Με την κυβέρνηση να δηλώνει αιφνιδιασμένη από την απόφαση της Gazprom να μην υποβάλει τελικά πρόταση εξαγοράς της ΔΕΠΑ και τους κυβερνητικούς παράγοντες να κατηγορούν ευθέως την Κομισιόν και την Επιτροπή Ανταγωνισμού των Βρυξελλών, ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια στη διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων έληξε άδοξα τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
Οι δύο ρωσικές εταιρείες Gazprom και Sintex υπαναχώρησαν στο… παρά πέντε και δεν υπέβαλαν προσφορές για ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ την ώρα που οργίαζαν τα σενάρια στην Αθήνα αλλά και στη Μόσχα περί της τελικής επικράτησης των Ρώσων στην προμήθεια και διακίνηση φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Ομολογουμένως πολλοί λίγοι ήταν οι παράγοντες στην Ελλάδα που εξέφραζαν διαφορετική άποψη, επισημαίνοντας πως θα πρέπει κανείς να αναμένει μέχρι το τέλος της διαδικασίας για να αναδειχθεί εάν Gazprom και Sintex θα υπερβούν τα εμπόδια που προέβαλαν συνεχώς τόσο αμερικανικοί όσο και ευρωπαϊκοί παράγοντες.
Εν τω μεταξύ, τους τελευταίους δύο μήνες οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο κατέληξαν σε μία θεαματική επικράτηση των ισραηλινών συμφερόντων στους τομείς εξόρυξης και διακίνησης φυσικού αερίου όσον αφορά, σε αυτή τη φάση, στον τομέα των δικαιωμάτων.
Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές που δεν αμφισβητούνται, οι αλλεπάλληλες επαφές μεταξύ κυβερνητικών παραγόντων της Κύπρου και του Ισραήλ, κατέληξαν σε μία «συνολική διευθέτηση» του κεφαλαίου αυτού με την Κύπρο ως αντάλλαγμα να λαμβάνει πλήρεις εγγυήσεις για την ασφάλεια των κοιτασμάτων αλλά και του ίδιου του νησιού.
Είναι λοιπόν προφανές ότι ο τομέας των ενεργειακών συμφερόντων στην ανατολική Μεσόγειο δυτικοποιήθηκε στο μάξιμουμ, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια στο ρωσικό παράγοντα να ελιχθεί.
Σενάρια της επόμενης ημέρας
Η Gazprom και η ηγεσία της η οποία ταυτίζεται με την σημερινή ηγεσία του Κρεμλίνου, ανακοίνωσε καθησυχαστικά πως δεν εγκαταλείπει την Ελλάδα, αφήνοντας να εννοηθεί πως ο λόγος για τον οποίο υπαναχωρεί οφείλεται στα υπερβολικά χρέη της ΔΕΠΑ τα οποία με τη σειρά τους οφείλονται στα χρωστούμενα των μεγάλων ελληνικών ομίλων, όπως τα holdings του Ευάγγελου Μυτιληναίου, του Βαρδή Βαρδινογιάννη, της Τέρνα και άλλων.
Τα χρέη των ιδιωτών προς τη ΔΕΠΑ ξεπερνούν τα 300 εκατ. ευρώ τώρα, ποσό που κατά τους Ρώσους επιβάρυνε την τελική τους απόφαση για την εξαγορά της ελληνικής εταιρείας. Ωστόσο δεν είναι λίγοι οι οικονομικοί παράγοντες στην Αθήνα που υποστηρίζουν πως αν ήταν αυτός και μόνον ο λόγος τότε οι Ρώσοι θα έπρεπε εδώ και πάρα πολύ καιρό να είχαν εγκαταλείψει τον διαγωνισμό και να είχαν αποσυρθεί.
Αντ’ αυτού τρεις φορές κατέφθασε στην Αθήνα ο ισχυρός ανήρ της Gazprom, κ. Μίλερ, ο οποίος επισκέφθηκε στο Μαξίμου τον Έλληνα πρωθυπουργό θέτοντάς του τους όρους εξαγοράς της ελληνικής κρατικής εταιρείας. Επισημαίνεται ότι η τελευταία επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στις 12 Μαΐου, σχεδόν ένα μήνα πριν την υποβολή των τελικών προσφορών.
Στην Αθήνα κυβερνητικοί παράγοντες ισχυρίζονται πως πίσω από το φιάσκο της ΔΕΠΑ κρύβεται η Επιτροπή Ανταγωνισμού των Βρυξελλών και η Κομισιόν που με συνεχείς παρεμβάσεις της στη Μόσχα τορπίλισε τη συμφωνία.
Και σε αυτό το σημείο όμως υπάρχει αντίλογος αφού σύμφωνα με όλα τα δεδομένα, η στάση της Επιτροπής Ανταγωνισμού των Βρυξελλών ήταν εξ αρχής ίδια και δεν μεταβλήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας τους τελευταίους μήνες. Είναι προφανές λοιπόν ότι οι Ρώσοι γνώριζαν με ακρίβεια τις προθέσεις της Κομισιόν και άρα ήταν υποχρεωμένοι να συνυπολογίσουν την αρνητικότητα της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Ο αζέρικος δάκτυλος με άρωμα Αμερικής
Είναι ηλίου φαεινότερον πως το τοπίο όσον αφορά το φυσικό αέριο στην Ελλάδα άλλαξε απότομα μετά από την επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν κατά την επιστροφή του από την Κίνα.
Είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλες ζυμώσεις και συναντήσεις στο τρίγωνο «Αθήνα- Ρώμη- Μπακού» με μοναδικό αντικείμενο την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου από την Κασπία έως την Ευρώπη, του λεγόμενου ΤAP. Για τον αγωγό αυτό του οποίου η κατασκευή δεν έχει ακόμη αρχίσει, υφίστανται δύο εκδοχές. Η πρώτη εκδοχή αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο κατασκευής του αγωγού μέσω Ρουμανίας έτσι ώστε να καταλήξει κατευθείαν στη Βιέννη.
Η δεύτερη κατασκευαστική εκδοχή αφορά το ενδεχόμενο να διασχίσει την Τουρκία, στη συνέχεια την Ελλάδα και από την Ηγουμενίτσα με υποθαλάσσια σύνδεση να φθάσει στο Οτράντο της Ιταλίας και από εκεί στην κεντρική Ευρώπη. Οι επαφές του Σαμαρά στο Μπακού είχαν ως αντικείμενο αυτή τη δεύτερη εκδοχή. Δύο εβδομάδες μετά την επίσκεψη η -αζέρικων συμφερόντων- εταιρεία, αλλά με έντονη παρουσία σε αυτά γνωστών πετρελαϊκών εταιρειών κατέθεσε προσφορά για την εξαγορά της ΔΕΣΦΑ.
Η εταιρεία είναι η Socar και δεν είναι λίγοι οι οικονομικοί παρατηρητές στην Αθήνα που μιλούν για αντάλλαγμα που δίνει η Ελλάδα για να διασφαλίσει την κατασκευή του TAP μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Ιταλίας.
Εκ νέου προκήρυξη του διαγωνισμού
Στο πλαίσιο αυτό ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Α. Παπαγεωργίου, ανακοίνωσε σήμερα ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ.
Ο κ. Παπαγεωργίου, μιλώντας – όπως είπε – ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, δήλωσε άγνοια για τους λόγους που οδήγησαν τη ρωσική Gazprom σε αλλαγή στάσης και μη υποβολή προσφοράς, δήλωσε ωστόσο ότι από πηγές της Μόσχας προκύπτει ότι πιθανώς η ρωσική εταιρία διέβλεψε πως θα ετίθεντο αυστηροί όροι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εξαγορά της ΔΕΠΑ.
Σχολιάζοντας πληροφορίες που μεταδόθηκαν περί μη επαρκών εγγυήσεων για τα χρέη ιδιωτών προς τη ΔΕΠΑ, ο κ. Παπαγεωργίου τόνισε, μιλώντας γενικά, όπως είπε, ότι σε όλους τους υποψηφίους είχαν δοθεί τα στοιχεία για τις οφειλές και τα μέτρα που λαμβάνονται για αυτές ενώ τόνισε πως στην ελεύθερη αγορά υπάρχει και ρίσκο και ότι δεν υπάρχει αγορά με κρατικές εγγυήσεις.
Ο υφυπουργός διευκρίνισε ακόμη ότι:
– Οι διαπραγματεύσεις με την Gazprom για τις τιμές προμήθειας του φυσικού αερίου και την ανανέωση της σύμβασης θα συνεχιστούν.
– Το χρονοδιάγραμμα για την αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ, που είναι μέτοχος της ΔΕΠΑ, θα επανεξετασθεί προκειμένου αν αποφασιστεί αν θα προχωρήσει όπως έχει προγραμματισθεί, ή θα αναβληθεί προκειμένου να μεσολαβήσει ο νέος διαγωνισμός για τη ΔΕΠΑ.
– Ο στόχος για τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις θα συζητηθεί με την τρόικα.
Η ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ
Το ΤΑΙΠΕΔ, από μέρους του, αφού αρχικώς ανακοίνωσε πως δεν υπεβλήθησαν οι προσφορές για τη ΔΕΠΑ και πως «σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ, θα ξεκινήσει άμεσα τις διαδικασίες αξιοποίησης της συμμετοχής του στη ΔΕΠΑ, αξιολογώντας όλες τις δυνατές λύσεις», εν συνεχεία προέβη σε δεύτερη ανακοίνωση, με την οποία διαψεύδει το σκεπτικό της Gazprom.
Ολόκληρη η ανακοίνωση έχει ως εξής:
«Το ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να πετύχει το μέγιστο δυνατό τίμημα για την ΔΕΠΑ, δεσμεύτηκε ότι θα καλύψει μέχρι ύψους 180 εκατ. ευρώ τυχόν χρέη ηλεκτροπαραγωγών που θα υπάρχουν προς την ΔΕΠΑ μέχρι τις 31/12/2015.
Eπιπλέον, δόθηκαν απόλυτα επαρκείς και δεσμευτικές εξασφαλίσεις για τη μη χειροτέρευση της κατάστασης της ΔΕΠΑ από την κατακύρωση του διαγωνισμού μέχρι και την απόκτηση των μετοχών από τον αγοραστή. Οι αποφάσεις αυτές του ΤΑΙΠΕΔ καλύπτουν πλήρως τους υποψήφιους αγοραστές, με δεδομένη επίσης την αναμενόμενη ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας στο μέλλον.
Επιχειρηματικότητα σημαίνει ανάληψη σχετικών (επιχειρηματικών) κινδύνων. Ένας από αυτούς είναι και τα εισπρακτέα υπόλοιπα κάθε εταιρείας.
Επομένως, τα παραπάνω θα μπορούσαν να επηρεάσουν μόνο οριακά το τίμημα. Σε καμία όμως περίπτωση δεν δικαιολογείται η αποχή από τον διαγωνισμό και μάλιστα, όταν έχει προηγηθεί τόσο μεγάλο ενδιαφέρον και ενδελεχείς διαδικασίες μηνών. Aς αναζητηθούν, λοιπόν, αλλού τα αίτια για την μη συμμετοχή της Gazprom και όχι στην ελληνική πλευρά».
