Της Σπυριδωνίας Κρανιώτη
Η Κορίνα Χρυσάιδου και ο Γιώργος Χαρατζάς σκηνοθετούν και πρωταγωνιστούν στην παράσταση «Εραστής» του Χάρολντ Πίντερ στο θέατρο «Olvio».
«Ο Εραστής» είναι η πέμπτη παραγωγή της X-Act Art που ιδρύθηκε το 2011 (ως X-Act) από την Κορίνα Χρυσάιδου και τον Γιώργο Χαρατζά. Η ομάδα χρησιμοποιεί σαν βάση στη δουλειά της τη μέθοδο αλλά και τη φιλοσοφία υποκριτικής της τεχνικής του Ντέιβιντ Μάμετ, που ονομάζεται «Πρακτική Αισθητική».
Και οι δύο ηθοποιοί σπούδασαν αυτήν την τεχνική στη σχολή του Ντέιβιντ Μάμετ στη Νέα Υόρκη και τη διδάσκουν στην Ελλάδα από το 2007.
Η Κορίνα Χρυσάιδου και Γιώργος Χαρατζάς μίλησαν στο zougla.gr για την παράσταση «Εραστής» που πρωταγωνιστούν και σκηνοθετούν στο θέατρο Olvio και εξήγησαν τις ιδιαιτερότητες του έργου και των ρόλων τους.
Οι δυο πρωταγωνιστές τόνισαν πως στόχος της παράστασης είναι να ανανεώσει και να λυτρώσει τον θεατή και επεσήμαναν πως η «Πρακτική Αισθητική», η τεχνική του Ντέιβιντ Μάμετ, προσφέρει ένα ξεκάθαρο κοινό πλαίσιο αναφοράς στη δουλειά τους, έναν κοινό κώδικα υποκριτικής αλλά και θεατρικής αντίληψης που υποβοηθά την σκηνοθετική προσέγγιση τους.
Η δύο καλλιτέχνες σχολίασαν πως πρώτα απ’ όλα αισθάνονται ηθοποιοί και μετά σκηνοθέτες και τόνισαν πως Ονειρεύονται να δημιουργήσουν ένα θέατρο που αν και θα εδράζεται στη ρεαλιστική υποκριτική, θα υπερβαίνει το σύνορο του ρεαλισμού και θα εισχωρεί στον κόσμο του ονειρικού, του άπιαστου.
Zougla.gr: Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο;
Κορίνα Χρυσάιδου και Γιώργος Χαρατζάς: Ο λόγος που μας οδήγησε να ανεβάσουμε τον «Εραστή» τώρα, σε αυτή τη δύσκολη για όλους συγκυρία, ήταν η ανάγκη μας να αντιταχθούμε στη γενική κατήφεια που φέρει η κρίση και να ανεβάσουμε ένα έργο διασκεδαστικό και αστείο, χωρίς όμως να καταφύγουμε στην ευκολία της σάχλας. Θέλαμε να ξεφύγουμε από τα «βαριά έργα» που ανεβάσαμε στο παρελθόν και να ασχοληθούμε με κάτι που θα μας έκανε να γελάμε και να ευχαριστιόμαστε στις πρόβες πρώτα απ’ όλα εμείς οι ίδιοι.
Ποιος είναι ο στόχος της παράστασης;
«Ο Εραστής» είναι ένα από τα πιο κωμικά έργα του Πίντερ, με όλα τα χαρακτηριστικά της Πιντερικής γραφής (παύσεις, σιωπές), που δεν υστερεί, όμως καθόλου, σε βάθος και «νόημα» από τα υπόλοιπα έργα του. Θα λέγαμε ότι «Ο Εραστής» είναι για το σημερινό θεατή ένα έργο σατυρικό μεν, με βαθύ προβληματισμό δε, ότι είναι μια πανέξυπνη κωμωδία που θα τον ανανεώσει και θα τον λυτρώσει.
Το σύγχρονο θέατρο με το σπάσιμο της φόρμας και την απουσία του «μύθου»( τις περισσότερες φορές) για να γίνει κατανοητό χρειάζεται αλλαγή οπτικής γωνίας του θεατή.
Οι θεατές πιστεύετε είναι εξοικειωμένοι με το μοντέρνο θέατρο;
Το σημερινό θεατρικό κοινό είναι εξοικειωμένο με εναλλακτικές μορφές σκηνικής αφήγησης. Παρ’όλα αυτά «Ο Εραστής» του Χάρολντ Πίντερ (βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας 2005) είναι ένα έργο με ξεκάθαρη ιστορία και εξελικτική αφήγηση. Δεν εντάσσεται στα πιο ερμητικά και «δύσκολα» έργα του. Είναι ένα από τα πιο κωμικά και διασκεδαστικά έργα του, φτάνει η ομάδα που το ανεβάζει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων της γραφής του Πίντερ..
Παίζετε και σκηνοθετείτε. Πόσο δύσκολο είναι να κάνει κανείς και τα δύο;
Ο συνδυασμός των δύο αυτών ρόλων, του σκηνοθέτη και του ηθοποιού, στη διαδικασία ανεβάσματος ενός έργου είναι κάτι που συνήθως θα αποφεύγαμε. Μετά όμως από την μεταξύ μας μακροχρόνια (9ετή) συνεργασία και συμπόρευση αισθανθήκαμε ότι θέλαμε να το δοκιμάσουμε και να εκμεταλλευτούμε την άψογη αλληλοσυμπλήρωση που χαρακτηρίζει τη συμπόρευση αυτή. Έτσι δοκιμάζουμε να είμαστε πολύ πιο απαιτητικοί από τους εαυτούς μας αλλά και να οσμιζόμαστε τις γόνιμες καταστάσεις που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της δουλειάς.
Υπάρχουν φορές που διαφωνείτε και έχετε διαφορετική άποψη τόσο στην σκηνοθετική όσο και στην υποκριτική προσέγγιση των ρόλων;
Όπως είπαμε η συνεργασία μας (μέχρι τώρα τουλάχιστον) είναι πάρα πολύ καλή και μας δίνει τη δυνατότητα να απορροφούμε τις όποιες διαφωνίες δημιουργικά και να τις διοχετεύουμε στη βελτίωση της δουλειάς. Σε αυτό μας βοηθάει η «Πρακτική Αισθητική», η τεχνική του Ντέιβιντ Μάμετ, διότι μας προσφέρει ένα ξεκάθαρο κοινό πλαίσιο αναφοράς στη δουλειά μας, έναν κοινό κώδικα περί υποκριτικής αλλά και θεατρικής αντίληψης που περαιτέρω υποβοηθά την σκηνοθετική προσέγγιση.
Με την ιδιότητα του ηθοποιού ή του σκηνοθέτη αισθάνεστε πιο ολοκληρωμένοι;
Πρώτα απ’ όλα αισθανόμαστε ηθοποιοί και μετά σκηνοθέτες. Η ολοκλήρωση παρ’όλα αυτά έρχεται με τη δημιουργία μιας παράστασης που περνάει και μέσα από τη σκηνοθετική μπαγκέτα.
Έχετε κοινά στοιχεία με τα πρόσωπα που υποδύεστε;
Αν υποθέσουμε ότι κάθε άνθρωπος, και άρα κάθε ηθοποιός, περιέχει τα πάντα δηλ. κάθε πτυχή της ανθρώπινης προσωπικότητας, τότε κι εμείς μπορούμε να ανακαλύψουμε τα κοινά στοιχεία με τα πρόσωπα που υποδυόμαστε μέσα από τη σκληρή δουλειά.
Ποιά είναι τα όνειρα σας αναφορικά με το θέατρο ;
Θα θέλαμε να διαδοθεί περισσότερο αυτή η καταπληκτική τεχνική του Ντ. Μάμετ, που είναι απολύτως χειροπιαστή και πρακτική. Επίσης θα θέλαμε να διευρύνουμε με νέα μέλη την ομάδα μας, μέλη που θα δουλέψουνε σκληρά για να κατακτήσουν τα κλειδιά και τα εργαλεία με τα οποία εργάζεται η ομάδα. Ονειρευόμαστε, επίσης, να δημιουργήσουμε ένα θέατρο που αν και θα εδράζεται στη ρεαλιστική υποκριτική, θα υπερβαίνει το σύνορο του ρεαλισμού και θα εισχωρεί στον κόσμο του ονειρικού, του άπιαστου.
Εχετε σπουδάσει την «Πρακτική Αισθητική» του Ντέιβιντ Μάμετ την οποία διδάσκετε. Ποιά είναι η αίσθηση σας από αυτή την τεχνική καθώς και από την ιδιότητα σας ως δάσκαλοι;
Γνωρίζουμε πλέον τι να κάνουμε όταν παίρνουμε στα χέρια μας ένα κείμενο. Πώς να το επεξεργαστούμε. Πώς να μάθουμε τα λόγια μας (υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος εκμάθησης που μας βοηθά όταν παίζουμε). Γνωρίζουμε πώς να χτίσουμε ένα ρόλο, ένα χαρακτήρα και τι να κάνουμε με τα συναισθήματά μας επί σκηνής όταν αυτά εκδηλώνονται. Ξέρουμε πού πρέπει να συγκεντρωθούμε επί σκηνής, τι μας απελευθερώνει, τι μας ενεργοποιεί και τι μας αγχώνει και μας μπλοκάρει. Έχουμε πια απόλυτη επίγνωση των εργαλείων της τέχνης μας. Ξέρουμε επίσης πολύ καλά πώς πρέπει να συμπεριφερθούμε μέσα σε μια ομάδα και πώς να σχετιστούμε με τους συναδέλφους μας ηθοποιούς. Μπορούμε να προσαρμοστούμε σε οποιαδήποτε επαγγελματική συνθήκη. Κι επειδή η Πρακτική Αισθητική είναι τόσο ξεκάθαρη και διαυγής, ως δάσκαλοι και σκηνοθέτες, μας είναι απόλυτα ξεκάθαρο τι διδάσκουμε και ποιούς όρους, ποιά γλώσσα χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε για να κατευθύνουμε τους ηθοποιούς ώστε να τους είναι απόλυτα κατανοητοί οι στόχοι τους.
Λίγα λόγια για το έργο:
Σ’ ένα προάστιο του Λονδίνου, ένα ευκατάστατο ζευγάρι, μέσα στην καθημερινή, αποστειρωμένη ρουτίνα του, συζητάει ανοιχτά για τον εραστή της συζύγου και τη συνάντησή της μαζί του 3 φορές την εβδομάδα στο σπίτι τους κατά την απουσία του συζύγου στη δουλειά του. Μια κωμωδία αποκαλύψεων, ανατροπών και απρόσμενων στοιχείων που έρχονται να συνθέσουν ένα παιχνίδι ερωτικής συνωμοσίας.
Ο Πίντερ στον «Εραστή» ασχολείται, μεταξύ άλλων, με το θέμα της πλήξης και της ρουτίνας που βιώνουν τα ζευγάρια μετά από μακροχρόνια συμβίωση και τους τρόπους που εφευρίσκουν για να αποδράσουν από την πλήξη αυτή.
Πόσο ανάγκη έχουμε τη φαντασίωση;
Ποια η σχέση μας με την πραγματικότητα;
Πόσο εκτιμούμε τον εαυτό μας και πόσο τους άλλους;
Πόσο μας ικανοποιεί η εικόνα μας και η εικόνα των άλλων;
Πόσο μας ικανοποιεί η εικόνα μας έτσι όπως αντικατοπτρίζεται στους άλλους;
Κατά πόσο περιστρέφονται όλα γύρω απ’ την ικανοποίησή μας και το εγώ μας;
Κατά πόσο αναπτύσσουμε ουσιαστικές σχέσεις με τους άλλους, ακόμα και τους πιο οικείους, ή τους χρησιμοποιούμε προς δική μας τέρψη, επίτευξη προσωπικών στόχων και επιβεβαίωση του εγώ μας;
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που θέτει αυτή η απρόβλεπτη και ανατρεπτική κωμωδία με την αιχμηρή και σπιρτόζικη γραφή του Χάρολντ Πίντερ (βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2005). Μια αντισυμβατική-αναρχική εκδοχή μιας συμβατικής συζυγικής σχέσης. Ένας υπόγειος, «πολιτισμένος» πόλεμος προσωπείων και ρόλων. Δύο χαρακτήρες στην ακραία κόχη της ζωής τους που επινοούν το τέλειο παιχνίδι στα όρια της ασφάλειας και της επικινδυνότητας: ασφάλειας σε σχέση με τον έξω κόσμο, επικινδυνότητας στη μεταξύ τους σχέσης. «Οι λέξεις γίνονται όπλα επικράτησης και δουλοπρέπειας, οι σιωπές εκρήγνυνται, οι υπαινιγμοί του λεξιλογίου ξεγυμνώνουν τους χαρακτήρες ως το μεδούλι» όπως σημειώνει ο Μάρτιν Έσσλιν.
Συντελεστές:
Συγγραφέας: Χάρολντ Πίντερ
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Σκηνοθεσία: Γιώργος Χαρατζάς και Κορίνα Χρυσάιδου
Σκηνικά-κοστούμια-φωτισμοί: Θωμάς Οικονομάκος
Βίντεο: Σπύρος Διαμάντης
Μουσική επιμέλεια: X-Αct Art
Παίζουν: Κορίνα Χρυσάιδου και Γιώργος Χαρατζάς
