Του Κώστα Μπετινάκη
Παρατηρώντας τα συνεχή δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, μου ήρθε στο νου ότι δεν πρόκειται για όψιμο γερμανικό ενδιαφέρον για την περιοχή. Μελετώντας την πρόσφατη ιστορία, θα δούμε το περιβόητο Αφρικανικό Εκστρατευτικό Σώμα (DAK) του στρατάρχη Έντβιν Ρόμελ και τις μάχες που έδινε στην Κυρηναϊκή.
Όταν ο αραβικός κόσμος είχε ξεσηκωθεί πριν τρία χρόνια, εκείνο που μας περνούσαν τα Μέσα Μαζικής Αποχαύνωσης, ήταν πως ο λαός ήθελε να ανατρέψει τα φαύλα και ανελεύθερα καθεστώτα.
Τι φαεινότερο παράδειγμα με εκείνο της Λιβύης… Αλλά οι διαδηλωτές στο Κάιρο, τη Δαμασκό, στη Βεγγάζη τι κατόρθωσαν στο κυρίαρχο αίτημά τους για «ανθρώπινη αξιοπρέπεια»;
Η δυτική παρέμβαση, η ΝΑΤΟϊκή να το πούμε ξεκάθαρα, είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Εκείνο που κατόρθωσαν στο Ιράκ –να διαλύσουν την κρατική του δομή – με επέμβαση, οι αγγλοαμερικάνοι, το πέτυχαν επίσης, στη Συρία, κι τη Λιβύη, κατόπιν παρότρυνσης, και ενίσχυσης «αντιπολιτευτικών κινημάτων» σε επαχθή, για τη Δύση, καθεστώτα.
Η ενίσχυση σωρηδόν των αντικυβερνητικών δυνάμεων, ενδυνάμωσε και ανεξέλεγκτες δυνάμεις, όπως η αλ-Κάιντα και εσχάτως το Ισλαμικό Χαλιφάτο, που κατορθώνουν και ενισχύονται συνεχώς από φανατικούς ισλαμιστές ακόμη κι από χώρες της Δύσης.
Έτσι τα σύνορα που είχαν τραβήξει αυθαίρετα μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο οι νικήτριες αποικιοκρατικές δυνάμεις, έχουν πέσει ενώ δυτικοί πολιτικοί επιστήμονες, αμφισβητούν πλέον, αν η Συρία και το Ιράκ μπορούν να αναφερθούν ως κυρίαρχα «κράτη». Από την άλλη έρχονται οι δυτικοί και βαφτίζουν «Ισλαμικό Κράτος», το μόρφωμα που αυτοαποκαλείται «Ισλαμικό Χαλιφάτο» και ελέγχει ένα μεγάλο μέρος περιοχών των άλλοτε κυρίαρχων κρατών –του Ιράκ και της Συρίας. Μετά την «προσωρινή αυτονόμηση», του Ιρακινού Κουρδιστάν, (με απόφαση των Αμερικανών κατακτητών του Ιράκ), έρχεται πάλι στην ατζέντα η δημιουργία Κουρδικού κράτους. Κάτι που δεν αρέσει οπωσδήποτε στην Τουρκία, αλλά και στο Ιράν κατά δεύτερο λόγο.
Ο αραβικός κόσμος έχει πάρει έναν αντίστροφο από εκείνο που του σχεδίαζαν δρόμο. Μια ματιά στον πολιτικό χάρτη σήμερα, διακρίνουμε δύο τάσεις:
1. Τα κράτη όπου κυριαρχεί ο τρόμος, οι ένοπλες διαμάχες και η διάλυση –όπως η Λιβύη η Συρία και το Ιράκ- και
2. Οι δικτατορίες που χρησιμοποιούν αυθαίρετες μεθόδους καταστολής όπως η Αίγυπτος και τα περισσότερα κράτη του Κόλπου.
Έτσι οι περισπούδαστοι αυτόκλητοι δυτικοί «λυτρωτές», επαναλαμβάνουν τώρα μονότονα, πως «ο Αραβικός Κόσμος δεν είναι έτοιμος για δημοκρατικούς μετασχηματισμούς και μπορεί να διατηρηθεί υπό έλεγχο μόνο με τη μέθοδο της «σιδερένιας γροθιάς». Κι ύστερα μας λένε πως βοήθησαν για την ανατροπή των Μουμπάρακ και Καντάφι…
Η αλήθεια βρίσκεται στο ξεπερασμένο πολιτικό σύστημα που εφαρμοζόταν ως τώρα στια αραβικές χώρες, και στον κυρίαρχο ρόλο ποδηγέτησης που χρησιμοποιούσαν -το Ισλάμ- μια ερμηνεία ζηλωτών όμως. Η μεσαία τάξη –μοχλός κοινωνικής αλλαγής στην Ευρώπη και τη Δύση είναι παραγκωνισμένη στα αραβικά κράτη. Και το εκπαιδευτικό σύστημα ακόμα και στα πλούσια κράτη Του Κόλπου αποφεύγει να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στις δημοκρατικές διαδικασίες. Η άρχουσα τάξη πάλι είναι στενά συνδεδεμένη με την κυβερνώσα αυλή. Κι ούτε λόγος για οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Έτσι οι βασιλιάδες, οι εμίρηδες και πρόεδροι, στην περιοχή διαιωνίζουν ένα αυταρχικό σύστημα διακυβέρνησης έχοντας τη συμπαράσταση των δυτικών κρατών, λόγω πετρελαίου.
Η Λιβύη αυτοκαταστρέφεται
Τρία χρόνια μετά το φόνο του Καντάφι, στη Λιβύη μαίνεται ο εμφύλιος πόλεμος που βοήθησαν να ξεσπάσει οι Δυτικοί. Το όραμα για μια νέα αρχή έδωσε τη θέση του στην πολιτική αναρχία και την πάλη για την επικράτηση ανάμεσα στους πολέμαρχους.
Ισλαμικές ομάδες όπως η Ansar al-Sharia μία από τις απειλές για την σταθερότητα στη Λιβύη. Η αντιπαράθεση Ανατολής -Δύσης, έπληξε την επίλυση του λιβυκού πρβλήματος. Η Ρωσία, στο Συμβούλιο Ασφαλείας είχε προτείνει ότι πρώτα θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία για να επικρατήσει κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη. Η ρωσική πρόταση απορρίφθηκε όμως από την πλειοψηφία των άλλων μελών του ΣΑ του ΟΗΕ. Έτσι τα πράγματα πήραν το δρόμο τους.
Το παράδοξο είναι πως σήμερα τα ισλαμικά κινήματα στη Λιβύη έχουν συμμαχήσει με τους άλλοτε οπαδούς του Καντάφι, για λόγους αντίδρασης στην εξωτερική επέμβαση. Μια από τις ομάδες αυτές ήταν υπεύθυνη για την φονική επίθεση εναντίον του Αμερικανού πρεσβευτή Κρις Στήβενς, το Σεπτέμβριο του 2012.
Από τον Ιούνιο, ένοπλες ομάδες τζιχαντιστών των οποίων οι πολιτικοί εκπρόσωποι σημείωσαν κάποιες επιτυχίες στις πρόσφατες εκλογές, αποπειρώνται να θέσουν υπό τον έλεγχό τους την Τρίπολη. Και υποστηρίζουν ότι μόνο εκπρόσωποί τους θα πρέπει να είναι στην Βουλή.
Έτσι για λόγους ασφαλείας το εκλεγμένο Κοινοβούλιο συνεδριάζεις το Τομπρούκ, πόλη σε απόσταση1.000 χιλιομέτρων ανατολικά της Τρίπολης.
Από εκεί οι Λίβυοι βουλευτές κάλεσαν τον ΟΗΕ να βοηθήσει ώστε να αποτραπεί η κατάρρευση της χώρας. Η μόνη χείρα βοηθείας ήρθε από τη γειτονική Αίγυπτο, όταν αιγυπτιακά μαχητικά βομβάρδισαν θέσεις των εξτρεμιστών του Ισλαμικού Χαλιφάτου που ήφη έχει βάλει πόδι και στη Λιβύη.
Τον Ιούλιο, τζιχαντιστές επιτέθηκαν εναντίον αιγυπτιακής μεθοριακής περιπόλου και σκότωσαν 22 στρατιώτες.
Αλλά η επιδημία του Εμπόλα, το Ουκρανικό πρόβλημα και η προώθηση του Ισλαμικού Χαλιφάτου στη Συρία και το Ιράκ, απέσπασαν την προσοχή από την Λιβύη. Όπου ο εμφύλιος μαίνεται χωρίς να υπάρχει ορατή προοπτική τερματισμού.
Με πληροφορίες από το SPIEGEL / DW
