Στην καλλιέργεια της καστανιάς στρέφονται ολοένα και περισσότεροι παραγωγοί τα τελευταία χρόνια, αναζητώντας μια καλλιέργεια που να τους εξασφαλίζει σημαντικά εισοδήματα εν μέσω οικονομικής κρίσης.
Την ίδια ώρα, Ιταλοί χονδρέμποροι έρχονται στη χώρα μας και αγοράζουν προς 3,50 ευρώ/κιλό τα ελληνικά κάστανα, προκειμένου να τροφοδοτήσουν τις βιομηχανίες τους που κινδυνεύουν να σταματήσουν τις μηχανές, αφού η σφήκα που χτύπησε τα δέντρα τους περιόρισε την παραγωγή σε ποσοστό 70%!
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από το 2012 η τιμή του προϊόντος κυμαινόταν από 1,50-2,20 ευρώ/κιλό, γεγονός που καταδεικνύει τις προοπτικές εξασφάλισης ενός καλού εισοδήματος για τους καστανοκαλλιεργητές.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ερευνητής του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Στέφανος Διαμαντής, οι Ιταλοί «εισήγαγαν» τη σφήκα της καστανιάς, που είναι παρθενογενετικό έντομο, από την Κορέα και αυτή έχει κατευθυνθεί σε Γαλλία και Σλοβενία, ενώ «το πιο πιθανόν είναι ότι ευτυχώς τελικά η σφήκα δεν προσγειώθηκε στα ελληνικά εδάφη».
Ο κ. Διαμαντής σημειώνει ότι η καταπολέμηση της σφήκας γίνεται με την απελευθέρωση ανταγωνιστικών εντόμων στην περιοχή.
Σε ό,τι αφορά στην καταπολέμηση του έλκους της καστανιάς στη χώρα μας, αναφέρει πως «μπορεί να καθυστέρησε η έναρξη του βιολογικού προγράμματος που αφορά στην καταπολέμησή του, ωστόσο προχωρά με γοργούς ρυθμούς (ολοκληρώνεται το 2016) και τα αποτελέσματά του είναι άκρως ενθαρρυντικά».
Παράλληλα, εκτιμά ότι, καθώς το έλκος της καστανιάς βρίσκεται σε ύφεση ήδη στη χώρα μας και με την ολοκλήρωση του βιολογικού προγράμματος που πραγματοποιείται σε 10 νομούς της χώρας, «σύντομα θα απαλλαγούμε εντελώς».
Αυξάνεται διαρκώς η παραγωγή κάστανου στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον κ. Διαμαντή, η ελληνική μέση ετήσια παραγωγή κάστανου υπερβαίνει σήμερα τους 18.000 τόνους, έναντι των 15.000 τόνων πέρυσι και 12.000 τόνων το 2012 και, όπως λέει ο κ. Διαμαντής, τους 18.000 τόνους κάστανο «η χώρα είχε να τους δει από τις δεκαετίες ’60 και ’70»!
Οι καστανοπαραγωγοί υπερβαίνουν σήμερα τους 10.000 σε όλη τη χώρα, ενώ καστανιές θα βρει κάποιος σε 28 νομούς, μεταξύ άλλων σε Ξάνθη, Σέρρες, Ημαθία, Τρίκαλα, Ηλεία και Χανιά.
Η αύξηση της παραγωγής, σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας τα τελευταία χρόνια, έχει οδηγήσει σε σημαντικό περιορισμό των εισαγωγών από χώρες όπως η Τουρκία, η Πορτογαλία, η Κίνα και η Ν. Κορέα.
Η ανεπάρκεια του προϊόντος εντός και εκτός ελληνικών συνόρων καθιστά εξασφαλισμένη την απορρόφηση της παραγωγής, επισημαίνει ο κ. Διαμαντής, δίνοντας «ψήφο εμπιστοσύνης» στο κάστανο και τονίζοντας ότι «η ελληνική παραγωγή κάστανου μπορεί να ανακάμψει ακόμα περισσότερο, αρκεί να υπάρξει μια δυναμική και συγκεκριμένη πολιτική».
Κατά τον ίδιο, η πολιτική αυτή πρέπει να επικεντρωθεί -μεταξύ άλλων- στα εξής σημεία: πιστοποίηση του ελληνικού γενετικού υλικού καστανιάς και παραγωγή και διάθεση άριστου εντόπιου φυτευτικού υλικού σε προσιτές τιμές, καθιέρωση κινήτρων για την αντικατάσταση των υπέργηρων δένδρων με νέα δένδρα, φύτευση πιο αποδοτικών ποικιλιών ή προελεύσεων και σε διάστημα μίας 10ετίας, ίδρυση νέων σύγχρονων καστανεώνων, όπου οι κλιματοεδαφικές συνθήκες το επιτρέπουν, χρήση της καστανιάς σε αναδασωτικά προγράμματα και δασώσεις αγρών, καθόσον αποτελεί πολύτιμο, αυτόχθονο, δασοπονικό είδος κ.ά.
Παράλληλα, υποστηρίζει ότι η πολιτική που θα πρέπει να υιοθετηθεί οφείλει να είναι επικεντρωμένη στην ίδρυση, ανά ευρύτερη καστανοπαραγωγό περιοχή, κατάλληλης υποδομής για την ποιοτική ταξινόμηση (διαλογητήρια) και συντήρηση του προϊόντος (ψυγεία), έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για την καθιέρωση προδιαγραφών ποιοτικής ταξινόμησης του ελληνικού κάστανου και ίδρυση ιδιωτικών ή συνεταιριστικών βιομηχανιών τυποποίησης, μεταποίησης και συντήρησης του κάστανου ώστε να αυξηθεί η απορρόφησή του στην αγορά και να καταστεί διαθέσιμο όλο τον χρόνο.
Την «τιμητική» του έχει το κάστανο το προσεχές διάστημα
Γιορτές και εκδηλώσεις, με στόχο να αναδείξουν τη μεγάλη θρεπτική αξία του κάστανου και τις τεράστιες δυνατότητες εμπορικής εκμετάλλευσής του, διοργανώνουν σε όλη την Ελλάδα, το προσεχές διάστημα, οι λάτρεις του αυτοφυούς αυτού προϊόντος.
Υπογραμμίζεται ότι το 90% της ελληνικής παραγωγής κάστανου καταναλώνεται στο εσωτερικό, ψητό ή βραστό. Το 10% διατίθεται στην αγορά ως marrons glaces και πωλείται σε υψηλές τιμές (16-20 ευρώ ανά κιλό) ή ως γλυκό συντηρημένο σε σιρόπι που παρασκευάζεται τοπικά από οικογενειακής κλίμακας μικρές επιχειρήσεις, κυρίως σε περιοχές του Πηλίου και του Καρπενησίου.
Την Κυριακή 3 Νοεμβρίου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λιβαδιωτών του Δήμου Θέρμης διοργανώνει Γιορτή Κάστανου, στις 12.00 μετά το μεσημέρι, στην κεντρική πλατεία Λιβαδίου.
Όπως επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο εκπρόσωπος των διοργανωτών Αθανάσιος Γιαννάκος, οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να προμηθευτούν κάστανα -συνολικά θα διανεμηθούν 600 κιλά κάστανα δωρεάν-, ενώ άφθονο θα ρέει το κρασί και ορχήστρα θα παίζει ζωντανή μουσική.
Γιορτές του κάστανου διοργανώνονται και σε άλλες περιοχές της χώρας από τον Οκτώβριο έως και τα μέσα Νοεμβρίου, όπως: Πήλιο, Πάικο, Καρπενήσι, Πάρνωνα, Χανιά, Άρτα, Δαμασκηνιά Βοΐου, Δήμος Αγιάσου Λέσβου, Καρίτσα Ευρυμενών Ν. Λάρισας και Άρνα Φάριδος του Ν. Λακωνίας.