Η επιτροπή που δίνει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης υποβίβασε σήμερα για πρώτη φορά στην 114ετή ιστορία των βραβείων τον πρόεδρό της, καθώς οι αντίπαλοί του της συντηρητικής πτέρυγας συγκέντρωσαν την πλειοψηφία των εδρών της επιτροπής.
Ο Θόρμπγερν Γιάγκλαντ, ο πρώην πρωθυπουργός της Νορβηγίας με το Εργατικό Κόμμα που ήταν ο πρόεδρος της πενταμελούς επιτροπής από το 2009, θα διατηρήσει την ιδιότητα του απλού μέλους της επιτροπής.
Η Κάσι Κούλμαν Φίβε, μία πρώην επικεφαλής του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος, θα αναλάβει καθήκοντα της προέδρου.
Κάποια μέλη της συντηρητικής πτέρυγας της επιτροπής έχουν εκφράσει κατά καιρούς επικρίσεις για τον Γιάγκλαντ και απέκτησαν το δικαίωμα φέτος να ορίσουν έναν επιπλέον αντιπρόσωπο συγκεντρώνοντας την πλειοψηφία των 3 εδρών. Το βραβείο του 2010 στον Κινέζο αντικαθεστωτικό Λιου Σιαομπό προκάλεσε ρήγμα στις σχέσεις ανάμεσα στο Όσλο και το Πεκίνο.
Ο Γιάγκλαντ έχει δεχθεί κριτική για βραβεία που απονεμήθηκαν σε προσωπικότητες όπως ο Λιου ή ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα το 2009 αλλά και θεσμοί όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2012.
Ο Γιάγκλαντ είναι επιπλέον επικεφαλής του Συμβουλίου της Ευρώπης και οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι η διττή αυτή ιδιότητά του εγείρει ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων.
«Η επιτροπή επιλέγει έναν επικεφαλής κάθε χρόνο. Φέτος ορίστηκε μια νέα επιτροπή» είπε η Κούλμαν Φίβε, αποφεύγοντας ωστόσο να διευκρινίσει τα αίτια της απομάκρυνσης του Γιάγκλαντ.
«Ο Γιάγκλαντ ήταν ένας καλός πρόεδρος για 6 χρόνια» τόνισε η ίδια.
Από την καθιέρωση των βραβείων το 1901 δε έχει ποτέ έως σήμερα απομακρυνθεί από αυτή την θέση, εν ενεργεία πρόεδρος ακόμα και κατά την αλλαγή κυβερνήσεων και πολιτικών ισορροπιών στο κοινοβούλιο.
Οι σχέσεις Κίνας- Νορβηγίας έχουν «παγώσει» από τότε που το Πεκίνο καταδίκασε το βραβείο που απονεμήθηκε το 2010 στον Λιου, εγείροντας αμφιβολίες για το αν επιτροπή Νόμπελ είναι ανεξάρτητη από την κυβέρνηση ακόμα και όταν προεδρεύει ένας πρώην πρωθυπουργός.
Το κοινοβούλιο της Νορβηγίας διορίζει τα μέλη της επιτροπής σύμφωνα με τις έδρες που έχουν συγκεντρώσει τα κόμματα στο κοινοβούλιο. Τα συντηρητικά κόμματα κέρδισαν τις τελευταίες εκλογές του 2013 εκδιώκοντας από την εξουσία την κυβέρνηση της οποίας ηγούνταν οι Εργατικοί.
