«Ουδείς είναι ασφαλής, εάν δεν είναι όλοι ασφαλείς».
Το 1796, ο Άγγλος γιατρός Εδουάρδος Τζένερ εμβολίασε ένα παιδί 8 ετών με πύον αγελάδας που έπασχε από Δαμαλίτιδα (λοιμώδης νόσος των αγελάδων), αποδεικνύοντας ότι ο εμβολιασμός (vaccination), όρος που πρώτος χρησιμοποίησε ο Τζένερ, είναι αποτελεσματικός εναντίον της ευλογιάς.
Οι εργασίες του Τζένερ, πάνω στο θέμα του εμβολιασμού, αντιμετωπίσθηκαν, αρχικά, με καχυποψία και απερρίφθησαν από το ιατρικό κατεστημένο της Αγγλίας, μέχρι που η Αγγλική Κυβέρνηση εφήρμοσε, με νόμο, τον εμβολιασμό εναντίον της Ευλογιάς, το 1840.
Η παρακάτω γελοιογραφία αντικατοπτρίζει τους φόβους της εποχής, δείχνοντας τον Τζένερ να εμβολιάζει αρρώστους κατά της Δαμαλίτιδας, στους οποίους φαίνεται να ξεφυτρώνουν δαμαλίσια χαρακτηριστικά.
Η άγνοια είναι πολύ μεγαλύτερη και οι ηλίθιοι πολλοί περισσότεροι από όσο νομίζουμε, σε κάθε εποχή. Ακόμη και στον 21ο αιώνα. Τον αιώνα μας.
Σήμερα, για την επιστημονικά σκεπτόμενη ιατρική κοινότητα, ο εμβολιασμός αποτελεί το αποτελεσματικότερο μέσον για την πρόληψη των λοιμωδών νοσημάτων.
Η Ευλογιά, η Πολιομυελίτιδα, η Φυματική Μηνιγγίτιδα στα παιδιά, ο Τέτανος και σειρά άλλων λοιμωδών νοσημάτων έχουν εξαφανισθεί ή σχεδόν εξαφανισθεί, με την χρήση των αναλόγων εμβολίων. Κάτι που ξεχνάμε όταν μας πιάνει πανικός για τον εμβολιασμό, γενικώς και ειδικότερα για τον εμβολιασμό εναντίον της Νέας Γρίπης.
Κάθε μεταδοτικό (λοιμώδες) νόσημα αποτελεί κίνδυνο για τον πάσχοντα, το περιβάλλον του και, σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν λάβει διαστάσεις επιδημίας ή πανδημίας (όπως συμβαίνει με την Νέα Γρίπη), μπορεί να αποτελέσει δημόσιο κίνδυνο για μεγάλες ομάδες πληθυσμού ή και χώρες ολόκληρες.
Ο πλέον σύγχρονος και αποτελεσματικότερος τρόπος προλήψεως των λοιμωδών νοσημάτων είναι ο εμβολιασμός. Διότι στα λοιμώδη νοσήματα είναι αναμφισβήτητο γεγονός, πως άνθρωποι με βαθμό ανοσίας «τα βγάζουν πέρα», πολύ καλύτερα, από αυτούς που δεν έχουν ανοσία (δεν έχουν εμβολιασθεί) στο λοιμώδες νόσημα.
Βέβαια, μπορεί κανείς να αναπτύξει ανοσία στο λοιμώδες νόσημα αρρωσταίνοντας, αλλά το κόστος σε όρους βαρύτητας της νόσου και θανάτων είναι πολύ υψηλό.
Μέχρι την 17η Οκτωβρίου 2009, πάνω από 414.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα Νέας Γρίπης και σχεδόν 5.000 θάνατοι από αυτήν, έχουν αναφερθεί στον ΠΟΥ: Παγκόσμιος Οργανισμός (και όχι Οργάνωση, όπως συνήθως λέγεται) Υγείας.
Τα κρούσματα ασφαλώς είναι περισσότερα, καθώς τα Συστήματα Δημόσιας Υγείας έχουν πάψει πλέον να επιβεβαιώνουν κάθε ατομική περίπτωση και παρακολουθούν τις τάσεις της νόσου.
Από τα παραπάνω δεδομένα προκύπτει πως, αντί να αποκτήσει κανείς ανοσία αρρωσταίνοντας, προτιμότερη, ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη εναλλακτική λύση είναι ο εμβολιασμός.
Τα εμβόλια, γενικώς, περιέχουν, είτε «νεκρά» (αδρανοποιημένα) αντιγόνα (μικρόβια ή ιούς), είτε «ζώντα» εξασθενημένα αντιγόνα (μικρόβια ή ιούς), που διατηρούν την ικανότητά τους να προκαλούν αντισώματα (αντιγονικότητα), έχουν χάσει, όμως, με την κατάλληλη επεξεργασία, την ικανότητά τους να προκαλούν νόσο (λοιμοτοξικότητα).
Τα Πανδημικά εμβόλια, με «ζώντες»-εξασθενημένους ή «νεκρούς» ιούς, που περιέχουν ή δεν περιέχουν ανοσοενισχυτικό, και παρασκευάζονται στην Αυστραλία, Καναδά, Κίνα, Ουγγαρία, Κορέα, Ρωσία και ΗΠΑ, χορηγούνται σε μια δόση, στους ενηλίκους και σε ορισμένες ομάδες νεαρών ατόμων και ηλικιωμένων.
Στην Ευρώπη, τα εμβόλια GSK AS03 (περιέχει ανοσοενισχυτικό) και MF59 (περιέχει ανοσοενισχυτικό), που χρησιμοποιούνται και στην Ελλάδα, επίσης συνιστάται να χορηγούνται στους ενήλικους σε μία δόση. Ανοσοενισχυτικό που χρησιμοποιείται στο Πανδημικό εμβόλιο, περιέχεται επίσης στα εμβόλια της Ηπατίτιδας, της εποχικής Γρίπης και άλλα εμβόλια και έχουν αποδειχθεί ασφαλή.
Επίσης σε ορισμένα εμβόλια πολλαπλών δόσεων και στα ανάλογα Πανδημικά εμβόλια, χρησιμοποιείται η χημική ουσία Θειομερσάλ (Thiomersal), για να αποτρέψει την επιμόλυνση του εμβολίου με βακτηρίδια.
Η χημική ουσία Θειομερσάλ περιέχει αιθυλικό υδράργυρο (όχι μεθυλικό), ο οποίος δεν αθροίζεται στον οργανισμό, μεταβολίζεται και αποβάλλεται από αυτόν. Εμβόλια που περιέχουν Θειομερσάλ δεν έχουν αποδειχθεί τοξικά σε βρέφη, παιδιά και ενηλίκους, συμπεριλαμβανομένων και εγκύων γυναικών.
Η Συμβουλευτική Ομάδα Ειδικών: Strategic Advisory Group of Experts (SAGE), για τους εμβολιασμούς, συνιστά μία δόση εμβολίου για ενηλίκους και νεαρά άτομα άνω των 10 ετών, εφ’ όσον συμφωνεί η ανάλογη επιτροπή του Κράτους στο οποίο θα χορηγηθεί το εμβόλιο. (Σύνοδος SAGE στη Γενεύη, 27-28 Νοεμβρίου 2009).
Πάνω από 150 εκατομμύρια δόσεις Πανδημικού εμβολίου έχουν χορηγηθεί, χωρίς να αναφερθούν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και αυτές που εμφανίσθηκαν είναι παρόμοιες με τις ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου της εποχικής Γρίπης. Και αυτό ισχύει για τα εμβόλια που περιέχουν ή δεν περιέχουν ανοσοενισχυτικό. (ΠΟΥ, 3 Δεκεμβρίου 2009. Σύνοδος SAGE στη Γενεύη, 27-28 Νοεμβρίου 2009)
Εν τούτοις, ουδεμία ιατρική πράξη είναι άμοιρος ανεπιθυμήτων ενεργειών. Αυτό ισχύει και για κάθε εμβολιασμό.
Δεδομένου, δε, ότι ο εμβολιασμός αφορά μεγάλες ομάδες πληθυσμού πρέπει πάντα να εκτιμώνται οι ακόλουθες παράμετροι πριν από την μαζική εφαρμογή του εμβολίου:
1. Ποιος είναι ο τρέχων κίνδυνος από την πάθηση για την οποία πρόκειται να εφαρμοσθούν τα προληπτικά μέτρα;
2. Ποιο είναι το μέγεθος του οφέλους που θα έχει η εφαρμογή αυτών των μέτρων για το άτομο και το κοινωνικό σύνολο;
3. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των διαθεσίμων προληπτικών μέτρων (εμβόλια, οροί, φάρμακα), όχι μόνο σε σχέση με την αποτελεσματικότητά τους, αλλά και σε σχέση με τους εγγενείς κινδύνους από την εφαρμογή τους;
4. Στο μέτρο του δυνατού, πρέπει να προσδιορισθούν οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι από την εφαρμογή των προληπτικών μέτρων, σε σχέση με ορισμένα άτομα ή συγκεκριμένες καταστάσεις.
5. Εάν τα προτεινόμενα μέτρα έχουν σαφή πλεονεκτήματα σε σχέση με τους εγγενείς σε αυτά κινδύνους.
Το τελικό συμπέρασμα είναι πως ο εμβολιασμός είναι προτιμότερος, αποτελεσματικότερος και ασφαλέστερος από το να νοσήσει κανείς ή να περιμένει το «άγγιγμα του Μονάρχη» να τον θεραπεύσει. Μέχρι τον 18ο αιώνα, στην Αγγλία πίστευαν πως το άγγιγμα των χεριών του Μονάρχη πάνω στο άρρωστο με χοιράδωση (φυματίωση των λεμφαδένων) ήταν θεραπευτική!
Εμείς δεν έχουμε Μονάρχη, για να επιχειρήσει την «σώφρονα χειράντληση» (κοινώς μαλακία), που απεικονίζεται στην εικόνα που ακολουθεί.
Σχετική συζήτηση στα ΜΜΕ εστιάζεται και στα τεράστια, ομολογουμένως, κέρδη των φαρμακοβιομηχανιών.
Το σύνολο, σχεδόν, των εμβολίων παράγεται από τις γνωστές ιδιωτικές φαρμακοβιομηχανίες (οι οποίες δεν είναι προφανώς φιλανθρωπικά ιδρύματα). Και είναι αυτές που έχουν την δυνατότητα της έρευνας και τους ερευνητές, την τεχνογνωσία και την υποδομή να παράγουν εμβόλια. Και τα εμβόλια που έχουν μέχρι σήμερα παραχθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι ασφαλή και αποτελεσματικά.
Θα ήταν ευχής έργο να υπήρχε μια Φαρμακοβιομηχανία του ΠΟΥ, ή Εθνικές Φαρμακοβιομηχανίες, μη κερδοσκοπικές, που να παρασκευάζουν εμβόλια για όλους και κυρίως για τους λαούς των υπανάπτυκτων, λεγομένων, Χωρών, που «λοιμοκτονούν» (προσοχή με «οι»)· μαστίζονται από λοιμώδη νοσήματα.
Για την ιστορία, ας θυμηθούμε, πως πριν εικοσιπέντε, περίπου, χρόνια, η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, του Ανδρέα Παπανδρέου, είχε ιδρύσει την Εθνική Φαρμακοβιομηχανία, στην Πάτρα, αν θυμάμαι καλά. Ύστερα ήρθαν… τα μποφόρ…!