Του Κώστα Μπετινάκη
Ένας άτυπος «πόλεμος» έχει ξεσπάσει ανάμεσα στην απερχόμενη διακυβέρνηση του προέδρου Ομπάμα και το καθεστώς Μπίμπι Νετανιάχου το Ισραήλ. Και αυτό επειδή οι ΗΠΑ δεν έβαλαν βέτο σε απόφαση του ΟΗΕ που καταδίκαζε το Ισραήλ για την πολιτική της ανέγερσης οικισμών για εποίκους στα κατεχόμενα.
Στον «πόλεμο» έχει εμπλακεί και ο νεοεκλεγείς πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επέπληξε τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), αποκαλώντας τον “λυπηρό”, λίγες μέρες αφότου το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε ένα ψήφισμα που απαιτεί το τέλος των εποικισμών στη Δυτική Όχθη και την ανατολική Ιερουσαλήμ από το Ισραήλ.
Η απόφαση αυτή είναι «πολύ κακή, έγραψε ο Τραμπ στο Twitter «αλλά θα τα καταφέρουμε όπως κι αν έχει!» Αφορμή ήταν η αποχή των ΗΠΑ στην ψηφοφορία, αντί της χρήσης του βέτο που διαθέτει η Ουάσινγκτον, κάτι εκ διαμέτρου αντίθετο με την πάγια πρακτική της αμερικανικής κυβέρνησης που συνήθιζε να στηρίζει έτσι τις ισραηλινές κυβερνήσεις.
Πολλοί είναι οι αναλυτές που υποστηρίζουν ότι η απόφαση του Ομπάμα να επιτρέψει να περάσει το ψήφισμα, εν μέρει οφείλεται στην κακή σχέση του απερχόμενου προέδρου με τον πρωθυπουργό του ΙσραήλΠολλοί είναι οι αναλυτές που υποστηρίζουν ότι η απόφαση του Ομπάμα να επιτρέψει να περάσει το ψήφισμα, εν μέρει οφείλεται στην κακή σχέση του απερχόμενου προέδρου με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, κι εν μέρει αποτελεί αντίδραση στις θέσεις του Τραμπ, ο οποίος έχει ταχθεί υπέρ της ανέγερσης ισραηλινών οικισμών στα κατεχόμενα.
Χριστουγεννιάτικα σε ασυνήθιστη για αργία ενέργεια, οι πρεσβευτές 10 χωρών που έχουν πρεσβείες στο Ισραήλ και ο Αμερικάνος πρέσβης, κλήθηκαν στο ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών, για να τους επιδοθεί επίσημη διαμαρτυρία.
Όπως δήλωσε ο Νετανιάου το Ισραήλ θα εργασθεί ώστε η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας να ανακληθεί, προσθέτοντας πως οι σύμμαχοι στο Κογκρέσο και την επόμενη διακυβέρνηση έχουν υποσχεθεί να «πολεμήσουν» εναντίον του μέτρου.
Η απόφαση που καλούσε να τερματισθεί η κατασκευή των παράνομων ισραηλινών οικισμών είχε υποβληθεί αρχικά από την Αίγυπτο, αλλά αποσύρθηκε όταν το Ισραήλ ζήτησε από το Ντόναλντ Τραμπ να παρέμβει. Αλλά την πρόταση επανέφεραν η Μαλαισία, η Νέα Ζηλανδία, η Σενεγάλη και η Βενεζουέλα.
Η ηγεσία των Παλαιστίνιων εξέφρασε ικανοποίηση για την απόφαση του ΟΗΕ που είχε περάσει με 14 ψήφους έναντι καμιάς και μία αποχής (των ΗΠΑ).
Η απόφαση του ΟΗΕ αντικατοπτρίζει την διεθνή ανησυχία για την ανάπτυξη των ισραηλινών οικισμών για εποίκους που αποτελούν άμεση απειλή για τη βιωσιμότητα ενός Παλαιστινιακού κράτους, το οποίο θα προκύψει μετά από μια μελλοντική συμφωνία.
Η αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Samantha Power είπε πως η απόφαση αντικατοπτρίζει «τα δεδομένα στο έδαφος, τα οποία προκαλούνται από την ανάπτυξη των οικισμών αυτών. Η δημιουργία των οικισμών αυτών χειροτερεύει απειλώντας την επίλυση με τη δημιουργία δύο κρατών».
Επέκρινε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, επειδή «δεν μπορεί κάποιος να συνεχίζει να αναγείρει οικισμούς εποίκων κι από την άλλη να μιλά για επίλυση του προβλήματος με δημιουργία δύο κρατών». Ωστόσο η Πάουερ είπε πως οι ΗΠΑ απείχαν από την ψηφοφορία, επειδή «αφορούσε στενά στο ζήτημα των οικισμών».
Έτσι τελικά η Ουάσιγκτον επέτρεψε να περάσει η απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ αποφεύγοντας να υποβάλει βέτο. Στην πραγματικότητα είναι μια άνευρη απόφαση, οποία δεν προβλέπει κάποιου είδους αντίποινα στην περίπτωση που το Ισραήλ δεν σεβαστεί το διεθνή νόμο.
Πάντως, η άρνηση της αμερικανικής κυβέρνησης να υποβάλει βέτο προκάλεσε έντονη αντίδραση στους επηρεαζόμενους από το ισραηλινό λόμπι πολιτικούς τόσο από το Ρεπουμπλικανικό όσο και το Δημοκρατικό κόμμα, συμπεριλαμβανομένου και του επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσiα Chuck Schumer και του προέδρου της Βουλής του Ουινσκόνσιν Paul Ryan.
Είναι η πρώτη φορά επί διακυβέρνησης Ομπάμα, που οι ΗΠΑ δεν προβάλλουν βέτο ενώ επί διακυβέρνησης Μπους είχαν περάσει έξι παρόμοιες αποφάσεις του ΟΗΕΕίναι η πρώτη φορά επί διακυβέρνησης Ομπάμα, που οι ΗΠΑ δεν προβάλλουν βέτο ενώ επί διακυβέρνησης Μπους είχαν περάσει έξι παρόμοιες αποφάσεις του ΟΗΕ.
Ο Ομπάμα, αποφάσισε να μην υποβληθεί βέτο, βλέποντας πως και η πλειοψηφία των Αμερικανών σε ποσοστό δύο τρίτων επιθυμεί να αναλάβουν τα Ηνωμένα Έθνη δραστήρια μέτρα για τη δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Brookings poll.
Η αντίδραση στην άρνηση να απορριφθεί με βέτο έστω μια άνευρη απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ δείχνει πως λειτουργεί η αμερικάνικη πολιτική στο Ισραηλινο-Παλαιστινιακό, παρόλο που το αμερικάνικο κοινό έχει μεταστραφεί.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την οικονομική, στρατιωτική και διπλωματική τους ισχύ προκειμένου να σταματήσουν την πλέον ακροδεξιά κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ, να σταματήσει την επέκταση των οικισμών, καταπατώντας παλαιστινιακή γη, στα κετεχόμενα εδάφη και να την υποχρεώσει να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώμτα των Παλαιστίνιων.
Αυτό όμως μπορεί να συμβεί σε μία χώρα όπου το πολιτικό σύστημα, με τους πολιτικούς και από τα δύο μεγάλα κόμματα της Βουλής και της Γερουσίας θέλουν να είναι αρεστοί στους μεγαλο – κεφαλαιούχους και βασικούς μετόχους των παναμερικανικών ΜΜΕ που εξαγριώνονται όταν απλώς ζητάνε από το Ισραήλ να σεβαστεί το διεθνή νόμο. Έτσι η επίλυση του προβλήματος παραμένει στα χαρτιά και μετατίθεται συνεχώς στις καλένδες.
Αυτό μπορεί άλλωστε να το διαβεβαιώσει και ο δισεκατομμυριούχος φιλο-ισραηλινός ιδιοκτήτης καζίνο Sheldon Adelson(*) σταθερός υποστηρικτής του Ισραήλ που υποστήριξε με πάθος την εκλογή Ντόναλντ Τραμπ.
Γεγονός παραμένει ότι η απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ αποτελεί μεγάλο πλήγμα στην προσπάθεια προσάρτησης της Δυτικής Όχθης από το Νετανιάου.
Η ηγέτης του ισραηλινού κόμματος Meretz, Zehava Galon, επέκρινε τα σχόλια της κυβέρνησης και είπε πως νοιώθει ευτυχία επειδή η αμερικανική αποχή από την ψηφοφορία, «δεν είναι εναντίον του Ισραήλ, αλλά η απόφαση του ΟΗΕ προκύπτει από την απόπειρα νομιμοποίησης οικισμών που το Ισραήλ κατασκευάζει έχοντας χάσει τη ντροπή του και ο κόσμος την υπομονή του»…
—-
(*)Sheldon Adelson στον κατάλογο του Forbes:
# Στους 72 ισχυρότερους της Γης (2016)
# Ο πλουσιότερος σε κάθε αμερικανική πολιτεία των ΗΠΑ
# Ο πλουσιότερος άνθρωπος στις 50 μεγαλύτερες αμερικάνικες πόλεις
