Χέλμουτ Κολ: Ο μακροβιότερος καγκελάριος έκλεισε τα 85

Toυ Κώστα Μπετινάκη

Είναι ο πολιτικός που συνέδεσε το όνομά του με την επανένωση της Γερμανίας. Και θεωρείται από τους φιλέλληνες. Έχει επανειλημμένα εκφράσει αντιρρήσεις για την πολιτική που εφαρμόζεται για την αντιμετώπιης της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα.

Γεννήθηκε στο Λουντβιχσχάφεν στις 3 Απριλίου 1930. Το 1947 εισήλθε στη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση της Γερμανίας (CDU). Το 1950 τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Από το 1950 ως το 1958 σπούδασε νομικά, κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες και ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης και της Χαϊδελβέργης. Από το 1953 ως το 1973 ήταν μέλος της Κεντρικής Οικονομικής Διεύθυνσης της Τοπικής Ένωσης της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης του Παλατινάτου. Παράλληλα από το 1954 ως το 1961 υπήρξε Αναπληρωτής Πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης Νέων στο Παλατινάτο της Ρηνανίας. Από το 1955 ως το 1966 υπήρξε μέλος της Τοπικής Διοίκησης του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στο Παλατινάτο της Ρηνανίας.

Το 1958 έγινε διδάκτορας της Φιλοσοφίας. Από το 1959 ως το 1969 υπήρξε εισηγητής της ένωσης χημικών βιομηχανιών στο Λουντβιχσχάφεν. Την περίοδο 1959-1976 υπήρξε μέλος της Βουλής του Παλατινάτου της Ρηνανίας. Από το 1960 ως το 1967 διατέλεσε Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στο Συμβούλιο της Λουντβιχσχάφεν. Από το 1961 ως το 1963 διετέλεσε Αναπληρωτής Πρόεδρος και από το 1963 ως το 1969 Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στη Βουλή του Παλατινάτου της Ρηνανίας.

Από το 1964 είναι μέλος της Ομοσπονδιακής Προεδρίας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος. Από το 1966 ως το 1973 χρημάτισε Πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) στο Παλατινάτο της Ρηνανίας. Από το 1969 ως το 1973 διατέλεσε Αναπληρωτής Πρόεδρος της Ομοσπονδίας του χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU). Από το 1969 ως το 1976 διατέλεσε Πρωθυπουργός του κρατιδίου Ρηνανία-Παλατινάτο.

Από το 1973 ήταν Ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Χριστιανοδημοκρατικής παράταξης (CDU) και από το 1976 μέλος της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας. Από το 1976 ως το 1982 διατέλεσε Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού (CDU) και Χριστιανοκοινωνικού (CSU) κόμματος στην ομοσπονδία της Γερμανίας. Από το 1982 ήταν καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας και μετά την ενοποίησή της με την Ανατολική, Καγκελάριος της ενιαίας Γερμανίας μέχρι το 1998. Είναι ο μακροβιότερος Καγκελάριος της Γερμανίας. Μετά την αποχώρησή του από την πολιτική η υστεροφημία του αμαυρώθηκε με την εμπλοκή του σε σκάνδαλο παράνομης χρηματοδότησης του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.

Ο μακροβιότερος καγκελάριος

Ο Χέλμουτ Κολ εξελέγη καγκελάριος την πρώτη Οκτωβρίου 1982, διατηρώντας τα κυβερνητικά ηνία για 16 χρόνια -περισσότερο από οποιονδήποτε προκάτοχο και διάδοχό του. Αποκορύφωμα της πολιτικής του σταδιοδρομίας ήταν η πτώση του Τείχους του Βερολίνου και η συνακόλουθη γερμανική επανένωση. Μετά την οδυνηρή εκλογική ήττα το 1998 παραιτήθηκε έπειτα από 25 χρόνια από την προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών.

Πολιτική άνοδος την εποχή του Αντενάουερ

Ο Χέλμουτ Κολ γίνεται μέλος των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) το 1947 και συνιδρυτής της νεολαίας του κόμματος στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Λουντβιχσχάφεν. Ξεκινάει τις σπουδές του στη Νομική το 1950, για να σπουδάσει στη συνέχεια Ιστορία και Πολιτικές Επιστήμες. Ο Κολ ανεβαίνει ταχύτατα στην κομματική ιεραρχία και γίνεται το 1966 μέλος του ομοσπονδιακού προεδρικού συμβουλίου της CDU.

Ένας νεαρός πρωθυπουργός

Το 1966 εκλέγεται πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών στη Ρηνανία – Παλατινάτο και τρία χρόνια αργότερα διαδέχεται τον Πέτερ Αλτμάιερ στην πρωθυπουργία του γερμανικού κρατιδίου. Το 1971 κερδίζει θριαμβευτικά τις τοπικές εκλογές, χαρίζοντας στο κόμμα του την απόλυτη πλειοψηφία στη Ρηνανία – Παλατινάτο.

Τον Ιούνιο του 1973 ο Χέλμουτ Κολ εκλέγεται πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Ένα αξίωμα που επρόκειτο να διατηρήσει για ένα τέταρτο του αιώνα. Ενδεικτικό του επιτεύγματος είναι το πλατύ του χαμόγελο αμέσως μετά την εκλογή του στο έκτακτο συνέδριο της CDU στη Βόννη.

Αναλαμβάνει καγκελάριος

Το 1982 δημιουργούνται εντάσεις στον κυβερνητικό συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών και Φιλελευθέρων υπό τον καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ. Το κόμμα των Φιλελευθέρων στρέφεται στους Χριστιανοδημοκράτες. Τα δύο κόμματα υποβάλλουν πρόταση μομφής, ρίχνοντας την κυβέρνηση Σμιτ και ανοίγοντας το δρόμο στον Κολ που γίνεται επικεφαλής της νέας κυβέρνησης. Ο Σμιτ συγχαίρει διά χειραψίας το διάδοχό του.

Επίδειξη φιλίας

Η φωτογραφία του γάλλου προέδρου Φρανσουά Μιτεράν να κρατά το χέρι του καγκελαρίου Κολ έκανε το γύρο του κόσμου. Αφορμή για αυτήν την αξιοσημείωτη χειρονομία ήταν ο εορτασμός της γαλλογερμανικής συμφιλίωσης σε ένα νεκροταφείο στρατιωτών το 1984 στο Βερντέν. Ένας τόπος που έγινε το 1916 πεδίο γαλλογερμανικών πολεμικών συγκρούσεων με μεγάλες απώλειες.

Το αποκορύφωμα της πολιτικής του σταδιοδρομίαςκορύφωμα της πολιτικής σταδιοδρομίας

Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 ο Χέλμουτ Κολ πέτυχε μέσω διεθνών διαπραγματεύσεων την επανένωση των δύο Γερμανιών στις 3 Οκτωβρίου 1990. Το ιστορικό αυτό γεγονός υπήρξε το αποκορύφωμα της πολιτικής του σταδιοδρομίας. Ο γερμανός καγκελάριος χαιρετά θριαμβευτικά στο πλευρό της πρώτης του συζύγου Χανελόρε έξω από από το Ράιχσταγκ, το κτίριο του σημερινού γερμανικού κοινοβουλίου.

Μέντορας της Άνγκελα Μέρκελ

Πολλοί εκτιμούν ότι χωρίς τον Χέλμουτ Κολ η επιτυχία της σημερινής γερμανίδας καγκελαρίου θα ήταν αδύνατη. Ο Κολ θεωρείται πολιτικός μέντορας της Άνγκελα Μέρκελ, αναθέτοντάς της τη δεκαετία του 1990 αρχικά το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Οικογενειακών Υποθέσεων και στη συνέχεια αυτό του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Ήττα μετά από 16 χρόνια στην εξουσία

Το Σεπτέμβριο του 1998 η CDU χάνει τις ομοσπονδιακές εκλογές. Ο δρόμος για την πρώτη κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων υπό τον Γκέρχαρντ Σρέντερ είναι ανοικτός. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους αποχαιρετά το αξίωμα του καγκελαρίου με στρατιωτικές τιμές. Τα 16 χρόνια εξουσίας καθιστούν τον Κολ το μακροβιότερο καγκελάριο της Γερμανίας.

Το σκάνδαλο των κομματικών δωρεών

Το 2000 ένα σοβαρό σκάνδαλο κομματικής χρηματοδότησης της CDU επιβαρύνει τον Χέλμουτ Κολ. Οι παράνομες δωρεές επέσυραν χρηματικό πρόστιμο άνω των 40 εκατομμυρίων μάρκων εναντίον του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος. Το σκάνδαλο προκαλεί ρήγματα εντός της CDU και οδηγεί τον Χέλμουτ Κολ σε παραίτηση από τη θέση του επίτιμου προέδρου του κόμματος. Κάπου είχε ακουστεί εκεί και το όνομα του Σόιμπλε…

Οδυνηρή απώλεια της συζύγου

Τον Ιούλιο του 2001 η πρώτη σύζυγος του Χέλμουτ Κολ, Χανελόρε, έδωσε τέλος στη ζωή της εξαιτίας σοβαρότατης φωτοαλλεργίας από την οποία υπέφερε. Το ζεύγος Κολ συμπλήρωσε 41 χρόνια γάμου. Πλάι στον Χέλμουτ Κολ, στην κηδεία της μητέρας τους βρέθηκαν και οι δύο γιοι τους, Βάλτερ και Πέτερ Κολ.

Παντρεύεται ξανά

Τέσσερα χρόνια μετά την απώλεια της πρώτης του συζύγου, ο Χέλμουτ Κολ γνωρίζει τη νέα του σύντροφο. Είναι η 34 χρόνια νεότερή του οικονομολόγος Μάικε Ρίχτερ. Το ζεύγος παντρεύτηκε το 2008, κατά την παραμονή του σε κλινική αποθεραπείας έπειτα από σοβαρό ατύχημα, από το οποίο δεν έχει αναρρώσει πλήρως μέχρι και σήμερα.

Έγινε και γραμματόσημο

Η Γερμανία τίμησε το 2012 τον Χέλμουτ Κολ με ένα ειδικό γραμματόσημο για την προσφορά του στη χώρα του και την Ευρώπη. Μία μεγάλη τιμή που ελάχιστοι έχουν την τύχη να γνωρίσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους.