Από τα υψηλότερα ποσοστά θανατηφόρων τροχαίων στην Ευρώπη εξακολουθεί να έχει η Ελλάδα, αν και τα τροχαία δυστυχήματα μειώθηκαν στη χώρα μας την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε ημερίδα, που διοργάνωσε το υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης και το Ινστιτούτο Μεταφορών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ).
Η Ελλάδα μαζί με τη Ρουμανία, την Πολωνία, τη Λετονία έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό ατυχημάτων στην Ευρώπη, όπως ανέφερε η καθηγήτρια του ΑΠΘ και διευθύντρια του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Τεχνικής ΑΠΘ, Μάγδα Πιτσιάβα – Λατινοπούλου.
Κάθε χρόνο 1,24 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν στο δρόμο και 50 εκατομμύρια τραυματίζονταιΗ κ. Πιτσιάβα πρόσθεσε ότι οι νεκροί από τροχαία σε παγκόσμιο επίπεδο ανέρχονται 1,24 εκατομμύρια και σε 50 εκατομμύρια οι τραυματίες, ενώ στην Ευρώπη, οι θάνατοι από τροχαία ανέρχονται σε 40.000 και οι τραυματίες σε 1,7 εκατομμύρια, που κοστίζουν εκτός από τις ανθρώπινες ζωές και το 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Επικαλούμενη στοιχεία του 2012, ανέφερε ότι οι νεκροί από τροχαία στη χώρα μας ήταν λίγο κάτω από χίλιοι, ενώ πάνω από δώδεκα χιλιάδες ήταν οι τραυματίες.
Η ίδια υπογράμμισε ότι παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει «βρισκόμαστε ακόμη σε ένα χαμηλό επίπεδο παιδείας οδικής ασφάλειας».
Από την πλευρά του ο διευθυντής τροχαίας Θεσσαλονίκης, ταξίαρχος Θεόδωρος Τυρεκίδης, είπε ότι πριν από δέκα χρόνια, κάθε χρόνο, είχαμε περίπου 2.500 νεκρούς από τροχαία δυστυχήματα. Το 2013 είχαμε κάτω από 800 και για το 2014 αναμένεται ότι θα είναι κάτω από 600.
Σε ό,τι αφορά το νομό Θεσσαλονίκης, σημείωσε, ότι στο ενδεκάμηνο του 2014 καταγράφηκαν 51 θάνατοι από τροχαία (το 2013 ήταν 59), από τα οποία ένα 30% οφείλεται σε παράσυρση πεζών από δίκυκλα.
Αναφερόμενος στο ανθρώπινο και κοινωνικό κόστος των τροχαίων δυστυχημάτων ο κ. Τυρεκίδης επεσήμανε ότι «τα τροχαία ατυχήματα, εκτιμάται, ότι αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου, μετά τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο».
Οι ευπαθείς ομάδες
Οι μοτοσικλετιστές έχουν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να σκοτωθεί σε τροχαίο από έναν αυτοκινητιστήΕπικαλούμενος ευρωπαϊκές έρευνες υπογράμμισε ότι μεγαλύτερους κινδύνους διατρέχουν οι αποκαλούμενοι «ευπαθείς χρήστες των δρόμων», π.χ. οι ποδηλάτες, οι μοτοσικλετιστές, οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, κ.α. Όπως ανέφερε, «για κάθε χιλιόμετρο που διανύει σε δρόμους της Ε.Ε. ένας ποδηλάτης έχει οκτώ φορές περισσότερες πιθανότητες θανάτου από έναν αυτοκινητιστή, εννέα φορές περισσότερες ένας πεζός και είκοσι φορές περισσότερες ένας μοτοσικλετιστής».
Ο κ. Τυρεκίδης σημείωσε, πάντως, τις προόδους που έχουν γίνει στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες σε ό,τι αφορά τη βελτίωση των υποδομών, αλλά και την προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού για τις επιπτώσεις της κακής οδικής συμπεριφοράς.
Αλκοόλ και οδήγηση
Σημαντικά μειώθηκε, επίσης, την τελευταία δεκαετία και το ποσοστό όσων εντοπίστηκαν να οδηγούν μετά από κατανάλωση αλκοόλ στη χώρα μας.
Όπως τόνισε ο διευθυντής ερευνών του ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ Ευάγγελος Μπεκιάρης, έως το 1998 από τους ελέγχους της τροχαίας προέκυπτε ένα ποσοστό περίπου 7% παραβατών οδηγών που τελούσαν υπό την επήρεια μέθης. Στο διάστημα 1998 -2004 εντατικοποιήθηκε η ενημέρωση για τις κακές επιπτώσεις της οδήγησης μετά από κατανάλωση αλκοόλ, μέσα από καμπάνιες, ενημερωτικό υλικό, προβολές, κ.α. ενώ τριπλασιάστηκαν σε ποσοστό και οι έλεγχοι της τροχαίας.
Το ποσοστό των οδηγών υπό την επίδραση μέθης μετά το 2004 είναι της τάξεως του 3 – 3,5%Το ποσοστό των οδηγών υπό την επίδραση μέθης μετά το 2004 είναι της τάξεως του 3 – 3,5%, παρά το γεγονός ότι πλέον έχουμε πολύ περισσότερους ελέγχους, τόνισε ο κ. Μπεκιάρης. Σημαντικό ρόλο στη μείωση των θανατηφόρων δυστυχημάτων σε απόλυτους αριθμούς έπαιξε η εντατικοποίηση των ελέγχων (ταχύτητας, τροχαίων παραβάσεων και αλκοοτέστ), η συστηματικότερη εφαρμογή νομικού πλαισίου, η βελτίωση του οδικού δικτύου, η βελτίωση της κατασκευής των οχημάτων, αλλά και οι καμπάνιες πληροφόρησης κυρίως των νεώτερων οδηγών για τα αποτελέσματα των παραβάσεων του ΚΟΚ και της κακής οδικής συμπεριφοράς.
Άλλοι παράγοντες για την πρόκληση τροχαίων
Πρώτη αιτία πρόκλησης ατυχημάτων είναι ο ανθρώπινος παράγονταςΣε ό,τι αφορά την ευθύνη της πρόκλησης ατυχημάτων, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν, ότι για τα τροχαία ατυχήματα ευθύνεται συντριπτικά έναντι άλλων παραγόντων ο ανθρώπινος παράγοντας και δευτερευόντως άλλοι, όπως η κατάσταση του οδικού δικτύου, η κατάσταση το οχήματος, κ.α.
«Ένα 5% μείωση ταχύτητας σημαίνει 30% λιγότερες πιθανότητες για ατύχημα, η χρήση ζώνης 50% σωτηρία για τους μπροστινούς και 75% για τους επιβάτες στο πίσω κάθισμα σε σχέση με τη μη χρήση της» τόνισε η κ. Πιτσιάβα, υπογραμμίζοντας επίσης και τη σημαντικότητα της χρήσης κράνους στα δίκυκλα. Πρόσθεσε, ότι «η συστηματικότερη εφαρμογή του νόμου έδειξε ότι συμβάλει σε 20% λιγότερα ατυχήματα». «Ένα 25-30% των ατυχημάτων οφείλεται σε απόσπαση προσοχής του οδηγού», υπογράμμισε τέλος, λέγοντας ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται το κινητό τηλέφωνο κατά την οδήγηση, ή άλλες συσκευές που μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή του οδηγού.
«Υπάρχει συνήθως κλιμάκωση παραγόντων, μια «πυραμίδα» επικινδυνότητας, για την πρόκληση ατυχήματος, δεν είναι κάτι το ξαφνικό στις περισσότερες περιπτώσεις. Πριν φτάσουμε σε ατύχημα υπάρχει συνήθως μια επικίνδυνη κατάσταση, που πρέπει να διαχειριστούμε και από αυτή τη διαχείριση εξαρτάται εάν θα επιστρέψει το όχημα σε κανονική κυκλοφορία, ή όχι, οπότε σε αυτή την περίπτωση αυξάνονται οι πιθανότητες ατυχήματος και τελικά προκύπτει το ατύχημα» επεσήμανε η κ. Πιτσιάβα.
Σε μηδενικά επίπεδα κινούνται τα ατυχήματα στο στρατό, σημείωσε ο διοικητής του Γ΄ΣΣ, αντιστράτηγος Ηλίας Λεοντάρης, σημειώνοντας ωστόσο ότι οι ένοπλες δυνάμεις επιδεικνύουν ενδιαφέρον γι αυτό το θέμα. Πρόσθεσε μάλιστα ότι με πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν σε συνεργασία με διάφορους φορείς γίνεται κάθε εβδομάδα ενημέρωση στους ένστολους για τα θέματα οδικής ασφάλειας.
Σε ό,τι αφορά άλλους παράγοντες, όπως είναι η κατάσταση του οδικού δικτύου, σημαντικό είναι το παράδειγμα της ολοκλήρωσης της κατασκευής της Εγνατίας Οδού, η οποία περιόρισε το χρόνο της οδήγησης από 12 σε 6,5 ώρες, από την Ηγουμενίτσα έως τους Κήπους Έβρου, ενώ ταυτόχρονα αύξησε το επίπεδο οδικής ασφάλειας. «Η Εγνατία Οδός έχει καταφέρει μέσα στην τελευταία δεκαετία να μειώσει κατά πέντε φορές , περίπου, το δείκτη των θανατηφόρων ατυχημάτων» τόνισε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εγνατίας Οδού, Γιώργος Σκόδρας.
Τι πρέπει να γίνει
«Η οδική ασφάλεια είναι συνυφασμένη με την ενημέρωση και την εκπαίδευση, που δεν πρέπει να γίνεται αποσπασματικά, θα πρέπει να έχει μόνιμο χαρακτήρα» τόνισε ο γενικός αστυνομικός διευθυντής Θεσσαλονίκης, υποστράτηγος Βάιος Χονδρός και επεσήμανε την ανάγκη συνεργιών με εκπαιδευτικούς φορείς και με τους γονείς των μαθητών για την βελτίωση της οδικής συμπεριφοράς.
«Είναι υπόθεση όλων μας να συμβάλουμε στη μείωση τροχαίων ατυχημάτων» τόνισε από την πλευρά του ο υπουργός Μακεδονίας και Θράκης Γιώργος Ορφανός και συνέχισε: «Σε δύο μέρες από σήμερα, 3 Δεκεμβρίου, γιορτάζεται η μέρα των ατόμων με αναπηρία. Είναι μεγάλο το ποσοστό προσώπων τα οποία προέκυψαν από ατυχήματα. Εμείς πρέπει να αποφασίσουμε ότι θα μειώσουμε αυτό το ποσοστό. Ο στόχος της Ε.Ε. είναι μέσα στη δεκαετία 2011-2020 να μειωθεί στο 50% ο αριθμός όσων χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους» τόνισε ο κ. Ορφανός.
Ο υπουργός Μακεδονίας και Θράκης επεσήμανε ότι εκτός των μέτρων για τα οποία είναι υπεύθυνη η πολιτεία και οι φορείς, είναι σημαντική και η ατομική ευθύνη και η πρόληψη, όπως π.χ. η σωστή συντήρηση των οχημάτων «καθώς υπολογίζεται ότι πάνω από 6% των τροχαίων δυστυχημάτων οφείλεται στην κατάσταση του αυτοκινήτου».
Πρόταση για ενίσχυση της κυκλοφοριακής αγωγής στα σχολεία, με την υποστήριξη των αρμοδίων υπουργείων και σε συνεργασία με επιστημονικό προσωπικό του πανεπιστημίου Θεσσαλίας κατέθεσε ο περιφερειακός διευθυντής εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας Γιώργος Καρατάσιος, ο οποίος σημείωσε ότι ήδη στα ολοήμερα σχολεία γίνονται κάποιες ώρες την εβδομάδα μαθήματα συγκοινωνιακής αγωγής, από καταρτισμένους εκπαιδευτικούς.
