Την απεικόνιση ενός σταυρολέξου, με ελληνική γραμματοσειρά ανακάλυψαν οι αρχαιολόγοι κατά τη διάρκεια ανασκαφών στα τοιχώματα μιας βασιλικής στην Αγορά της Σμύρνης, κοντά στην περιοχή Ικίτζεσμελικ.
«Μοιάζει με ακροστιχίδα. Οι ίδιες λέξεις υπάρχουν και στις δύο πλευρές, σε πέντε στήλες από αριστερά προς τα δεξιά. Η λέξη “λόγος” στο κέντρο του σταυρόλεξου εικάζεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τους Χριστιανούς για να επικοινωνούν μεταξύ τους την εποχή των μεγάλων διωγμών. Πιστεύουμε ότι πρόκειται για ένα παζλ γιατί υπάρχουν διαχωριστικά μπροστά από τις τοιχογραφίες, οι οποίες απεικονίζουν τις ζωές των ανθρώπων που εργάζονταν εδώ, ενώ οι απεικονίσεις αυτές είναι παρόμοιες με εκείνες της Πομπηίας» δήλωσε ο επικεφαλής των ανασκαφών, Ακίν Ερσόϊ.
Η αρχαία πόλη στην οποία βρίσκεται η βασιλική, χρονολογείται γύρω στα 2.000 με 2.500 χρόνια και είναι γνωστή για τις τοιχογραφίες της. Σύμφωνα με τον Ερσόϊ, κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, έχει ήδη ανακαλυφθεί μία πλούσια συλλογή που αναπαριστά αντικείμενα, μεταξύ των οποίων περίπου 3.000 επιστολές, απεικονίσεις φύλλων, ζώων, καθώς και αναφορές για ποινές.
Στη διάρκεια των ανασκαφών έχουν επίσης βρεθεί στοιχεία νηολόγησης πλοίων, λεπτομερείς καταγραφές για την πανίδα, ζωγραφικές αναπαραστάσεις μονομάχων, καθώς και στίχοι ερωτικών ποιημάτων.
«Είναι δύσκολο να βγάλεις νόημα από το παζλ» λέει ο Ερσόϊ, ενώ υπάρχουν και πολλά ονόματα τα οποία πιθανόν, σύμφωνα με τους ερευνητές, να ανήκουν στους Χριστιανούς που κρύβονταν εδώ από τους διώκτες τους.
