«Πόλεμος» έχει ξεσπάσει ανάμεσα στην τουρκική κυβέρνηση και τους Τούρκους διανοούμενους που υπέγραψαν κείμενο με το οποίο ζητούν τον τερματισμό των επιχειρήσεων του τουρκικού στρατού εναντίον των Κούρδων ανταρτών και των υποστηρικτών τους. Το κείμενο προκάλεσε την οργή του ισλαμοσυντηρητικού προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Νταβούτογλου.
Η εισαγγελία συνέταξε κατηγορητήριο για «τρομοκρατική προπαγάνδα», «υποκίνηση σε παράβαση του νόμου» και «προσβολή των θεσμών και της Τουρκικής Δημοκρατίας» σύμφωνα με το πρακτορείο «Ανατολή».
Αμέσως, με εντολή εισαγγελέα, 21 πανεπιστημιακοί συνελήφθησαν νωρίς το πρωί ενώ βρίσκονταν στα σπίτια τους και τέθηκαν υπό προσωρινή κράτηση στο Κοτζάελι, στη βορειοδυτική Τουρκία, στο πλαίσιο έρευνας που ξεκίνησε σε βάρος τους με βάση το προαναφερθέν κατηγορητήριο, όπως μετέδωσε το κυβερνητικό πρακτορείο ειδήσεων «Ανατολή».
Περίπου 1.200 άνθρωποι υπέγραψαν τη Δευτέρα την «πρωτοβουλία των πανεπιστημιακών για την ειρήνη». Με το κείμενο αυτό, πανεπιστημιακοί και διανοούμενοι ζητούν να τερματισθεί η επέμβαση των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας κατά των υποστηρικτών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας, στο οποίο η πλειονότητα των κατοίκων είναι Κούρδοι.
Στο κείμενο με τίτλο «Δεν θα γίνουμε συνεργοί στο έγκλημα», οι υπογράφοντες καταγγέλλουν «μια σκόπιμη και προσχεδιασμένη σφαγή σε απόλυτη παραβίαση της τουρκικής νομοθεσίας και των διεθνών συνθηκών που έχει υπογράψει η Τουρκία».
Η πρωτοβουλία αυτή, την οποία υπογράφουν όχι μόνον Τούρκοι αλλά και ξένοι διανοούμενοι, μεταξύ των οποίων και ο Αμερικανός γλωσσολόγος Νόαμ Τσόμσκι, προκάλεσε την οργή της τουρκικής κυβέρνησης.
«Αυτή η ορδή των πανεπιστημιακών έχει καταφανώς ευθυγραμμιστεί με την τρομοκρατική οργάνωση PKK και έβγαλε το μίσος της στον τουρκικό λαό», σημείωσε ο πρόεδρος Ερντογάν σε ομιλία του στην Άγκυρα. «Αυτοί οι αυτοαποκαλούμενοι διανοούμενοι (…) είναι σκοτεινά πρόσωπα που δεν έχουν κανέναν σεβασμό για την πατρίδα τους», συνέχισε, κατηγορώντας τους για «προδοσία».
Στο ίδιο πνεύμα, ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου χαρακτήρισε «πραγματικά πολύ θλιβερό ότι ορισμένοι διανοούμενοι υπέγραψαν μια τέτοια διακήρυξη την ώρα που εμείς μαχόμαστε εναντίον της τρομοκρατίας».
«Αν και είναι και ο ίδιος θεωρείται διανοούμενος, ο Τούρκος πρωθυπουργός προφανώς δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης και την ακαδημαϊκή ελευθερία», σχολίασε μέσω του Twitter η εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) Έμμα Σινκλέρ.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Dogan, το πανεπιστήμιο του Ντούζτσε, στη βορειοδυτική Τουρκία, αποφάσισε να απολύσει την καθηγήτρια κοινωνιολογίας, Λατιφέ Άκγιουζ, που είχε υπογράψει το κείμενο.
Ο τουρκικός στρατός και η αστυνομία έχουν επιβάλει εδώ και έναν μήνα απαγόρευση κυκλοφορίας στις πόλεις Τσίζρε και Σιλώπη, στη νοτιοανατολική Τουρκία, για να εκδιώξουν τους υποστηρικτές του PKK. Οι μάχες εκεί έχουν προκαλέσει το θάνατο πολλών πολιτών και τη φυγή μέρους του πληθυσμού.
Ο Ερντογάν έχει δεσμευθεί να «εξαλείψει» το PKK, το οποίο πολεμάει τις τουρκικές δυνάμεις από το 1984.
Οι επικριτές του ισχυρού άνδρα της χώρας, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2003, τον κατηγορούν τακτικά για αυταρχική παρεκτροπή.
Η πολιτική αναταραχή λόγω των συνεχιζόμενων πολεμικών επιχειρήσεων στη νοτιοανατολική Τουρκία, και τις κυβερνητικές αντιδράσεις στα επικριτικά σχόλια, αντικατοπτρίζεται σε πολλαπλά γεγονότα.
Πρόσφατα γνωστό τηλεοπτικό «τοκ-σόου» υποχρεώθηκε να ζητήσει δημόσια συγγνώμη, επειδή ο παρουσιαστής είχε τηλεφωνική επικοινωνία με καθηγητή πανεπιστημίου από την περιοχή των συγκρούσεων.
Τόσο παράγοντες από το τηλεοπτικό δίκτυο όσο και ο πανεπιστημιακός ανακρίνονται με το ερώτημα της διεξαγωγής τρομοκρατικής προπαγάνδας.
Αντιδρά η αντιπολίτευση
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Τουρκία επέκρινε με δριμύτητα το κύμα συλλήψεων καθηγητών πανεπιστημίων που υπέγραψαν το κείμενο διαμαρτυρίας για τον πόλεμο στην Ανατολία.
Στην ανακοίνωση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) υποστηρίζεται πως οι συλλήψεις των ακαδημαϊκών δασκάλων έγιναν μετά από κυβερνητική εντολή προς την τουρκική εισαγγελία.
Πληροφορίες από Γαλλικό Πρακτορείο / ΑΠΕ-ΜΠΕ
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης