Μειωμένοι μισθοί, απολύσεις, ανύπαρκτες συντάξεις είναι μερικά από τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Η προσαρμογή στη νέα κατάσταση είναι δύσκολη και η προσπάθεια να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Η νέα αυτή πραγματικότητα έχει αποπροσανατολίσει τους ανθρώπους, οι οποίοι συχνά δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν σημαντικά θέματα. Ένα βασικό πρόβλημα που απασχολεί κυρίως τους γονείς είναι η συμπεριφορά των παιδιών τους μέσα στην κρίση και εν συνεχεία η δική τους συμπεριφορά απέναντι σ’ αυτά.
Για το πόσο ικανά είναι τα παιδιά να κατανοήσουν το άγχος των γονιών τους που βιώνουν την οικονομική κρίση μίλησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ψυχολόγος και υποψήφιος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Middlesex του Λονδίνου, Διονύσης Σουρέλης.
Σύμφωνα με τον κ. Σουρέλη, οι γονείς πρέπει να δίνουν στα παιδιά τους τον χρόνο να εκφράζουν τις ανησυχίες και τις απορίες τους, καθώς επίσης να τα ενθαρρύνουν να μοιράζονται μαζί τους όλα αυτά που ακούν από συμμαθητές, φίλους, συγγενείς και δασκάλους σχετικά με το θέμα της κρίσης. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να τα αφήνουν να μιλούν για τις οικονομικές τους ανάγκες (όπως για παράδειγμα ότι θέλουν ένα καινούργιο ρούχο ή παιχνίδι), ακόμα κι αν δεν μπορούν να τις εκπληρώσουν. «Έτσι θα καταφέρουν να τα κατανοήσουν και να εισχωρήσουν καλύτερα στον κόσμο τους. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μπορούν να τους εξηγήσουν καλύτερα, αλλά και να αντικαταστήσουν τις ανάγκες αυτές με συναισθήματα, επικοινωνία και δραστηριότητες που δεν απαιτούν κατ’ ανάγκη χρήματα» επισημαίνει ο κ. Σουρέλης.
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, πολλές φορές οι γονείς αποφεύγουν να μιλούν για θέματα όπως αυτό της κρίσης με τα παιδιά τους. Νομίζουν πως έτσι τα προστατεύουν από επίπονα συναισθήματα, νιώθοντας οι ίδιοι θλίψη ή ακόμα και ντροπή για αυτά που δεν μπορούν να τους προσφέρουν. «Αυτή η συμπεριφορά, όμως, επιφέρει συχνά τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκουν» υποστηρίζει ο κ. Σουρέλης και προσθέτει: «Τα παιδιά βιώνουν άγχος και πιθανώς να αισθάνονται αρνητικά συναισθήματα, όπως απόρριψη, αφού κανείς δεν βρίσκεται εκεί να εκπληρώσει τις ανάγκες τους, συναισθηματικές ή υλικές».
«Οι εποικοδομητικές συζητήσεις για επίπονα θέματα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν πάντα την ηλικιακή ομάδα που ανήκουν, μπορεί να τους δώσει την απαραίτητη συναισθηματική ασφάλεια, αλλά και τα εφόδια να μάθουν να αντεπεξέρχονται και να αποδέχονται δύσκολες καταστάσεις» τονίζει ο κ. Σουρέλης.
Η Σταυρούλα Κούρτη, μητέρα δύο αγοριών ηλικίας επτά και εννέα ετών, λέει πως συχνά τα παιδιά της απαιτούν από εκείνη να τους αγοράζει παιχνίδια ή να βγαίνουν έξω για φαγητό, πράγματα που πολλές φορές δεν μπορούν να κάνουν εξαιτίας της οικονομικής στενότητας. «Νιώθω άσχημα όταν μου ζητούν κάτι που δεν μπορώ να τους το προσφέρω. Όταν γίνεται κάτι τέτοιο, τους εξηγώ πως πρέπει να καλυφθούν πρώτα κάποιες πιο βασικές ανάγκες και αν κάτι περισσέψει, θα κάνουμε αυτά που θέλουν» επισημαίνει η κ. Κούρτη.
Στην ίδια θέση έχει βρεθεί αρκετές φορές και ο Νεκτάριος Καβουρίνος, όταν ο δωδεκάχρονος γιος του ζητεί ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα οποία όμως δεν μπορεί να του αγοράσει. Όπως λέει, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, «προσπαθώ να εξηγώ στο παιδί μου τους λόγους που δεν μπορώ να πάρω αυτό που θέλει. Του λέω, για παράδειγμα, πως δεν έχω πολλή δουλειά στο μαγαζί και του δίνω να καταλάβει πως κάποια πράγματα είναι πιο σημαντικά από αυτά που ζητάει».
Η Κατερίνα Σαράντου, μητέρα δύο αγοριών στην εφηβεία, έρχεται συχνά αντιμέτωπη με την απαίτησή τους να έχουν πράγματα σχετικά με την τεχνολογία, όπως κινητά ή τάμπλετ. «Μου αρέσει να συζητάω με τα παιδιά μου τους λόγους που ζητούν τέτοιου είδους πράγματα, τι θα γίνει αν δεν τα πάρουν, τι ανάγκη θα τους καλύψουν και προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να καλύψουμε με πιο οικονομικό τρόπο τις ανάγκες αυτές» δηλώνει.