Τα 2+1 σενάρια στο τραπέζι του Τσίπρα

Σε ασκήσεις επί χάρτου επιδίδεται το Μέγαρο Μαξίμου, εξετάζοντας όλα τα πιθανά σενάρια για την επόμενη μέρα που έχει διαμορφωθεί μετά και την ψήφιση του Μνημονίου, το οποίο άφησε ανοιχτά μέτωπα…

Δυσεπίλυτο γρίφο αποτελεί η «ανάγνωση» του υπό διαμόρφωση πολιτικού σκηνικού έπειτα από την ψήφιση του νέου ΜνημονίουΚύκλοι του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος επιχείρησαν, το απόγευμα της Κυριακής, να διαλύσουν τα σύννεφα γύρω από το μέλλον της κυβέρνησης, ωστόσο, τα αμείλικτα ερωτήματα μάλλον πύκνωσαν…

Ο Αλέξης Τσίπρας πορεύεται, όπως όλα δείχνουν, εξετάζοντας τους τρεις δρόμους που ανοίγονται μπροστά του. Πρώτο σενάριο αποτελεί η άμεση προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία με κάλπες-εξπρές, σε ενδεχόμενη καταψήφιση της πρότασης εμπιστοσύνης. Η δεύτερη επιλογή του πρωθυπουργού είναι να βάλει προσωρινό «φρένο» στις εξελίξεις, μεταθέτοντάς τις για μετά το ξεκαθάρισμα των εσωκομματικών λογαριασμών σε συνέδριο, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, μέσω του οποίου ευελπιστεί να ενισχύσει το ηγετικό του προφίλ.

Τέλος, το τρίτο  ενδεχόμενο, το οποίο τριγυρνά στο μυαλό του Αλέξη Τσίπρα αφορά στο «πάγωμα» κάθε διαδικασίας μέχρι τον προσεχή Νοέμβριο, οπότε και θα ανοίξει το ζήτημα του χρέους. Μάλιστα, το σενάριο αυτό φαίνεται να ικανοποιεί και τους εταίρους, οι οποίοι επιθυμούν πάση θυσία την αποφυγή των εκλογών, θεωρώντας ότι μπορεί να περνά μέτρα με τη σύμπραξη της αντιπολίτευσης.

Η 20ή Αυγούστου μοιάζει με ημερομηνία «κλειδί», καθώς θα αποτελέσει τον χρόνο έναρξης ενός επίμονου «μασάζ» προς τους διαφωνούντες του ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο να μεταβληθεί η στάση τους. 

«Ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται στο Μαξίμου την Τρίτη, οπότε και θα συναντηθεί με το οικονομικό επιτελείο. Από τις 20 Αυγούστου και μετά θα έχει συναντήσεις με κυβερνητικά στελέχη προκειμένου να καθοριστούν οι περαιτέρω κινήσεις», αναφέρεται χαρακτηριστικά σε non-paper της κυβέρνησης.

Με εκπεφρασμένη την κατηγορηματική άρνηση του πρωθυπουργού να οδηγηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης ειδικού σκοπού και με μερίδα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ να βρίσκονται ολοένα και μακρύτερα από τον δρόμο της σύμπνοιας, το προσεχές διάστημα αναμένονται ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις.

«Μέχρι τότε, μοναδικό μέλημα του Μεγάρου Μαξίμου αποτελεί η υπογραφή της σύμβασης με τον ESM και η εκταμίευση του ποσού που προβλέπεται», όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.

Εις τα εξ ων συνετέθη ο ΣΥΡΙΖΑ

Το διαζύγιο της κυβερνώσας παράταξης με την Αριστερή Πλατφόρμα είναι -πλέον- οριστικό, καθώς οι δύο πλευρές ακολουθούν τον δρόμο της αντιπαράθεσης, με τους τόνους να ανεβαίνουν ώρα με την ώρα. Η ομάδα Λαφαζάνη, που φαίνεται να ασκεί επιρροή σε περισσότερους από 25 βουλευτές, έχει διαχωρίσει πλήρως τη θέση της από τις στρατηγικές επιλογές της κυβέρνησης, σχεδιάζοντας τα επόμενα βήματά της, μακριά από τη σκέπη του ΣΥΡΙΖΑ.

Τη ρήξη, εξάλλου στο εσωτερικό του κόμματος, επιβεβαίωσε ο Νίκος Παππάς, ο οποίος, μιλώντας στην ιταλική «Il Manifesto» σημείωσε ότι «δυστυχώς φαίνεται να οριστικοποιείται το ρήγμα», συμπληρώνοντας, ωστόσο, ότι το Μαξίμου «θα εργαστεί μέχρι την τελευταία στιγμή προκειμένου να το αποτρέψει».

Την ίδια στιγμή, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, έπειτα και από την παρουσία της στη Βουλή κατά την ψηφοφορία της Παρασκευής, δείχνει να… περιμένει στην ουρά της εξόδου από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς αποτελεί «ξένο σώμα» τόσο για το πρωθυπουργικό περιβάλλον, όσο και τον μηχανισμό που το περιβάλλει. Ενόσω ο Αλέξης Τσίπρας αναζητεί δίαυλο επικοινωνίας με την Αριστερή Πτέρυγα, φαίνεται να έχει αποδεχθεί πλήρως την αδυναμία συνύπαρξης με την Πρόεδρο της Βουλής και θα κρυφτεί πίσω από την πρόταση μομφής που το «Ποτάμι» έχει προετοιμάσει και ενημερώσει σχετικά τις κοινοβουλευτικές ομάδες των άλλων κομμάτων.

Φιλί ζωής ή… απόδραση από το εσωκομματικό αδιέξοδο

Πρώτη στάση του Αλέξη Τσίπρα στην πορεία σταθεροποίησης του πολιτικού σκηνικού αναμένεται να αποτελέσει η υποβολή πρότασης για ψήφο εμπιστοσύνης. Με τον ελιγμό αυτό, ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να φέρει σε καθεστώς αμηχανίας τους διαφωνούντες, «προκαλώντας» τους να… ρίξουν την πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς.

Ήδη οι βουλευτές που πρόσκεινται στην Αριστερή Πλατφόρμα εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον του πρωθυπουργού, κάνοντας λόγο για εκβιαστική κίνηση, δείχνοντας παράλληλα, ότι δύσκολα θα προσφέρουν το φιλί της ζωής την κυβέρνηση. Στο ίδιο μήκος κύματος φαίνεται να κινείται και η Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία διεμήνυσε ότι αίρει τη στήριξή της προς τον Αλέξη Τσίπρα.

Παράλληλα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που το προηγούμενο διάστημα στήριξαν τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την επίτευξη συμφωνίας «δείχνουν» να προσανατολίζονται στη μη παροχή ψήφου εμπιστοσύνης.

Σε διαφορετική περίπτωση θεωρούν ότι θα περνούσαν το μήνυμα του φόβου προ της προσφυγής στις κάλπες, υπό το βάρος των δυσμενών δημοσκοπήσεων. Άπαντες στα κόμματα του «φιλο-Ευρωπαϊκού τόξου» επιθυμούν να ξορκίσουν το κλίμα ηττοπάθειας, εντός του οποίου επιχειρεί να τους εγκλωβίσει η πρόταση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, ζυγίζοντας στα «υπέρ» τους ότι σε ενδεχόμενη προσφυγή στις κάλπες, ο Αλέξης Τσίπρας θα δυσκολευτεί να εξηγήσει τη σκοπιμότητα των εκλογών.

Επιχειρώντας να προλάβει τις εξελίξεις, το ΠΑΣΟΚ, μέσω ανακοίνωσής του ξεκαθάρισε τη στάση που θα τηρήσει στις όποιες πολιτικές εξελίξεις φέρνει η υπογραφή της νέας συμφωνίας για την ελληνική Οικονομία. «Δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση των Τσίπρα – Καμμένου και φυσικά δεν θα την παράσχουμε εάν μας ζητηθεί», αναφέρει χαρακτηριστικά η Χαριλάου Τρικούπη. 

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ολοένα πυκνώνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι δύσκολα η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει την πολυπόθητη ψήφο εμπιστοσύνης, τη στιγμή, μάλιστα, που οι Ευρωπαίοι εταίροι, έπειτα από την ταραχώδη σχέση τους με την ελληνική κυβέρνηση κατά τους προηγούμενους μήνες, δείχνουν να μην επιθυμούν -πλέον- την κατάρρευσή της, εξαιτίας της στροφής 180 μοιρών που πραγματοποίησε.

Ωστόσο, γνωρίζοντες πρόσωπα και καταστάσεις, υπογραμμίζουν ότι σε περίπτωση που η κυβέρνηση δεν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, ο Αλέξης Τσίπρας θα αποκτήσει ένα ακλόνητο άλλοθι, προκειμένου να δικαιολογήσει τη διενέργεια εκλογών, με την 20ή και την 27η Σεπτεμβρίου να θεωρούνται ως οι επικρατέστερες ημερομηνίες.

Μια τέτοια εξέλιξη, μάλιστα, θα προσέφερε ένα ακόμη «όπλο» στα χέρια του πρωθυπουργού, καθώς θα «εξουδετέρωνε» τους εσωκομματικούς αντιπάλους του, περιορίζοντας σημαντικά τον χρόνο που θα έχουν στη διάθεσή τους προκειμένου να αυξήσουν την επιρροή του νέου πολιτικού τους σχηματισμού στο εκλογικό σώμα.

Έκκληση για ενότητα από 17 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ

«Αναγνωρίζουμε ότι η ενότητα έχει δεχτεί σοβαρό πλήγμα, αρνούμαστε όμως να δεχτούμε τη διάσπαση σαν προαποφασισμένο γεγονός. Και το αρνούμαστε, όχι για να συγκαλύψουμε έντονες πολιτικές διαφορές ούτε λόγω ενός “ένδοξου παρελθόντος” αλλά γιατί θεωρούμε ότι η όποια πορεία πρέπει να αποφασιστεί με όρους πολιτικής ειλικρίνειας, συντροφικότητας και κομματικών διαδικασιών, που λείπουν», αναφέρουν, εξάλλου, σε κείμενο-παρέμβασή τους 17 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

«Είμαστε βέβαιοι ότι η εφαρμογή του Μνημονίου δεν μπορεί να συγκροτεί σχέδιο για μια κυβέρνηση της Αριστεράς, ούτε όμως ο διαχωρισμός με βάση το νόμισμα και μόνο μπορεί να αποτελέσει εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο για τις κοινωνικές ομάδες που πλήττονται, καθώς το πάση θυσία Grexit δεν συγκροτεί βιώσιμη λύση», σημειώνουν οι υπογράφοντες, μεταξύ των οποίων βρίσκονται αρκετοί εξ όσων καταψήφισαν τα προαπαιτούμενα για την υπαγωγή της χώρας στο τρίτο Μνημόνιο.

«Οι βουλευτές και οι βουλεύτριες που συνυπογράφουμε το κείμενο, είτε ψηφίσαμε “Ναι” είτε “Όχι” είτε
“Παρών”, αισθανόμαστε όλες και όλοι το βάρος της αποτυχίας. Και είμαστε αποφασισμένοι να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις για να φτάσει ο ΣΥΡΙΖΑ ενωμένος στις συνεδριακές διαδικασίες που πρέπει να ξεκινήσουν αμέσως. Και είναι αυτονόητο, για μας, ότι το συνέδριο και οι διαδικασίες του πρέπει να διεξαχθούν πριν τις εκλογές», τονίζουν μεταξύ άλλων.

Τι προβλέπει το σύνταγμα για την ψήφο εμπιστοσύνης

Το άρθρο 84 του Συντάγματος και το άρθρο 141 του Κανονισμού της Βουλής προσδιορίζουν τη διαδικασία υποβολής πρότασης εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, της συζήτησης αυτής και της ψήφισής της. 

Βάσει του άρθρου 84 του Συντάγματος, η κυβέρνηση μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης. 

Η συζήτηση για την πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας αρχίζει δύο ημέρες μετά από την υποβολή της σχετικής πρότασης και δεν μπορεί να παραταθεί πέρα από τρεις ημέρες από την έναρξή της. 

Η ψηφοφορία για την πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας διεξάγεται αμέσως μόλις τελειώσει η συζήτηση, μπορεί όμως να αναβληθεί για 48 ώρες, αν το ζητήσει η κυβέρνηση. 

Πρόταση εμπιστοσύνης δεν μπορεί να γίνει δεκτή, αν δεν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, η οποία όμως δεν επιτρέπεται να είναι κατώτερη από τα δύο πέμπτα του όλου αριθμού των βουλευτών. 

Σύμφωνα με το άρθρο 141 του Κανονισμού, η Κυβέρνηση μπορεί οποτεδήποτε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής με γραπτή ή προφορική δήλωση του πρωθυπουργού στη Βουλή.

Στην περίπτωση αυτήν η πρόταση εμπιστοσύνης εγγράφεται σε ειδική ημερήσια διάταξη. 

Η συζήτηση αρχίζει μετά δύο ημέρες από την υποβολή της και τερματίζεται με ψηφοφορία, το αργότερο έως τα μεσάνυχτα της τρίτης ημέρας από την έναρξη της. Η ψηφοφορία για την πρόταση εμπιστοσύνης είναι πάντοτε ονομαστική και κατά τη διάρκεια αυτής ψηφίζουν και οι υπουργοί και υφυπουργοί, αν είναι μέλη της Βουλής.

Επιμέλεια: Μανώλης Φουσκολαγουδάκης