Ο σχεδιασμός του νέου χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης δεν μπορεί να γίνεται ερήμην των ίδιων των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, τα οποία αφορά ή – σε κάθε περίπτωση – επηρεάζει, συμφώνησαν παραγωγικοί φορείς της Θεσσαλονίκης και μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, που συμμετείχαν σε εκδήλωση, την οποία διοργάνωσε χθες το απόγευμα ο Σύλλογος Αποφοίτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) στο δημαρχείο της πόλης.
Ως συμπέρασμα των τοποθετήσεων που έγιναν -με πρώτες εκείνες του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη και του πρύτανη του ΑΠΘ, καθ. Περικλή Μήτκα – και της συζήτησης που ακολούθησε, συνάγεται η επισήμανση της ανάγκης να υπάρξει επίσημη ενημέρωση από την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τον κυβερνητικό σχεδιασμό για την ενοποίηση τεχνολογικών ιδρυμάτων με προοπτική «ανωτατοποίησής» τους.
Ιδιαίτερα απασχόλησε τη συζήτηση το μέλλον του εδρεύοντος στη Θέρμη Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας (ΔΙΠΑΕ), το οποίο προσφέρει ξενόγλωσσα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών και μέχρι στιγμής φαίνεται πως προωθείται η συνένωσή του με το ΑΤΕΙ-Θ και τα ΤΕΙ Σερρών και Καβάλας. Η προοπτική αυτή δεν βρίσκει σύμφωνο το ΑΠΘ, που εκτιμά πως μία δική του σύμπραξη με το Διεθνές Πανεπιστήμιο θα ήταν περισσότερο επωφελής, υπηρετώντας μία στόχευση εξωστρέφειας και διεθνοποίησης του μεγαλύτερου πανεπιστημίου της χώρας.
Οι προτάσεις που καταγράφηκαν θα συμπεριληφθούν σε ένα κείμενο, το οποίο θα τεθεί -με τη μορφή ψηφίσματος- υπ’ όψιν όλων των φορέων της Θεσσαλονίκης και ακολούθως θα επιδοθεί στην ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας.
Π. Μήτκας: Γρήγορα, άμεσα και ευρύτερα μία σύμπραξη ΑΠΘ-ΔΙΠΑΕ
Την πεποίθησή του πως μία σύμπραξη του ΑΠΘ με το Διεθνές Πανεπιστήμιο, ως «όχημα» για την ανάπτυξη των ξενόγλωσσων προγραμμάτων, θα μπορούσε να υλοποιηθεί «πολύ πιο γρήγορα, πολύ πιο άμεσα και πολύ ευρύτερα από ό,τι θα μπορούσε να γίνει μέσα από μία σύμπραξη του ΔΙΠΑΕ με τα ΤΕΙ», διατύπωσε ο πρύτανης του ΑΠΘ, Π. Μήτκας.
«Ο στόχος του ΑΠΘ ήταν και παραμένει μέσα από τη διαρκή ποιοτική αναβάθμιση να φτάσει στο σημείο να προσφέρει προγράμματα αγγλόφωνα και να προσελκύσει φοιτητές από όλον τον κόσμο» ανέφερε.
«Έχουμε ήδη 10 μη ελληνόφωνα προγράμματα, τα οποία παρακολουθούν εκατοντάδες ξένοι φοιτητές και ενδεχομένως ο αριθμός αλλοδαπών φοιτητών να είναι μεγαλύτερος από όσους παρακολουθούν τα προγράμματα του Διεθνούς Πανεπιστημίου, το οποίο σαν στόχευση εξαρχής είχε τους φοιτητές εκτός Ελλάδας, γι’ αυτό και όλα τα προγράμματά του είναι στα αγγλικά» είπε, προσθέτοντας πως «τουλάχιστον οι μισοί καθηγητές του ΑΠΘ κάνουν ήδη μαθήματα και σε άλλη γλώσσα, σε εκατοντάδες φοιτητές μέσα από το πρόγραμμα Erasmus».
«Υπάρχει και η τεχνογνωσία, και η βούληση, και η υποδομή, για να έχουμε και προπτυχιακά και μεταπτυχιακά αγγλόφωνα προγράμματα» ανέφερε και πρόσθεσε: «Νιώθουμε ότι είμαστε καθηλωμένοι, γιατί το θεσμικό πλαίσιο δεν μας επιτρέπει να το ανοίξουμε και να το εξελίξουμε αυτό, όσο θα θέλαμε και θα μπορούσαμε».
Γ. Μπουτάρης: Επιμένω στο τέλος εγγραφής
Την ανάγκη ο «Καλλικράτης για τα Πανεπιστήμια» να έχει καλύτερα αποτελέσματα από εκείνα που έφερε το πρόγραμμα για τη νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης επεσήμανε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, εξηγώντας πως «στους δήμους δεν υπήρξαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα της μεταρρύθμισης, παρά το ήταν αναγκαία η αναδιάρθρωση, καθώς αυτή σε πολλές περιπτώσεις δεν έγινε με σωστά κριτήρια».
Σημείωσε πως στις αλλαγές που αφορούν στην ανώτατη εκπαίδευση βασική επιδίωξη θα πρέπει να είναι ένα καθεστώς μεγαλύτερης αυτονομίας και αυτοτέλειας -διοικητικής και οικονομικής- επαναλαμβάνοντας την πρόταση που έχει καταθέσει και παλαιότερα για την πρόβλεψη τέλους εγγραφής των φοιτητών, «κάτι που θα εξασφάλιζε μία οικονομική αυτοτέλεια για τα τρέχοντα έξοδα του πανεπιστημίου».
«Πετροβολήθηκα για αυτήν την αντίληψη, αλλά εξακολουθώ να την έχω» είπε.
Σχετικά με την προοπτική συνένωσης του ΑΠΘ με το ΔΙΠΑΕ, παρατήρησε πως «με βάση τα προγράμματα των σπουδών και το αντικείμενο των σπουδών θα πρέπει να προσελκύονται φοιτητές από όλον τον κόσμο», καθώς «δεν νοείται για πανεπιστήμια που διεκδικούν πρωτιά -οποιαδήποτε πρωτιά, όχι μόνο στην αριστεία- να μην έχουν ξενόγλωσσα τμήματα».
Από τη μεριά του, ο καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ, Νίκος Μουσιόπουλος, αξιολογώντας και την εμπειρία της παλαιότερης συμμετοχής του στη διοικούσα επιτροπή του ΔΙΠΑΕ, σημείωσε πως «το Διεθνές Πανεπιστήμιο απέδειξε ότι είναι σε θέση να προτείνει ένα καινούργιο μοντέλο ενός μικρού -περισσότερο αγγλοσαξονικού στυλ- ιδρύματος που ήθελε να απαγκιστρωθεί από τη δημόσια χρηματοδότηση». Στο πλαίσιο αυτό εξέφρασε την άποψη πως, λόγω και της θεματικής εμβέλειας των επιστημών που είναι σε θέση να προσφέρει το ΑΠΘ, είναι προτιμότερη μία συνεργασία με το ΔΙΠΑΕ. Εκτίμησε, δε, πως και μόνο ως φήμη η προοπτική συνένωσης του ΔΙΠΑΕ με τα ΤΕΙ «έχει μηδενίσει το ενδιαφέρον για φοιτητές το επόμενο έτος».
«Η άποψή μου είναι ένα είδος ομοσπονδιοποίησης στις συνενώσεις, όπου θα παραμείνει η αυτονομία σε κάθε ίδρυμα, ώστε εν προκειμένω και το ΔΙΠΑΕ να διατηρήσει έναν ρόλο μεταπτυχιακού σχολείου και να μπορεί με αυτόν τον τρόπο να συνεργαστεί πρώτιστα με το ΑΠΘ και γιατί όχι και με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για την ξενόγλωσση μεταπτυχιακή εκπαίδευση» τόνισε.
Επιφυλάξεις ως προς τη σκοπιμότητα της ανωτατοποίησης των ΤΕΙ διατύπωσε ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Πάρις Μπίλλιας. «Η τεχνική εκπαίδευση πρέπει να έχει πυραμίδα, ήτοι τεχνικό προσωπικό, μεσαία στελέχη και επιστήμονες μηχανικούς» σημείωσε. «Αντί να δούμε πώς θα διορθώσουμε το πρόβλημα με την αφαίμαξη του επιστημονικού δυναμικού, δημιουργούμε κι άλλους αποφοίτους, τους οποίους δεν θα μπορούμε να απορροφήσουμε, κι αυτό μόνον έξυπνο δεν είναι, δημιουργεί επιπλέον προβλήματα στην εκπαίδευση, που συνολικά υποβαθμίζεται, υποβαθμίζονται και τα όντως αξιόλογα πανεπιστήμια» υπογράμμισε.
«Τι πάμε να κάνουμε με την ανωτατοποίηση των ΤΕΙ, να παράξουμε κι άλλους ανέργους;» διερωτήθηκε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), Κυριάκος Λουφάκης, σημειώνοντας πως «η κοινωνία δεν χρειάζεται περισσότερους επιστήμονες και δεν μπορεί να τους απορροφήσει, ενώ την ίδια στιγμή υπάρχει τρομακτικό έλλειμμα στο τεχνικό προσωπικό».
Την άποψη πως, αν πρέπει να ενταχθεί κάπου το ΔΙΠΑΕ, «η φυσική του μήτρα είναι το ΑΠΘ, δεν θα ήταν λογική μία συνένωσή του με τα ΤΕΙ», εξέφρασε ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΕΒΕΘ) Εμμανουήλ Βλαχογιάννης.
Προβληματισμό για την -κατά την εκτίμησή του- έλλειψη σχεδιασμού στις προωθούμενες αλλαγές εξέφρασε ο κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, καθ. Θεόδωρος Δαρδαβέσης. «Όταν πρόκειται να ιδρυθεί ένα νέο εργαστήριο, απαιτούνται μελέτες σκοπιμότητας, χρηματοοικονομικές μελέτες κ.λπ. κι εδώ έχουμε έναν σχεδιασμό για συνενώσεις χωρίς καμία μελέτη, έχουμε την εικόνα μίας βάρκας που αφήνεται στα κύματα και όπου πάει» σημείωσε.
«Έλλειμμα 4 εκατ. στον προϋπολογισμό του ΑΠΘ»
Την οικονομική διάσταση των προωθούμενων αλλαγών στην ανώτατη εκπαίδευση έθεσε ο πρύτανης του ΑΠΘ στο τέλος της συζήτησης, εκφράζοντας ανησυχία για την κατανομή των πόρων -ανθρώπινων και χρηματικών- την επόμενη μέρα της αναδιάρθρωσης και την ενδεχόμενη επιδείνωση των υφιστάμενων προβλημάτων υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης στα μεγάλα και παλαιά ιδρύματα, όπως το ΑΠΘ, το ΕΚΠΑ και το ΕΜΠ.
«Μας ανησυχεί μία προοπτική, που λέει ότι επειδή ιδρύσαμε νέα τμήματα ή τα νέα πανεπιστήμια που προήλθαν από σύμπραξη, επειδή έχουν καινούργια τμήματα και δεν έχουν αρκετό προσωπικό κατά προτεραιότητα θα πάρουν αυτό το προσωπικό» τόνισε, προσθέτοντας ότι «οι πρώτες ενδείξεις είναι ότι θα υπάρξει μία προνομιακή μεταχείριση των ιδρυμάτων που συμφώνησαν να συμπράξουν».
Γνωστοποίησε, κλείνοντας, πως «το 2018 είναι η πρώτη φορά που το ΑΠΘ μπαίνει με χρέος περίπου 4 εκατ. από την προηγούμενη χρονιά, με αδυναμία να το καλύψει από τα ταμειακά του υπόλοιπα, από το αποθεματικό του».
«Μέχρι πέρυσι καλυπτόταν από το αποθεματικό προηγούμενων χρόνων το τρέχον λειτουργικό έλλειμμα του κάθε έτους, που ήταν περίπου στα 5-6 εκατ. ευρώ, το καλύπταμε, αλλά τώρα αυτό τελείωσε. Είναι η πρώτη χρονιά που μπαίνουμε με πραγματικό έλλειμμα του τακτικού προϋπολογισμού. Η κυβέρνηση δεν καλύπτει το κόστος της καθαριότητας, της φύλαξης, το ενεργειακό κόστος -ρεύμα και φυσικό αέριο- τα ενοίκια που πληρώνουμε για κάποια κτήρια και τη συντήρηση των κτηρίων» τόνισε ο κ. Μήτκας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
