Κάθε 10 λεπτά γεννιέται κάπου στον κόσμο ένα παιδί χωρίς εθνικότητα, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΟΗΕ, ο οποίος θέλει να εξαλείψει το καθεστώς των απατρίδων μέχρι το 2024.
Όπως τονίζει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, πρόκειται για ένα πρόβλημα που επιδεινώνεται λόγω της σύγκρουσης στη Συρία, η οποία έχει οδηγήσει στη χειρότερη μεταναστευτική κρίση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη από το 1945.
«Το πρόβλημα μεγαλώνει» επισημαίνεται σε έκθεση που θα παρουσιάσει την Τετάρτη στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ο Ύπατος Αρμοστής για τους Πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτέρες.
Στις χώρες όπου ζουν οι 20 πιο πολυάριθμοι ανιθαγενείς πληθυσμοί (οι χώρες που πλήττονται περισσότερο είναι η Μιανμάρ, η Ακτή Ελεφαντοστού και η Ταϊλάνδη), τουλάχιστον 70.000 παιδιά χωρίς εθνικότητα γεννιούνται κάθε χρόνο.
«Στον περιορισμένο χρόνο, κατά τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν να είναι παιδιά, η ανιθαγένεια μπορεί να χαράξει στην καρδιά τους προβλήματα που τα στοιχειώνουν σε όλη την παιδική τους ηλικία και έτσι τα καταδικάζουν σε μια ζωή διακρίσεων, απογοήτευσης και απόγνωσης» αναφέρει ο Γκουτέρες στην έκθεση, στην οποία υπογραμμίζονται οι δυσκολίες για την πρόσβαση των προσώπων αυτών στην εκπαίδευση, την υγεία και την απασχόληση.
Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, η απουσία καταγραφής των γεννήσεων προκαλεί ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο ανιθαγένειας για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
Αυτό συμβαίνει με τη σύγκρουση στη Συρία, τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η οποία έχει αναγκάσει περισσότερους από τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους να καταφύγουν στις γειτονικές χώρες. Εκατοντάδες χιλιάδες, ανάμεσά τους γυναίκες που γεννούν στον δρόμο, έχουν επίσης βρει καταφύγιο στην Ευρώπη.
Κυρίως λόγω της διάκρισης που σχετίζεται με το φύλο που κατοχυρώνεται με τη σχετική με την εθνικότητα συριακή νομοθεσία, τα παιδιά της Συρίας δεν μπορούν να αποκτήσουν την εθνικότητα παρά μόνο από τον πατέρα τους. Ωστόσο, η σύγκρουση έχει αφήσει σχεδόν το 25% των συριακών νοικοκυριών χωρίς πατέρα για να μπορεί να βεβαιώσει την εθνικότητα. Η προσκόμιση πιστοποιητικού γέννησης είναι ο μόνος τρόπος για να αποδείξει την ιθαγένεια του παιδιού σε πολλές περιπτώσεις, διαπιστώνει η Ύπατη Αρμοστεία (UNHCR).
Για τον ΟΗΕ, η καταγραφή της γέννησης είναι επομένως «ζωτικής σημασίας» για τα παιδιά προσφύγων από τη Συρία που γεννιούνται στις χώρες ασύλου και πολλά από τα οποία έχουν αποχωριστεί τους γονείς τους ή τις οικογένειές τους.
«Αυτό μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της ανιθαγένειας μεταξύ των παιδιών αυτών, να εξασφαλίσει την αναγνώρισή τους ως πολίτες της Συρίας και να τους επιτρέψει να γυρίσουν πίσω στη Συρία όταν οι συνθήκες θα είναι ευνοϊκές» επισημαίνει η Ύπατη Αρμοστεία.
Η διάκριση –με βάση την εθνικότητα, τη φυλή, τη θρησκεία ή το φύλο– αποτελεί τη βασική αιτία της ανιθαγένειας στον κόσμο.
Πριν από έναν χρόνο, η Ύπατη Αρμοστεία ξεκίνησε μια εκστρατεία για να τεθεί τέρμα στο καθεστώς της ανιθαγένειας μέχρι το 2024. Στο πλαίσιο αυτής, καλεί τα κράτη να επιτρέπουν στα παιδιά να αποκτούν την εθνικότητα της χώρας στην οποία γεννιούνται, να καταργήσουν τους νόμους που εμποδίζουν τις μητέρες να μεταβιβάσουν την εθνικότητά τους, να εξαλείψουν τους νόμους και τις πρακτικές διακρίσεων, και να εξασφαλίσουν την καθολική καταγραφή των γεννήσεων.
