Οι Γάλλοι προστατεύουν τον πολιτισμό και τη γλώσσα τους και περιφρουρούν την Ενιαία Τιμή Βιβλίου, με ενέργειες της υπουργού Πολιτισμού Ορελί Φιλιπετί. Ο δικός μας υπουργός Πολιτισμού έχει γνώση του θέματος;
Editorial της Le Monde -15.08.2014
Καταγγέλλοντας τις «αχαρακτήριστες πρακτικές της Amazon που στρέφονται κατά του ανταγωνισμού», η υπουργός Πολιτισμού Ορελί Φιλιπετί τα έβαλε με τον πιο δημοφιλή «κακό» της εποχής μας. Ο διαδικτυακός κολοσσός των online πωλήσεων έχει ξεκινήσει ένα λυσσαλέο μπρα-ντε-φερ με τα κινηματογραφικά στούντιο (την Warner και την Disney) και με τους εκδότες, κυρίως με τον πολυεθνικό γαλλικό οίκο Hachette. Η Amazon θέλει να πετύχει από τους προμηθευτές της να περικόψουν το περιθώριο κέρδους τους από τα ψηφιακά προϊόντα που “κατεβαίνουν” από το διαδίκτυο –ηλεκτρονικά βιβλία, ταινίες σε streaming– αποσύροντας από την πώληση τα έντυπα βιβλία και τα DVD.
Οι καταναλωτές, που δεν έχουν πλέον πρόσβαση στα έργα της επιλογής τους, και οι δημιουργοί που βλέπουν τα έσοδά τους να μειώνονται από τη μια στιγμή στην άλλη, είναι τα πρώτα θύματα αυτής της σύγκρουσης. Παρά την επονείδιστη πολιτική της Amazon, οι διαμάχες αυτές δεν έχουν επηρεάσει τη δραστηριότητά της. Η αποτελεσματικότητα της υπηρεσίας παράδοσης και το πλήθος των προϊόντων στους καταλόγους της εγγυώνται τη δημοτικότητά της.
Η εταιρεία του Τζεφ Μπέζος φαίνεται άτρωτη: όταν η Γαλλία ψηφίζει νόμο που απαγορεύει τη δωρεάν παράδοση των βιβλίων με σκοπό να προστατεύσει την Ενιαία Τιμή, η Amazon επανέρχεται προσφέροντας την παράδοση με 1 λεπτό του ευρώ. Στις ΗΠΑ είναι διατεθειμένη να αποσύρει από τους καταλόγους της συγγραφείς τόσο δημοφιλείς όσο ο Τζον Γκρίσαμ, προκειμένου να εξαναγκάσει την Hachette να ρίξει την τιμή στα ηλεκτρονικά της βιβλία.
Όπως και άλλοι γίγαντες του διαδικτύου (Google, Apple, Facebook), η Amazon διακηρύσσει την «απουσία της μεσολάβησης»: σε αυτό τον ιδεατό κόσμο, απαλλαγμένο από «παράσιτα» όπως οι εκδότες και οι παραγωγοί ταινιών ή μουσικής, ο δημιουργός θα έρθει σε απευθείας επαφή με το κοινό του και η ψηφιακή τεχνολογία θα του επιτρέψει να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο έργο στην πιο ανταγωνιστική τιμή.
Στην πράξη, αυτό οδηγεί σε μια κάθετη ενσωμάτωση χωρίς προηγούμενο, που θα έφερνε τους πνευματικούς δημιουργούς αντιμέτωπους με τεράστιους οργανισμούς που θα οργάνωναν κατά το δοκούν την αγορά σε καθεστώς πλήρους αδιαφάνειας. Η Amazon που πριν από λίγο καιρό έδινε χώρο σε όσους χρήστες της προέβαιναν σε σχόλια, βασίζει σήμερα τις επιλογές της σε οικονομικά κριτήρια. Και τα πνευματικά προϊόντα τής χρησιμεύουν σαν «κράχτης» για να πωλεί ηλεκτρικές συσκευές ή ενδύματα, που αντιπροσωπεύουν πλέον τα δύο τρίτα του τζίρου της που ανέρχεται σε 55,7 δισεκ. ευρώ.
Παραγωγοί και διανομείς ταινιών, δισκογραφικές εταιρείες και εκδότες δεν είναι αμέτοχοι ευθυνών για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Απασχολημένοι με αδιάκοπους ελιγμούς για συγχωνεύσεις και εξαγορές, αιφνιδιάστηκαν από την ψηφιακή επανάσταση και συχνά αδιαφόρησαν για το κύριο έργο τους που είναι η ανάδειξη νέων ταλέντων.
Ωστόσο, οι οργανισμοί όπως η Amazon είναι απαραίτητοι για την πολυμορφία και την ανανέωση της πολιτιστικής ζωής. Απέναντι στους ψηφιακούς γίγαντες, παραγωγοί ταινιών και εκδότες έχουν την ανάγκη νομοθετικής προστασίας και ρυθμιστικών διατάξεων, οι οποίες, όπως συμβαίνει με την Ενιαία Τιμή Βιβλίου, έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους.