Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος, ιδίως από τον Μάιο του 2017 και μετά, αποτυπώνεται ήδη σε αρκετά μεγέθη της οικονομίας, όπως στην άνοδο της βιομηχανικής παραγωγής, των εξαγωγών και των λιανικών πωλήσεων, ενώ η ιδιαίτερα καλή πορεία του τουρισμού έχει συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης και της συνολικής ζήτησης στην οικονομία. Αυτό διαπιστώνει στο μηνιαίο δελτίο οικονομικής δραστηριότητας ο ΣΕΒ.
Παρόλα αυτά, σημειώνει ο ΣΕΒ, το χρόνιο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, όπως αποτυπώνεται στην τελευταία έκθεση του World Economic Forum, που συνεχίζει να επιδεινώνεται λόγω της συνεχιζόμενης υπερφορολόγησης και της αδυναμίας πρόσβασης των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση, εξακολουθεί να εμποδίζει την ταχύτερη επιστροφή σε ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης από την πλευρά της προσφοράς.
Σε κάθε περίπτωση:
Το οικονομικό κλίμα βελτιώθηκε περαιτέρω τον Σεπτέμβριο του 2017, ξεπερνώντας το επίπεδο των 100 μονάδων (100,6 μονάδες, έναντι 99 τον προηγούμενο μήνα και 91,8 τον Σεπτέμβριο του 2016) για πρώτη φορά από τον Δεκέμβριο του 2014. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη ακολουθεί επίσης μια σταθερή ανοδική πορεία (στις -53,7 μονάδες τον Σεπτέμβριο του 2017, έναντι -57 τον προηγούμενο μήνα και -65,9 τον Σεπτέμβριο του 2016), με τα νοικοκυριά να εμφανίζονται λιγότερο απαισιόδοξα για την εξέλιξη της οικονομικής τους κατάστασης και της ανεργίας.
H παραγωγή στη μεταποίηση πλην πετρελαιοειδών σημείωσε νέα αύξηση τον Αύγουστο του 2017 (+6,8%), ενώ κινείται σε θετικό έδαφος συνολικά κατά το διάστημα Ιαν – Αυγ 2017 (+3,2%), επιπλέον αύξησης +3,4% συνολικά το 2016. Παράλληλα, τον Σεπτέμβριο του 2017 ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση (PMI) κατέγραψε σημαντική βελτίωση, παρουσιάζοντας τον εντονότερο ρυθμό αύξησης της παραγωγής από τον Ιούνιο του 2008.
Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή και πλοία κινήθηκαν ανοδικά για 4ο συνεχόμενο μήνα τον Αύγουστο του 2017 (+7,2%), ωστόσο η ταυτόχρονη άνοδος των εισαγωγών (+5,5%) είχε ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος κατά +3,4%. Συνολικά κατά το διάστημα Ιαν – Αυγ 2017 οι εξαγωγές χωρίς καύσιμα και πλοία εμφανίζουν αύξηση +7% σε αξία και +3,4% σε όγκο, ενώ η ισχυροποίηση του ευρώ από τις αρχές του 2017 εξακολουθεί να ασκεί πιέσεις στις εξαγωγές, που αντισταθμίζονται σε μεγάλο βαθμό από την ισχυρή ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας.
O όγκος λιανικών πωλήσεων πλην καυσίμων συνέχισε να κινείται ανοδικά για 4ο συνεχόμενο μήνα τον Ιούλιο του 2017 (+3%, επιπλέον αύξησης +9,6% τον Ιούλιο του 2016), ενώ κατά το διάστημα Ιαν – Ιουλ 2017 στις περισσότερες κατηγορίες καταστημάτων καταγράφεται αύξηση (+2,4% ο γενικός δείκτης πλην καυσίμων, έναντι πτώσης -1,6% το αντίστοιχο διάστημα το 2016 και -0,6% συνολικά το 2016).
Θετικά εμφανίζονται επίσης τα στοιχεία από την αγορά εργασίας, καθώς η ανεργία υποχώρησε στο 21% τον Ιούλιο του 2017 (από 21,3% τον προηγούμενο μήνα και 23,4% τον Ιούλιο του 2016), ενώ ο κλάδος της εκπαίδευσης συνέβαλε στην αύξηση των καθαρών προσλήψεων τον Σεπτέμβριο του 2017 (17,2 χιλ. καθαρές προσλήψεις έναντι 7,8 χιλ. τον Σεπτέμβριο 2016 και 265,9 χιλ. το διάστημα Ιαν – Σεπ 2017 έναντι 245,6 χιλ. το αντίστοιχο διάστημα το 2016).
Ταυτόχρονα, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι ανήλθαν στους 921,8 χιλ. τον Αύγουστο του 2017, παρουσιάζοντας μείωση κατά -6,5 χιλ. περίπου σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα και κατά -51,8 χιλ. σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2016. Σημειώνεται ότι ο ρυθμός μείωσης της ανεργίας παρουσιάζει επιτάχυνση από την αρχή του 2017, ως αποτέλεσμα κυρίως της ανόδου του τουρισμού και της υλοποίησης προγραμμάτων απασχόλησης από τον ΟΑΕΔ.
Ο τουρισμός εξακολουθεί να παρουσιάζει ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις, κυρίως από την πλευρά των αφίξεων (+10,2% τον Ιούλιο του 2017 και +8% το διάστημα Ιαν – Ιουλ 2017), ενώ παράλληλα οι εισπράξεις, μετά την υποχώρηση το 2016 (-6,4%), έχουν επανέλθει σε θετικό έδαφος (+5,3% τον Ιούλιο του 2017 και +6,4% το διάστημα Ιαν – Ιουλ 2017).
Ωστόσο, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος δεν έχει ακόμα οδηγήσει σε άνοδο της επενδυτικής δραστηριότητας, ενώ η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum (στην 87η θέση από την 86η πέρυσι) και στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ-28. Παράλληλα, η υπερφορολόγηση αναδεικνύεται πλέον ως το σημαντικότερο εμπόδιο στο επιχειρείν, εξέλιξη που μάλλον επιβεβαιώνεται και από την κόπωση των εσόδων από άμεσους φόρους στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2018, καθώς και την εκτόξευση των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο τους καλοκαιρινούς μήνες (+€3,1 δισ. τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2017).
Δεδομένων των παραπάνω εξελίξεων, αναμένονται τα στοιχεία του ΑΕΠ για το 3ο τρίμηνο του 2017, ώστε να σχηματιστεί μία πιο σαφής εικόνα για την πορεία της οικονομίας στο σύνολο του έτους. Σε κάθε περίπτωση, η ανάκαμψη μέχρι τώρα βασίστηκε κυρίως στην τόνωση της ζήτησης από το εξωτερικό. Αν δεν ενισχυθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις η ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια θα παραμείνει υποτονική.
