Συνέντευξη στη Σπυριδωνία Κρανιώτη
Η Μαριάνθη Σοντάκη πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Ισμήνη» του Γιάννη Ρίτσου σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαίδη στο θέατρο «Φούρνος».
Η «Ισμήνη» ο ποιητικός μονόλογος του Γιάννη Ρίτσου, μέρος της συλλογής «Τέταρτη Διάσταση» θα παίζεται έως την Κυριακή 24 Απριλίου 2016.
Η Μαριάνθη Σοντάκη μίλησε στο zougla.gr για την παράσταση «Ισμήνη» και τόνισε τις ιδιαιτερότητες του έργου και του ρόλου της.
Η ταλαντούχα ηθοποιός αποκάλυψε τι τη συγκινεί στον ρόλο της καθώς και τι ονειρεύεται για την καλλιτεχνική της διαδρομή.
Ακόμη ανέφερε τι τη βοήθησε στη διαδικασία αναζήτησης του ρόλου και πόσο δύσκολο ήταν να καταφέρει να ζωντανέψει και να δημιουργήσει μια αληθινή γυναίκα στη σκηνή.
zougla.gr:
Πως επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο;
Μαριάνθη Σοντάκη:
Το 2004 μετά την πρεμιέρα μας του Ιππόλυτου στην Επίδαυρο με το Εθνικό Θέατρο ο Βασίλης Νικολαΐδης σκηνοθέτης του Ιππόλυτου αλλά και της Ισμήνης, μου χάρισε την Τέταρτη Διάσταση. Ο ένας από τους 17 ποιητικούς μονόλογους αυτού του έργου είναι η Ισμήνη. Λάτρεψα αυτό το έργο από τότε και έβαλα στόχο κάποτε να το παίξω παρόλο που δεν θα έλεγα πως γενικά ονειρεύομαι ρόλους, παρά συνεργασίες. Θεώρησα ότι τώρα πια ήταν η ώρα να το τολμήσω μια και όλες οι αναζητήσεις αυτού του έργου με αφορούν τώρα περισσότερο παρά ποτέ.
Ποιος θα λέγατε ότι είναι ο στόχος της παράστασης;
Σε αυτές τις τόσο δύσκολες εποχές αισθανόμαστε τυχεροί που μπορούμε έστω στη δουλειά μας να επικοινωνούμε με κείμενα αυτού του μεγέθους. Για μένα ήταν ευλογία που κατάφερα να μαζέψω τόσους πολλούς αγαπημένους και ταλαντούχους ανθρώπους ( Βασίλης Νικολαΐδης, Πλάτων Ανδριτσάκης, Δημήτρης Ντάσσιος, Έφη Καρακώστα) για να κάνουμε αυτή την παράσταση. Επιδίωξη μας ήταν να επικοινωνήσει το κοινό με τον ποιητικό λόγο ευθέως και με αμεσότητα και να αποδείξουμε ότι αυτά τα κείμενα έχουν απίστευτη θεατρικότητα παρά την πυκνότητα τους.
Ποια η αντιστοιχία του έργου με τη σημερινή εποχή;
Η Ισμήνη γράφτηκε το 1966 ο εμφύλιος ήταν ακόμη νωπός και το ένστικτο του ποιητή αισθανόταν την καινούρια πολιτική ταραχή που ερχόταν μόλις ένα χρόνο μετά. Στην τωρινή ιστορική φάση που είναι τόσο ταραγμένη το έργο ετούτο έχει ευθεία αντιστοιχία. Μιλά για την ματαιότητα της εξουσίας και της δόξας και εξυμνεί το ανθρώπινο σώμα και τις αισθήσεις. Μιλά για την ιστορική επανάληψη των ίδιων λαθών και την ανάγκη κάποτε να μάθουμε από αυτά και να σταματήσουμε αυτόν τον αιματηρό κύκλο.
Ποια η εμπειρία σας από την συνεργασία με τον Βασίλη Νικολαΐδη και πως η σκηνοθετική του προσέγγιση σας βοήθησε στην προσέγγιση του ρόλου σας;
Με τον Βασίλη Νικολαΐδη είχαμε άλλες δυο ουσιαστικές συνεργασίες. Το 2002 με τον Πέερ Γκυντ όπου μου είχε εμπιστευτεί το ρόλο της Σολβέιγ, και το 2004 στον Ιππόλυτο που ερμήνευα την Άρτεμη. Γνωρίζαμε λοιπόν ο ένας τον άλλο πολύ καλά και όλα αυτά τα χρόνια σκεφτόμασταν για επομένη συνεργασία μια που οι προηγούμενες ήταν πραγματικά ευτυχείς και παραγωγικές. Η σχέση και των δυο μας με τον ποιητικό λόγο και οι σπουδές μας πάνω στη μουσική έχουν πολλά κοινά. Με το που αποφάσισα να τολμήσω αυτό το έργο ήταν για μένα αυτονόητη επιλογή και η χαρά μου ήταν μεγάλη όταν δέχτηκε να το σκηνοθετήσει. Το έργο αυτό όμως υπήρξε αποκάλυψη και για τους δυο. Κανείς μας δεν μπορούμε να φανταστεί τη συγκινησιακή φόρτιση που το κείμενο αυτό θα είχε επάνω μας.. Καθημερινά ξαφνιαζόμασταν. Κατάλαβα ότι ο Βασίλης δεν ξεκίνησε για να κάνει μια παράσταση εντυπωσιασμού και μοντερνιάς άλλα να αναδείξει τον ποιητικό λόγο, την θεατρικότητα και την συγκίνηση αυτού του κειμένου.
Τι σας συγκινεί στην Ισμήνη ( στην ηρωίδα που υποδύεστε);
Με συγκινεί η προσήλωση της στη ζωή και στα σημαντικά. Με συγκινεί η απαξίωση της σε όλα τα επουσιώδη, τη δόξα, την εξουσία. Με συγκινεί η αδυναμία της – λογω των συνθηκών- να βιώσει όλα αυτά τα οποία πρεσβεύει.
Έχετε κοινά στοιχεία με τον ρόλο σας;
Πιστεύω πως ο καθένας θα καταφέρει να βρει κοινά σημεία με την Ισμήνη. Ο Ρίτσος στην Τέταρτη Διάσταση ασχολείται με κάποια δευτερεύοντα πρόσωπ της αρχαίας τραγωδίας δίνοντας τους λόγο και επιχειρήματα . Καταφέρνει έτσι να δημιουργήσει χαρακτήρες με ατέλειες και ελλατώματα που ο θεατής ή ο αναγνώστης ίσως να μην τους θαυμάσει , αλλά θα καταφέρει να τους οικειοποιηθεί και να ταυτιστεί μαζί τους. Ειδικά στην Ισμήνη ο Ρίτσος μιλά για ανεπίδοτες επιθυμίες. Μια γυναίκα που η ιστορία και οι συνθήκες δεν της επιτρέπουν να ζήσει σε συμφωνία με τα πιστεύω της και τις επιθυμίες της. Πόσοι από εμάς δεν αισθανόμαστε εγκλωβισμένοι αυτή την εποχή που είναι στεγνή από ευκαιρίες , ιδέες και οράματα;
Ο ποιητικός μονόλογος είναι ένα είδος δύσκολο και ενέχει τον κίνδυνο απαγγελίας για τον ηθοποιό. Εσείς ξεπεράσατε αυτό τον κίνδυνο και ζωντανέψατε έναν χαρακτήρα γεμάτο αγάπη, πόνο, τραγικότητα, χιούμορ…… δημιουργήσατε μια αληθινή γυναίκα που οι θεατές παρακολουθούν με προσήλωση. Τι σας βοήθησε σε αυτήν τη διαδικασία αναζήτησης του ρόλου και πόσο δύσκολο ήταν αυτό το εγχείρημα με τον ποιητικό μονόλογο.
Είναι σημαντικό για μας να ξέρουμε ότι όλη αυτή η προσπάθεια μας περνάει στο κοινό και μετά από κάθε παράσταση ξαφνιαζόμαστε και συγκινούμαστε με τους θεατές που παραμένουν στο χώρο του θεάτρου και συζητούν για την παράσταση και το έργο. Ήταν επιδίωξη και δικιά μου και του Βασίλη Νικολαΐδη να σχεδιάσουμε αυτήν τη γυναίκα με σάρκα και οστά και να περάσουμε με αμεσότητα τον ποιητικό λόγο, χωρίς όμως να τον μικρύνουμε η να τον στεγνώσουμε από το βάθος των νοημάτων του.
Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος του θεάτρου ειδικά σήμερα;
Ο ρόλος του θεάτρου σε όλες τις εποχές αλλά προπάντων σε μεταβατικές ταραγμένες περιόδους όπως η σημερινή. Είναι αυτός της αλογόμυγας. Αφυπνίζει τις κοιμισμένες συνειδήσεις. Είναι η μόνη ζωντανή τέχνη που με μοναδικό ενδιάμεσο τον συγγραφέα απαντά σε ερωτήματα ύπαρξης σε ενεστώτα χρόνο.
Τι σας δίνει χαρά και από πού αντλείτε για να είστε καλά στη ζωή σας;
Αυτούς τους χαλεπούς καιρούς που όλοι φαίνονται βαριά και σκοτεινά και οι φωτεινές παρενθέσεις μικρές, με πιάνω συχνά να μετρώ τις χαρές μου σαν τον Σάιλοκ για να πιαστώ από αυτές και να συνεχίσω. Πιάνομαι από μια ηλιόλουστη μέρα , από μια καλή πρόβα, από τη συγκίνηση κάποιου θεατή που θα την μοιραστεί μαζί μου, από έναν καφέ με τους φίλους μου, το χαμόγελο της κόρης μου.
Τι ονειρεύεστε για την καλλιτεχνική σας πορεία;
Ονειρεύομαι να καταφέρνω να συνδιαλέγομαι πάντα με τόσο σημαντικά κείμενα που σχεδόν κάνουν το μυαλό σου να εκρήγνυται και με τόσο σημαντικούς και ταλαντούχους ανθρώπους όπως αυτούς που είχα τη χαρά να μοιραστώ μαζί τους την Ισμήνη.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Για την ώρα συζητάμε μια μικρή καλοκαιρινή περιοδεία με την Ισμήνη σε κάποια φεστιβάλ και ετοιμάζομαι να μπω στο studio με τις Donnarte ένα γυναίκειο μουσικό σχήμα που απαρτίζεται από τις Θάλεια Αθανίτη (πιάνο) την Ήβη Παπαθανασίου (τσέλο) την Κορίνα Παπαδόδημα (βιολί ) για να γράψουμε τη δουλειά μας. Είμαστε μαζί τα τελευταία 12 χρονιά και παίζουμε σε μουσικές σκηνές και θέατρα και θεωρήσαμε ότι τώρα θα θέλαμε να αποτυπώσουμε τη δουλειά μας και δισκογραφικά.
Λίγα λόγια για το έργο:
Η «Ισμήνη» είναι ένα συγκλονιστικό σχόλιο του συγγραφέα πάνω στην «Αντιγόνη», μέσα από τη ματιά της επιζώσης αδελφής της τραγικής ηρωίδας.
Ανατρεπτικό κι «αιρετικό» κείμενο, μας δείχνει την «άλλη όψη» των πραγμάτων, παρουσιάζοντας μιαν άλλη αλήθεια και μιαν άλλη διάσταση του γνωστού μύθου.
Η φθορά, ο θάνατος, ο ανομολόγητος έρωτας, το καθήκον, η ματαιοδοξία της δόξας, οι χαμένες ζωές, η ματαιότητα της εξουσίας, είναι μερικά μ’ονο από τα θέματα που εκφράζονται ανάγλυφα και μέσα απο εξαίσιες εικόνες, δίνοντας στο κείμενο μια ιδιαίτερη ζωντάνια και θεατρικότητα.
Τελικά μέσα από το έργο αυτό του Ρίτσου η Ισμήνη αναδεικνύεται σε τραγική ηρωίδα, μέσα από την αδυναμία της να ζήσει όπως θα επιθυμούσε, σε συμφωνία με την προσωπική της κοσμοθεωρία.
Στον ρόλο της Ισμήνης, η Μαριάνθη Σοντάκη.
Δίπλα της, στον ρόλο του νεαρού αξιωματικού, αποδέκτη του ποιητικού παραληρήματος της ηρωίδας, ο νέος ηθοποιός, Στράτος Χατζηηλίας.
Βιλοντσέλλο παίζει «ζωντανά» στην παράσταση η Καίτη Πάντζαρη.
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Βασίλης Νικολαίδης
Σκηνικός χώρος, κοστούμια: Δημήτρης Ντάσιος
Μουσική σύνθεση: Πλάτων Ανδριτσάκης
Κινησιολογική επιμέλεια: Έφη Καρακώστα.
Φωτισμοί: Αποστόλης Τσατσάκος.
Βοηθός σκηνοθέτη: Σταυρούλα Πετρέλλη
Φωτογραφίες: Σωτηρία Ψαρρού
Ειδικό μακιγιάζ: Κατερίνα Πεφτίτση
Προβολή / Επικοινωνία: BrainCo S.A.
Παραστάσεις κάθε Σάββατο και Κυριακή, στις 21.00
Έως την Κυριακή 24 Απριλίου 2016
Θέατρο «Φούρνος»
Μαυρομιχάλη 168, Αθήνα (Εξάρχεια)
Τηλ: +30-210-6460748, 6420451
