Η ολοκλήρωση των εορτών του Πάσχα και η επιστροφή της πολιτικής ηγεσίας στην Αθήνα σηματοδοτούν την επανέναρξη του κύκλου προσπαθειών για τον έλεγχο του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας.
Η κυβέρνηση, και πρωτίστως το οικονομικό της επιτελείο, γνωρίζει καλά πως πρέπει το συντομότερο δυνατό να ξεκαθαρίσει το ανοικτό ζήτημα με το αποκαλούμενο «δίχτυ ασφαλείας», στο οποίο κατέληξε προ ημερών η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκή Ένωσης.
Επί της ουσίας, η κυβέρνηση πρέπει να ξεκαθαρίσει εάν είναι απαραίτητη η εμπλοκή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Και, αν ναι, σε ποιον βαθμό αυτή θα είναι ορατή;
Η προφανής ασάφεια -προϊόν γερμανικής πολιτικής- στα ελληνικά δημοσιονομικά δεν διατηρεί απλώς σε υψηλά επίπεδα το κόστος κρατικού δανεισμού, αλλά πρωτίστως εντείνει τις ανησυχίες για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας κατά το αμέσως επόμενο διάστημα, που θεωρείται από όλους ως το πλέον κρίσιμο για την χώρα.
Η Ελλάδα, ενόψει, έχει μια σειρά από καταλυτικές ημερομηνίες, οι οποίες εν πολλοίς θα κρίνουν τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, με δεδομένο πάντα ότι τα επιτόκια κρατικού δανεισμού στις διεθνείς αγορές παραμένουν υψηλά και σε αρκετές περιπτώσεις απαγορευτικά για το ελληνικό Δημόσιο.
Η πρώτη από τις καταλυτικές ημερομηνίες, με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η κυβέρνηση και το οικονομικό της επιτελείο, είναι η Τετάρτη 7 Απριλίου.
Την ημέρα αυτή στην ελληνική πρωτεύουσα μεταβαίνει κλιμάκιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Επισήμως, οι τεχνοκράτες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου έρχονται για να παράσχουν «τεχνικές βοήθειας» σε θέματα φορολογίας και κατάρτισης του προϋπολογισμού.
Τα στελέχη του ΔΝΤ θα ζητήσουν και θα έχουν από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης τα στοιχεία για τους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς, ανάλογα δε με την πορεία των κρατικών εσόδων θα κινηθούν οι διαδικασίες για τις πιθανές διαρθρωτικές αλλαγές που είναι αναγκαίες (τεκμήρια διαβίωσης, φορολογία κ.τ.λ.).
Σημαντικό στοιχείο της επίσκεψης των τεχνοκρατών του ΔΝΤ είναι το ότι αυτή γίνεται προ της ψήφισης από την Βουλή του φορολογικού νομοσχεδίου. Ενδεχόμενες αλλαγές που θα επέλθουν είναι σαφές ότι θα έχουν τη σφραγίδα του ΔΝΤ.
Ταυτόχρονα, όμως, δεν αποκλείεται στις συζητήσεις να τεθεί και το ανοιχτό ζήτημα της άμεσης εμπλοκής του ΔΝΤ στα δημοσιονομικά της Ελλάδας. Εμπλοκή, που σχετίζεται προφανώς με την καταβολή δανείου, η οποία, όπως έχει δηλωθεί επανειλημμένως από κορυφαία στελέχη του ΔΝΤ, θα γίνει -εάν θα γίνει- με τους σκληρούς όρους που θέτει το ταμείο στα κράτη-δανειολήπτες.
Ως γνωστόν, τα κράτη που έχουν δεχθεί οικονομική ενίσχυση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έχουν υποχρεωθεί από το εξ Αμερικής ορμώμενο ταμείο να αναδιαρθρώσουν τον δημόσιο τομέα τους με μαζικές απολύσεις, αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και αύξηση του κόστους διαβίωσης εξαιτίας της αναπροσαρμογής των συντελεστών του ΦΠΑ.
Η ενδεχόμενη εμπλοκή του ΔΝΤ έχει προκαλέσει απανωτές αντιδράσεις στο εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό, με κυριότερη την έντονη δυσφορία της Κομισιόν και της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας για το ενδεχόμενο να εισέλθει -από την ελληνική «κερκόπορτα»- στα εσωτερικά της ευρωζώνης ένας αμερικανόφερτος οικονομικός παράγοντας.
Καταλυτική ημερομηνία για την Ελλάδα είναι και η 16η Μαΐου, όταν θα υπάρξει η σχετική έκθεση προόδου για το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η έκθεση θα συνταχθεί από μικτό κλιμάκιο ελεγκτών από Κομισιόν – ΕΚΤ – ΔΝΤ, που θα μεταβεί στις αρχές Μαΐου στην Αθήνα.
Ωστόσο, θεωρείται σίγουρο ότι επί τάπητος θα τεθεί και το ζήτημα της πορείας της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Εξάλλου, η κυβέρνηση έχει στείλει προς όλες τις κατευθύνσεις το μήνυμα ότι κυρίαρχος στόχος της είναι η κατάθεση μιας σειράς νομοθετικών έργων που θα θεσμοθετούν τον ορίζοντα των διαρθρωτικών αλλαγών.
Το ανοικτό ζήτημα, βεβαίως, είναι εάν σε αυτές τις αλλαγές θα έχει λόγο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, κι επομένως αυτές θα είναι άκρως επώδυνες, ή εάν θα γίνουν στο πλαίσιο των όρων που θέτει η Κομισιόν, οι οποίοι θεωρητικά είναι λιγότερο επώδυνοι.
Τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα είχαν βρεθεί στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της κοινοτικής στατιστικής υπηρεσίας Eurostat, στο πλαίσιο των διαδικασιών για την κατάρτιση της εαρινής έκθεσης της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία, η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί στις 5 Μαΐου.
Αύτη είναι και η πλέον κρίσιμη έκθεση για την ελληνική οικονομία, καθότι θα ξεκαθαρίσει το εάν είναι αναγκαία η νέα δέσμη μέτρων.
Με βάση, ωστόσο, τα έως τώρα δεδομένα και τις μετρήσεις των οικονομικών δεικτών, η εαρινή έκθεση, που θα βασίζεται στις εκτιμήσεις του «τριεθνούς» (Κομισιόν – ΕΚΤ – ΔΝΤ), θα προτείνει -για να μην ειπωθεί θα επιβάλει- νέα σκληρή δέσμη μέτρων για διόρθωση των υστερήσεων στα δημόσια οικονομικά.
Πάντως, αυτό που θα κρίνει εν πολλοίς τις άμεσες κυβερνητικές κινήσεις θα είναι και η πορεία της διαμάχης που έχει ξεσπάσει μεταξύ ΕΕ και ΔΝΤ για το ποιος θα έχει το «πάνω χέρι» στα ελληνικά δημοσιονομικά.
