκών χωρών, όπως και του ελληνικού ΥΠΕΞ, ήταν ότι δεν θα υπήρχε χρονικός ορίζοντας και ότι η ΠΓΔΜ θα εντάσσονταν στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, αφού πρώτα άλλαζαν το Σύνταγμά τους. Τώρα τίθεται ένα χρονικό περιθώριο δύο ετών και αυτό είναι μια θετική αλλαγή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αλλάξει και πάλι το σενάριο.
Η συμφωνία-πλαίσιο θα προβλέπει έναν οδικό χάρτη ενεργειών που θα πρέπει να γίνουν ώστε να υπάρξει καταληκτική συμφωνία που θα εγκριθεί από τα κοινοβούλια των δύο χωρών. Στη συμφωνία θα προβλέπεται ότι η ονομασία που θα συμφωνηθεί θα ισχύει άμεσα για διεθνή χρήση και μετά την πάροδο δύο ετών θα ισχύσει και στο εσωτερικό της χώρας , αφού τροποποιηθεί το Σύνταγμά της.
Ωστόσο οι Ζαέφ και Ντιμιτρόφ αποκλείουν αλλαγές στο Σύνταγμα στην παρούσα φάση.
Η Αθήνα θέλει διασφαλίσεις ότι στους 24 μήνες που θα ακολουθήσουν δεν θα ανατραπεί η συμφωνία και δεν θα γίνει μόνιμη η διεθνής ονομασία , όπως συνέβη και με την προσωρινή ονομασία «ΠΓΔΜ». Για αυτό τον λόγο θα επιμείνει σε έναν οδικό χάρτη , ώστε να μην υπάρξουν αποκλίσεις, εξαιτίας εσωτερικών πολιτικών ανακατατάξεων ή εξαιτίας αναδίπλωσης της κυβέρνησης Ζάεφ.
Κοτζιάς: «Έχουμε ευθύνη απέναντι στην περιοχή να λύσουμε το πρόβλημα»
«Εφόσον το θελήσουμε πραγματικά μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας και οι δύο πλευρές, θα τελειώσουμε με ένα πρόβλημα το οποίο δεν θα έπρεπε να εκκρεμεί» σημείωσε ο Νίκος Κοτζιάς από το Σούνιο για να προσθέσει: «Από τη στιγμή που θα συμφωνήσουμε και θα υπάρξει η νομική επικύρωση αυτής της συμφωνίας, ο δρόμος για να ανοίξει η διαπραγμάτευση με την ΕΕ είναι ανοικτός».
«Εφόσον το θελήσουμε πραγματικά μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας και οι δύο πλευρές, θα τελειώσουμε με ένα πρόβλημα το οποίο δεν θα έπρεπε να εκκρεμεί»Συνεχίζοντας στο ίδιο πνεύμα, ανέφερε πως με τον ομόλογό του από την ΠΓΔΜ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, «έχουμε κληθεί να λύσουμε ένα πρόβλημα το οποίο δεν δημιουργήσαμε, ούτε εκείνος, ούτε εγώ, ούτε οι σημερινές μας κυβερνήσεις ευθύνονται». Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε πως «έχουμε μια ευθύνη απέναντι στην περιοχή να λύσουμε το πρόβλημα», διευρύνοντας την ασφάλεια και τη σταθερότητα των δύο χωρών και της περιοχής.
«Από τη στιγμή που θα συμφωνήσουμε και θα υπάρξει η νομική επικύρωση αυτής της συμφωνίας, ο δρόμος για να ανοίξει η διαπραγμάτευση με την ΕΕ είναι ανοικτός» τόνισε ο κ. Κοτζιάς.
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ επανέλαβε ότι η ιστορία δεν πρέπει να είναι φυλακή, αλλά σχολείο και μας φυλάκισε, όπως είπε, σε πολλά ζητήματα: «Είναι ζητήματα που άλλες χώρες τα λύσανε στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και ας ήταν και σε διαφορετικά στρατόπεδα, που σε μας όμως αναδείχθηκαν μετά τον Ψυχρό Πόλεμο».
Τέλος, εξέφρασε την εκτίμηση της κυβέρνησης ότι «τώρα που βγαίνουμε από την κρίση, χρειαζόμαστε να μην βγούμε μόνοι μας, χρειαζόμαστε να βγούμε σε συνέργεια με τις γειτονικές μας χώρες, και δη της Βαλκανικής, ώστε η ανάπτυξη να είναι συνολική όλων μας. Και η ανάπτυξη κάθε χώρας στην περιοχή, είναι σίγουρο ότι θα συμβάλει και στην παραπέρα ανάπτυξη της Ελλάδας».
«Ελπίζουμε να αποδείξουμε ότι το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν, και το μέλλον στο μέλλον» σημείωσε ο κ. Κοτζιάς.
