Όπως υποστηρίζει η ετήσια έκθεση του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Freedom House», η βασική αιτία της περαιτέρω υποβάθμισης της Ελλάδας για το 2013 ήταν το κλείσιμο της ΕΡΤ.
Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, ένα ανήσυχο status quo επικρατεί στο δημοσιογραφικό περιβάλλον στις περισσότερες από τις χώρες της ΕΕ. Στον κατάλογο για τις ελευθερίες του Τύπου, 16 ευρωπαϊκές χώρες περιλαμβάνονται στις πρώτες 30. Αλλά ευρωπαϊκές 11 χώρες έχουν πέσει κάτω από την 80ή θέση.
Χώρες που κάποτε θεωρούνταν ως πρότυπο βρίσκονται σε όχι και τόσο κολακευτική θέση, όπως η Γαλλία στην 37η θέση ή η Ιταλία στην 57η. Η Ελλάδα ξεχώρισε από το ευρωπαϊκό περιβάλλον και πέρασε στο βαλκανικό, πέφτοντας 14 θέσεις, και σήμερα βρίσκεται στην 84η, «με τους δημοσιογράφους της να εργάζονται σε ένα καταστροφικό κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον». Η Βουλγαρία είναι 87η, ενώ η Σερβία (63η) και η Κροατία (64η) γνωρίζουν ανοδική πορεία στον κατάλογο.
Από τις άλλες βαλκανικές χώρες, η Αλβανία κατατάσσεται 102η, το Μαυροβούνιο στην 113η θέση, με τελευταία την ΠΓΔΜ στην 116η θέση.
Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη οπισθοδρόμηση σε παγκόσμιο επίπεδο, αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Freedom House», που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη.
Η Ελλάδα από το 2009 μέχρι το 2013 υποχώρησε 17 μονάδες στη βαθμολόγησή της, γεγονός που την κατατάσσει πρώτη στη σχετική κατηγορία. Το 2013 η χώρα συγκέντρωσε βαθμολογία 46 μονάδων και βρέθηκε στην 92η θέση της λίστας, ενώ αντίστοιχα την αμέσως προηγούμενη χρονιά συγκέντρωνε 41 μονάδες και κατατασσόταν 85η. Το άριστα στη βαθμολόγηση του Freedom House είναι το 1 και η χειρότερη επίδοση το 100.
Το 2009 η Ελλάδα συγκέντρωνε μόλις 29 μονάδες και συντάσσονταν με τις χώρες που διέθεταν πλήρη ελευθερία του Τύπου, ωστόσο από το 2012 η Ελλάδα υποχώρησε στην κατηγορία των χωρών που διαθέτουν «εν μέρει ελευθερία του Τύπου».
Σε δηλώσεις της προς την Ελληνική Υπηρεσία της Φωνής της Αμερικής, η Τζένιφερ Ντάνχαμ, επικεφαλής αναλύτρια του «Freedom House», τόνισε ότι η βασική αιτία της περαιτέρω υποβάθμισης της Ελλάδας για το 2013 ήταν το κλείσιμο της ΕΡΤ το περασμένο καλοκαίρι.
Όπως είπε: «Η Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση ήταν το μεγαλύτερο ενημερωτικό δίκτυο με εμβέλεια σε περιοχές της χώρας που δεν έχουν τα ιδιωτικά μέσα και το κλείσιμό της προκάλεσε ισχυρό πλήγμα στο δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση. Παράλληλα, η απόλυση μέσα σε μια μέρα χιλιάδων δημοσιογράφων και τεχνικών ενέτεινε σε μεγάλο βαθμό την ανασφάλεια που ήδη επικρατούσε στους εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης. Το μεταβατικό σχήμα που δημιουργήθηκε είναι σαφώς υποβαθμισμένο από την ΕΡΤ και υπόκειται σε μεγαλύτερο έλεγχο από την κυβέρνηση της χώρας» τόνισε η κ. Ντάνχαμ.
Ταυτόχρονα, η επικεφαλής αναλύτρια του Freedom House επεσήμανε ότι εξαιτίας της οικονομικής κρίσης οι δημοσιογράφοι είναι περισσότερο εξαρτημένοι από τα μέσα στα οποία εργάζονται και αντίστοιχα τα μέσα ενημέρωσης εξαρτώμενα από την κυβέρνηση της χώρας, με αποτέλεσμα να μην καλύπτονται θέματα που θα έβλαπταν την κυβερνητική πολιτική ή να καλύπτονται με τρόπο ευνοϊκό προς την ελληνική κυβέρνηση.
Η Τζένιφερ Ντάνχαμ επεσήμανε ότι η αξιολόγηση κάθε χώρας γίνεται σε τρεις βασικές κατηγορίες: (α) Το νομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούν τα μέσα ενημέρωσης, (β) την πολιτική κατάσταση και (γ) την οικονομική κατάσταση της χώρας. Η Ελλάδα στις τρεις αυτές κατηγορίες συγκεντρώνει αντίστοιχα 14, 20 και 12 μονάδες. Άριστα είναι το 1 και η χειρότερη επίδοση το 100.
Η έκθεση του Freedom House ήταν κόλαφος και για την Τουρκία, η οποία υποχώρησε από την κατηγορία των «εν μέρει ελεύθερων χωρών» στην κατηγορία των «ανελεύθερων χωρών», όσον αφορά την ελευθεροτυπία. Το 2012 η Τουρκία συγκέντρωνε βαθμολογία 56 μονάδων, ενώ το 2013 συγκέντρωσε 62 μονάδες, με αποτέλεσμα στην κατάταξη να βρεθεί από την 120ή θέση στην 136η θέση.
Η Τζένιφερ Ντάνχαμ τόνισε ότι η Τουρκία αντιμετώπιζε ήδη πολλά προβλήματα όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου (π.χ. είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό φυλακισμένων δημοσιογράφων) και αυτή τη χρονιά η κατάσταση έγινε ακόμα χειρότερη, μετά τα επεισόδια που ξεκίνησαν πέρυσι στην πλατεία Ταξίμ και τον τρόπο που καλύφθηκαν από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Επίσης ενδιαφέρον, τόνισε η κ. Ντάνχαμ, έχει ο τρόπος που τα μέσα ενημέρωσης στην Τουρκία χειρίζονται τα σκάνδαλα που έχουν ξεσπάσει και στα οποία εμπλέκονται οι οικογένειες στελεχών της κυβέρνησης, ακόμα και ο γιος του πρωθυπουργού Ερντογάν.
«Από τα γεγονότα της τελευταίας χρονιάς» τονίζει η επικεφαλής αναλύτρια του Freedom House «προκύπτει ότι υπάρχει στενή σχέση μελών της κυβέρνησης με μια ομάδα επιχειρηματιών που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία και αυτό συνιστά πολύ σημαντικό πρόβλημα».
Καταλήγοντας, η Τζένιφερ Ντάνχαμ εκτίμησε ότι η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Τουρκία θα επιδεινωθεί το 2014 και η χώρα θα βρεθεί σε ακόμα χειρότερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη.
«Η απαγόρευση λειτουργίας του Twitter και του YouΤube πριν από μερικούς μήνες συνιστά από μόνη της σημαντικό λόγο για περαιτέρω υποβάθμιση της Τουρκίας τη χρονιά που διανύουμε» τόνισε η Τζένιφερ Ντάνχαμ.
ΥΓ.: Το Freedom House ιδρύθηκε το 1941 από την Έλενορ Ρούζβελτ και τον Γουέντελ Γουίλκι στη Νέα Υόρκη.
Στόχος του, να αγωνιστεί κατά της σοβιετικής κυριαρχίας στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, και «να ενθαρρύνει τους σχεδιαστές της αμερικανικής πολιτικής και των διεθνών οργάνων να υιοθετήσουν πολιτικές που προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία». Ήταν το αμάλγαμα δύο οργανώσεων που είχαν δημιουργηθεί με την ενθάρρυνση του προέδρου Φρανκλίνου Ρούζβελτ, για να προωθηθεί η λαϊκή υποστήριξη για την αμερικανική ανάμειξη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε μια στιγμή που επικρατούσαν τάσεις απομονωτισμού στις ΗΠΑ. Στους χρηματοδότες του περιλαμβάνεται και η CIA.
Το Freedom House κατέταξε την Ελλάδα το 2008 στην 56η θέση στη λίστα του για την ελευθερία του Τύπου επειδή «στην Ελλάδα γίνονται νομοθετικές παρεμβάσεις που περιορίζουν την πρόσβαση των μειονοτήτων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης: «Ο προτεινόμενος νόμος ορίζει ότι η κύρια γλώσσα μετάδοσης των ραδιοφωνικών σταθμών πρέπει να είναι η ελληνική. Απαιτεί επίσης από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς να διατηρούν ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό σε αποθεματικό ως εγγύηση και να προσλαμβάνουν συγκεκριμένο αριθμό μόνιμου προσωπικού, παράγοντες που και οι δύο πλήττουν δυσανάλογα τους μικρότερους, μειονοτικούς σταθμούς».
Πηγή: VOA – www.styx.gr
Eπιμέλεια: Κ. Μπετινάκης
