Νικόλας Αρώνης
Στην περίοδο της οικονομικής κρίσης ο πολιτισμός είναι η διέξοδος, έτσι σήμερα στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου παρουσιάστηκε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και της Επιδαύρου. Το παρόν στην συνέντευξη τύπου έδωσε και ο κ. Τζαβάρας, ο οποίος συνεχάρη τον κ. Λούκο για το πρόγραμμα του Φεστιβάλ, ενημέρωσε πως η κρατική επιχορήγηση για φέτος είναι η ίδια, ή ελαφρώς μεγαλύτερη από την περυσινή.
Γεγονός είναι πως ο Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού στάθηκε αρκετή ώρα στο θέμα που έχει προκύψει με το Εθνικό Θέατρο, καθώς λίγη η θητεία του Γιάννη Χουβαρδά και η πολιτική ηγεσία δεν έχει κάνει ακόμη επισήμως γνωστές τις προθέσεις της ενισχύοντας την παραφιλολογία.
Ο κύριος Τζαβάρας δέχτηκε «ομοβροντία» ερωτημάτων για το θέμα, χωρίς όμως να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις. Τόνισε πως δεν έχει ανακοινωθεί ο διάδοχός του Γιάννη Χουβαρδά, διότι η θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου είναι θεσμική, και ο ίδιος σέβεται τους θεσμούς, μιας και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού είναι ένας θεσμός. Έτσι ενημέρωσε πως δεν θα μπορούσε να ανακοινώσει τον διάδοχο του κ. Χουβαρδά πριν ο ίδιος αποχωρήσει από την θέση. Για το θέμα της καθυστέρησης ορισμού του Δ.Σ είπε ότι αναγνωρίζει και δέχεται την κριτική
Αν και τα προηγούμενα χρόνια είχαμε συνηθίσει στους πρώτους τρεις μήνες κάθε έτους ,να γνωστοποιείται το πρόγραμμα των Φεστιβάλ, φέτος φτάσαμε μέσα Μαΐου, λίγες μόνο εβδομάδες πριν την έναρξη τους, για να μάθουμε ολοκληρωμένο το πρόγραμμα. Το γεγονός αυτό δεν μπορούσε να μείνει ασχολίαστο από τον κύριο Λούκο ο οποίος αντιμετώπισε με χιούμορ την κατάσταση δηλώνοντας χαρακτηριστικά «Κάλλιο αργά παρά ποτέ».
Εν συνεχεία ο κύριος Λούκος στάθηκε στο γεγονός του μεγάλου αριθμού ελληνικών παραγωγών, προκειμένου να μειωθεί το κόστος και στη συνέχεια παρουσίασε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ.
Ο ίδιος ευχαρίστησε πολλούς καλλιτέχνες από το εξωτερικό οι οποίοι είτε άλλαξαν είτε ακύρωσαν άλλες υποχρεώσεις προκειμένου να έρθουν στην Ελλάδα.
Έτσι ονόματα όπως της Πάτι Σμιθ, του Τόμας Οστερμάγιερ, του Ολιβιέ Πι, του Δημήτρη Παπαϊωάννου, είναι μερικά μόνο από αυτά που θα ανέβουν στις σκηνές του Φεστιβάλ Αθηνών, παράλληλα όπως προαναφέραμε και κυρίως λόγο της οικονομικής συγκυρίας στο εφετινό φεστιβάλ εμφανίζονται πολλές ελληνικές νεανικές ομάδες. Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να αποκλείσουμε και κάποιες προσθήκες οι οποίες μπορεί να γίνουν, καθώς ο κύριος Λούκος δεν άντεξε στον πειρασμό και ενημέρωσε πως είναι πιθανό να δούμε το νέο έργο για το οποίο κάνει πρόβες αυτόν τον καιρό ο Μπομπ Γουίλσον με τον Γουίλεμ Νταφόε και τον Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ για το οποίο γίνονται προσπάθειες να παρουσιαστεί στην Αθήνα τον Ιούλιο.
ΘΕΑΤΡΟ
Εκδηλώσεις στη μνήμη του Λευτέρη Βογιατζή: το Θερμοκήπιο του Χάρολντ Πίντερ, την τελευταία σκηνοθεσία του στο Θέατρο της οδού Κυκλάδων, την οποία σκόπευε να επαναλάβει με νέα διανομή, όπως και ένα τριήμερο με ταινίες στις οποίες πρωταγωνιστεί, καθώς και αντίστοιχα ντοκιμαντέρ.
Σταθερός στόχος του Φεστιβάλ την τελευταία επταετία υπήρξε η ισότιμη ανάδειξη της ελληνικής σκηνικής δημιουργίας με την τέχνη των άλλων χωρών. Φέτος, λόγω της δυσοίωνης οικονομικής κατάστασης, κρίναμε ότι θα έπρεπε να ενισχύσουμε την εγχώρια παραγωγή, δίνοντας βήμα σε καταξιωμένους, σε νέους αλλά και σε πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες. Ανάμεσά τους έξι γυναίκες δίνουν το δικό τους δυναμικό παρόν και μάλιστα, τέσσερις από αυτές συμμετέχουν για πρώτη φορά. Το δραματολόγιο είναι εξαιρετικά πλούσιο και ποικίλο: oμηρικό έπος, αρχαία τραγωδία και εκδοχές σύγχρονου τραγικού, δραματοποιημένη ποίηση και πεζογραφία, αστική γερμανική τραγωδία και μοντέρνο ευρωπαϊκό δράμα, λαϊκές μαρτυρίες, θέατρο του παραλόγου, σύγχρονο ελληνικό έργο, site specific και μουσικό θέατρο.
Στο ποικιλόμορφο θεματικό τοπίο συχνά επανέρχονται ζητήματα σχετικά με τη θέση του σημερινού ανθρώπου απέναντι στην απειλή της «σταδιακής εξοικείωσης με το κακό» του φασισμού, του καταναλωτισμού και των οικονομικών συμφερόντων.
Ελληνικές παραστάσεις
ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260
Ο Στάθης Λιβαθινός σκηνοθετεί την Iλιάδα (παρουσιάζεται πρώτη φορά ολόκληρη) στη βραβευμένη μετάφραση του Δ.Ν. Μαρωνίτη, αναδεικνύοντας μέσα από το περίφημο αρχαίο έπος τη σχέση του σημερινού ανθρώπου με την εμφύλια σύγκρουση.
[ (Δ) // 4-8.06]
O Bαγγέλης Θεοδωρόπουλος επαναπροσεγγίζει, με νέα και ξεχωριστή διανομή, τον Κοινό Λόγο, το σπαρακτικό οδοιπορικό της Έλλης Παπαδημητρίου, που διατρέχει τα κρίσιμα χρόνια από το ’22 ως τον Εμφύλιο.
[(Η) // 19 & 20.06]
Η Μαρία Μαγγανάρη με την ομάδα Κανιγκούντα προτείνει μια σκηνική εκδοχή του Αλεξάντερπλατς του Άλφρεντ Ντέμπλιν, με τον Μεσοπόλεμο της οικονομικής κρίσης και της ανόδου του φασισμού ως καθρέφτισμα της δική μας εποχής.
[(Ε) // 22 & 23.06]
Ο Δήμος Αβδελιώδης σκηνοθετεί τη Γυναίκα της Ζάκυθος του εθνικού μας ποιητή, ζωντανεύοντας με την Όλια Λαζαρίδου τους πολύτιμους στίχους και τις ιδέες του.
[(Δ) // 27 & 28.06]
Ο Γιάννης Κακλέας επιχειρεί μια εικοσιτετράωρη παράσταση-κατάδυση στο μπεκετικό σύμπαν με το Μερσιέ και Καμιέ του μεγάλου Ιρλανδού.
[(Η) // 29.06]
Οι ηθοποιοί Νίκος Χατζόπουλος και Ακύλλας Καραζήσης, που πρόσφατα διακρίθηκαν ως σκηνοθετικό δίδυμο, συνυπογράφουν τη σκηνοθεσία του έργου του Σίλλερ Έρωτας και ραδιουργία, αντιμετωπίζοντας με κριτικό βλέμμα τη γερμανική αστική τραγωδία της ανθρώπινης χειραγώγησης.
[(Ε) // 30.06 & 1-3.07]
Η Μαρία Πρωτόπαππα, που μέχρι τώρα θαυμάζαμε ως ηθοποιό, σκηνοθετεί, μέσα από σημερινά ερωτήματα, την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη.
[(Η) // 5 & 6.07]
Μια μουσική παράσταση βασισμένη στην ώσμωση μεταξύ του Συνόλου παλαιάς μουσικής Ex Silentio και μια ατίθαση σχολή νέων ηθοποιών. Η Λένα Κιτσοπούλου σκηνοθετεί τη νουβέλα του Κλάιστ η
«Μονομαχία» πάνω σε μια δραματουργική ιδέα της Λένιας Ζαφειροπούλου.
[ 6 & 7.07]
Η Βίκυ Γεωργιάδου με την ηθοποιό Μαρία Καλλιμάνη θα αναμετρηθούν με το διήγημα του Κάφκα Κτίσμα και τη δαιδαλώδη αφήγησή του τρόμου.
[(Ε) // 11 & 12.07]
Ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επαναλαμβάνει μια από τις πιο πολυσυζητημένες παραστάσεις του περσινού καλοκαιριού, το Insenso του Δημήτρη Δημητριάδη, συνδυάζοντας τον εμπνευσμένο από τον Βισκόντι ερωτικό λόγο με το βιομηχανικό, εσωτερικό και εξωτερικό, τοπίο της Πειραιώς 260.
[(Δ) // 12-15.07]
H Mαριλίτα Λαμπροπούλου μεταφέρει σε μονολογιακή μορφή την σκακιστική νουβέλα Λάθος Κίνηση του Τσβάιχ, με τον Γιάννη Νταλιάνη στον ρόλο του φυλακισμένου από τους Ναζί ήρωα.
[(Ε) // 16 & 17.07]
ΗΡΩΔΕΙΟ
Ο Βασίλης Νικολαΐδης προτείνει μια νέα ανάγνωση της Ελένης του Ευριπίδη στο ρωμαϊκό ωδείο με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καλαμάτας & Αγρινίου.
[15 & 16.07]
ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ
Η Ρούλα Πατεράκη υπογράφει την σκηνοθεσία του έργου του Γιώργου Βέλτσου Η φωνή.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
H Nατάσσα Τριανταφύλλη, παίρνει το σκηνοθετικό βάπτισμα με την Αντιγόνη του Σοφοκλή.
[19-23, 26.06 & 3-7.07]
Ο Νίκος Διαμαντής επαναλαμβάνει για δεύτερη χρονιά τη θεατρική εγκατάσταση Μουσείο ανθρώπινης συμπεριφοράς.
[12-14.07]
ΣΤΟΝ ΚΟΛΩΝΟ
Eνα σπίτι στοιχειωμένο στον Κολωνό με μνήμες εντάσσεται στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ με μια νέα εκδοχή της παράστασης Κήπος-Στάχτες του Ηλία Κουνέλα.
[23-28, 30.06 & 1-5, 7-12.07]
Μετακλήσεις ξένων θιάσων
ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260
Η Νεσρίν Καζάνκαγια γράφει και σκηνοθετεί με το Θέατρο Πέρα την παράσταση Ω Σμύρνη μου, Όμορφη μου Izmir. ‘Ερχεται από την Κωνσταντινούπολη ζωντανεύοντας μνήμες μιας κοσμοπολίτικης Σμύρνης, ανακαλώντας ελπίδες και όνειρα που έγιναν στάχτη, με το τραγούδι ως αναπόσπαστο κομμάτι.
[(Η) // 5 & 6.06]
Ο Τόμας Όστερμαϊερ, φίλος της Ελλάδας και του Φεστιβάλ Αθηνών, έρχεται με τον Εχθρό του λαού του ‘Ιψεν. Μια φημισμένη παράσταση της ιστορικής Σάουμπυνε που δίνει σημερινή διάσταση στα ιψενικά ζητήματα πάνω στο ηθικό χρέος και τα οικονομικά συμφέροντα, τη διαφάνεια και τη συγκάλυψη.
[(Δ) // 3-5.07]
Ο γάλλος σκηνοθέτης και ηθοποιός Ολιβιέ Πι, αυθεντία των μεταμορφώσεων, ανεβαίνει στη μουσικοθεατρική σκηνή, δοξάζοντας με τη γυναικεία μεταμφίεση την ουσία της θεατρικής σύμβασης στην παράσταση Miss Knife.
[(Η) // 9 & 10.07]
ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ
O πρωτοεμφανιζόμενος στην Ελλάδα σκηνοθέτης και διευθυντής του Théâtre de la Ville Εμμανουέλ Ντεμαρσύ-Μοττά (από τις νέες δυνάμεις του γαλλικού θεάτρου) παρουσιάζει τον Ρινόκερο του Ιονέσκο, αναζητώντας τις σημερινές μορφές ρινοκερίτιδας στην επιβεβλημένη ομοιομορφία της τυραννίας της κατανάλωσης και της καπιταλιστικής αλλοτρίωσης.
[30.06 & 1.07]
Φεστιβάλ Επιδαύρου 2013
Τα Επιδαύρια που φέτος εκτείνονται από τις αρχές Ιουλίου ως το τέλος Αυγούστου, περιλαμβάνουν: δύο αρχαίες τραγωδίες, ένα σατυρικό δράμα, δύο αριστοφανικές κωμωδίες και μια του Μενάνδρου, μια πειραματική παράσταση με αποσπάσματα των τριών τραγικών και σύγχρονης ποίησης. Και μια έκπληξη…
Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει τον Κύκλωπα του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου [2 & 3.08], και τις Τραχίνιες του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου [9 & 10.08].
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος συμμετέχει με την Ειρήνη του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη. [26 & 27.07]
Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας ζωντανεύει στο αργολικό θέατρο τις Τρωάδες του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αμπαζή. [23 & 24.08]
Ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου επανέρχεται στην αρχαία ορχήστρα με τη Σαμία του Μενάνδρου, σε σκηνοθεσία Εύη Γαβριηλίδη. [19 & 20.07]
Η Μήδεια είναι άντρας στην παράσταση της ομώνυμης τραγωδίας του Ευριπίδη που σκηνοθετεί ο Σπύρος Ευαγγελάτος. [5 & 6.07]
Ο Διονύσης Σαββόπουλος αυτή τη φορά υπογράφει όχι μόνο τη μουσική, αλλά και τη σκηνοθεσία του αριστοφανικού Πλούτου. [12 & 13.07]
Άσκηση Επίδαυρος- Σύσσημον: Στο κλείσιμο των Επιδαυρίων, η ουσιαστικά ερευνητική ομάδα Χώρος του Σίμου Κακάλα προτείνει μια πειραματική παράσταση βασισμένη σε σπαράγματα των τριών τραγικών και αποσπάσματα από το Σύσσημον του Νίκου Παναγιωτόπουλου. [31.08]
Kαι η έκπληξη: Mια θεατρική γιορτή θα συνδυαστεί με τις γιορτινές μέρες του Δεκαπενταύγουστου. Μια λαϊκή τραγωδία, η θρυλική Γκόλφω του Περεσιάδη στην εξαιρετική παράσταση του Εθνικού Θεάτρου, σε σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου θα ζωντανέψει για μια μοναδική βραδιά στα αρχαία ερείπια. [17.08]
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Πιστό στο ραντεβού του με το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι, το Φεστιβάλ Αθηνών φιλοξενεί φέτος καταξιωμένα ονόματα, αλλά και νέους καλλιτέχνες της ελληνικής μουσικής σκηνής.
Ο Θάνος Μικρούτσικος, μαζί με τους Μανώλη Μητσιά, Γιάννη Κότσιρα, Δημήτρη Μπάση και Ρίτα Αντωνοπούλου, παρουσιάζει στις 18 Ιουνίου στο Ηρώδειο ένα πρόγραμμα που έχει τίτλο «Πάντα γελαστοί και γελασμένοι». Η ιδέα αυτού του προγράμματος ξεκίνησε με τα λαϊκά τραγούδια που έχει γράψει κατά καιρούς ο συνθέτης, αλλά διευρύνθηκε με τραγούδια που έχουν πολιτικό πρόσημο.
Λίγο αργότερα, στις 3 Ιουλίου στο Ηρώδειο, η Χάρις Αλεξίου μαζί με μία νέα μουσική μπάντα, τους Nouvelle Sextette –όλοι κορυφαίοι σολίστες– θα παρουσιάσει τραγούδια από το γνωστό, ανεξάντλητο ρεπερτόριό της, δοσμένα όμως με καινούργιο τρόπο, καθώς και τραγούδια από το νέο της άλμπουμ Η Τρίπλα. Οι έξι ετερόκλητοι μουσικοί που τη συνοδεύουν (παίζουν περισσότερα από είκοσι όργανα και τραγουδούν μαζί της) αγκαλιάζουν την τραγουδίστρια με έναν μαγικό έθνικ-τζαζ ήχο.
Στο πρόγραμμα της Πειραιώς 260, που παραδοσιακά φιλοξενεί παραστάσεις θεάτρου και χορού, να υπογραμμίσουμε την παρουσία των Yiannies, μιας αβανγκάρντ ομάδας περισσότερο γνωστής από το χώρο της μουσικής, στις 8 Ιουλίου. Η μουσικοθεατρική παράσταση Αnthem, μια δουλειά με έντονο πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα, είναι εμπνευσμένη από τον «Ύμνο εις την Ελευθερίαν» του Δ. Σολωμού, σε σκηνοθεσία Λάμπρου Φιλίππου.
Στο μικρό θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, ο Σταμάτης Κραουνάκης και η Σπείρα Σπείρα θα παρουσιάσουν στις 5 και 6 Ιουλίου τη μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο Αριστοφάνης τώρα – Το γλέντι της κωμωδίας. Η Σπείρα Σπείρα, σε διδασκαλία Σταμάτη Κραουνάκη, χορογραφία Αγγελικής Στελλάτου και με εξάρχοντα κορυφαίο τον Μανώλη Μητσιά, παραπέμπει σε διαχρονικό διονυσιακό ελληνικό γλέντι.
Στον ίδιο χώρο, στις 12 και 13 Ιουλίου, εμφανίζεται η Ηρώ με τον Javier di Ciriaco. Η Ηρώ, ερμηνεύτρια, συνθέτρια και πιανίστρια, μαζί με τον εντυπωσιακό Αργεντίνο Javier di Ciriaco (ερμηνευτή του ξακουστού Sexteto Milonguero), θα βρεθούν μαζί στη σκηνή για να παρουσιάσουν το Querer, με γνωστά τραγούδια τάνγκο αλλά και συνθέσεις της ίδιας. Μαζί τους ένα σύνολο ειδικευμένο στα τάνγκο, το Nuevo Siete Ensemble.
Στις 19 και 20 Ιουλίου, οι Encardia παρουσιάζουν μουσικές, τραγούδια και χορούς της Κάτω Ιταλίας με ιδιαίτερη έμφαση στα γκρεκάνικα, διάλεκτο ποιητική και τραγουδιστή, που συνδιαλέγεται με κιθάρες, φυσαρμόνικες, ακορντεόν και κρουστά, και χορεύει στους ρυθμούς της ταραντέλας pizzica pizzica.
Το πρόγραμμα της Μικρής Επιδαύρου θα κλείσει με δύο συναυλίες του συνθέτη Ηλία Ανδριόπουλου στις 26 και 27 Ιουλίου, με τίτλο Μια διαδρομή από τα Γράμματα του Μακρυγιάννη στις Ωδές του Ανδρέα Κάλβου. Ερμηνεύουν οι Τάσης Χριστογιαννόπουλος και Θεοδώρα Μπάκα, με φιλική συμμετοχή της Ελένης και Σουζάνας Βουγιουκλή.
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΞΕΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Δύο σπουδαίες φωνές του ξένου ρεπερτορίου θα ανέβουν φέτος το καλοκαίρι στη σκηνή του Ηρωδείου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, για να απογειώσουν με διαφορετικό τρόπο η καθεμία το κοινό, στην υποβλητική σκιά της Ακρόπολης.
Η Πάττι Σμιθ, η Αμερικανίδα τραγουδίστρια, μουσικός και ποιήτρια, «το ιερό τέρας της ροκ κουλτούρας» που επέκτεινε τα όρια της καλλιτεχνικής έκφρασης και ενέπνευσε γενιές ροκ ερμηνευτών, θα βρίσκεται κοντά μας για μια μοναδική βραδιά στις 22 Ιουνίου. Καλλιτέχνις που δεν χρειάζεται συστάσεις, κλείνει πάνω από 40 χρόνια δημιουργικής πορείας στη μουσική και αποτελεί εκτός των άλλων μια γυναίκα σύμβολο, ήδη από την εποχή που μας χάριζε το περίφημο «Because the night» μαζί με τον Μπρους Σπρίνγκστιν.
Λίγο αργότερα, την 1η Ιουλίου, το Φεστιβάλ θα φιλοξενήσει στο πρόγραμμά του τη διάσημη ντίβα της τζαζ Νταϊάνα Κρολ, που έρχεται στην Ελλάδα για να πραγματοποιήσει μια συναυλία αφιερωμένη στον εορτασμό των 70 χρόνων της ελληνοκαναδικής φιλίας.
Τραγουδίστρια, πιανίστρια, στιχουργός και συνθέτις, η Κρολ, με εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων παγκοσμίως, αναμένεται να μαγέψει με την αισθαντική της φωνή και τα χρυσά της δάχτυλα στο πιάνο.
ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Δύο σπουδαίες ορχήστρες από το εξωτερικό, η MusicAeterna από τη Ρωσία και «Ο Κύκλος της Αρμονίας» από τη Γαλλία, με λαμπρούς νέους μαέστρους επικεφαλής, τον Έλληνα Θεόδωρο Κουρεντζή και τον Γάλλο Ζερεμί Ρορέρ, αποτελούν ένα από τα πλέον σημαντικά γεγονότα του φετινού μουσικού προγράμματος.
Η MusicAeterna ερμηνεύει το Κοντσέρτο για ορχήστρα του Μπέλα Μπάρτοκ και το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ.3 του Σεργκέι Προκόφιεφ με τον εξαίρετο Ρώσο πιανίστα Αλεξάντερ Μέλνικοφ ενώ ο Ζερεμί Ρορέρ και η ορχήστρα του, «Ο Κύκλος της Αρμονίας», θα αφιερώσουν το πρόγραμμά τους στον Μότσαρτ. Συγκεκριμένα, στο Κοντσέρτο αρ.5 για βιολί και ορχήστρα του κλασικού συνθέτη θα συμπράξει μαζί τους ο συνιδρυτής της ορχήστρας, Ζυλιέν Σωβέν.
Επιπλέον τρεις νέοι Έλληνες μαέστροι, ο Βασίλης Χριστόπουλος καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, ο Γιώργος Πέτρου, διευθυντής της Καμεράτας και ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος δίνουν το παρών.
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και ο καλλιτεχνικός της διευθυντής, Βασίλης Χριστόπουλος ερμηνεύουν το Ρέκβιεμ του Βέρντι (1813-1901) τιμώντας τα 200 χρόνια από τη γέννηση του κορυφαίου Ιταλού συνθέτη.
Η ΚΑΜΕΡΑΤΑ – Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής σε μουσική διεύθυνση Γιώργου Πέτρου θα παρουσιάσει την όπερα Αλέξανδρος (Alessandro) του Χαίντελ ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει η διάσημη αμερικανίδα χορογράφος Λουσίντα Τσάιλντς. Στη φιλόδοξη παραγωγή που έχει ήδη ηχογραφηθεί και βραβευθεί διεθνώς, συμπράττουν μερικοί από τους μεγαλύτερους λυρικούς ερμηνευτές της μουσικής του 18ου αιώνα: τον ομότιτλο ρόλο ερμηνεύει ο διάσημος κροάτης κόντρα τενόρος, Μαξ Εμάνουελ Σένσιτς. Η όπερα Αλέξανδρος (1726) σε λιμπρέτο του Πάολο Αντόνιο Ρόλλι αφηγείται τα ιστορικά γεγονότα γύρω από τις περιπέτειες του Μ. Αλεξάνδρου στην Ινδία και το περίφημο ξέσπασμα του πάνω στο Μακεδόνα στρατηγό Κλείτο.
Με την υποστήριξη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007 – 2013.
[ΟΜΜΑ – Αίθουσα Αλ. Τριάντη // 28 & 30.06]
Μία σύζευξη Ανατολής και Δύσης προτείνει ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος και οι μουσικοί του συνεργάτες. Μια περιήγηση στην Ευρώπη του 17ου αιώνα, ένα ταξίδι από το ελισαβετιανό Λονδίνο ως την μεταβυζαντινή Κωνσταντινούπολη. Στον περίπατό τους ακολουθούν τα χνάρια τριών μεγαλύτερων άγγλων περιηγητών – Thomas Coryat, George Sandys, Henry Blount- , του John Dowland, κατεξοχήν συνθέτη της ελισαβετιανής μελαγχολίας αλλά και του Αγγελή, ρωμιού συνθέτη της οθωμανικής αυλής. Συμπράττουν σολίστ παραδοσιακής μουσικής, οι Latinitas Nostra και το σύνολο Viols consort.
[Πειραιώς 260 (Δ), 20.06]
Τα 200 χρόνια από τη γέννηση του κορυφαίου Γερμανού μουσικού δραματουργού Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883) τιμά η Εθνική Λυρική Σκηνή ανεβάζοντας την πρώτη από τις αντιπροσωπευτικές δημιουργίες του. Πρόκειται για την τρίπρακτη «ρομαντική όπερα» Ο Ιπτάμενος Ολλανδός, πάνω στον ομώνυμο μύθο του αλύτρωτου καπετάνιου, καταδικασμένου να αρμενίζει αιώνια στις θάλασσες.
Στις σημαντικότερες εκδηλώσεις του φετινού καλοκαιριού συγκαταλέγονται με βεβαιότητα τα «θυρανοίξια» του θεάτρου της αρχαίας Μεσσήνης! Στις 3 Αυγούστου, σε ένα γκαλά ιταλικής όπερας όπου τραγουδούν η Τσέλια Κοστέα και ο Δημήτρης Πλατανιάς, πλαισιωμένοι από την ΚΟΑ και τον Βασίλη Χριστόπουλο, η ανθρώπινη φωνή θα ακουστεί ξανά από το χώρο της ορχήστρας του θεάτρου ύστερα από 2.300 χρόνια σιωπής. Πρόκειται για μια συνεργασία του Φεστιβάλ Αθηνών με το «Διάζωμα», την ΚΟΑ, την Περιφέρεια Πελοποννήσου, το Δήμο Μεσσήνης και τη ΛΗ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων.
ΧΟΡΟΣ
Το Φεστιβάλ Αθηνών αποπειράται και φέτος να συνδέσει το ελληνικό κοινό με την περιπέτεια της σύγχρονης χορευτικής δημιουργίας, στεγάζοντας καλλιτέχνες με διαφορετικές καταγωγές και αισθητικές προσεγγίσεις. Από τις εξερευνήσεις της «σωματικότητας» δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν Έλληνες αλλά και Κύπριοι χορευτές και χορογράφοι, που ζουν και εργάζονται εντός ή εκτός εθνικών συνόρων – βασικό στοιχείο, άλλωστε, της πολιτικής προγραμματισμού είναι η στήριξη και ανάδειξη της ελληνικής χορευτικής σκηνής.
Η Πρώτη Ύλη του Δημήτρη Παπαϊωάννου επανέρχεται ύστερα από εμπειρίες και ταξίδια μιας χρονιάς (Νέα Υόρκη και Εδιμβούργο) στην Πειραιώς 260 και θα παίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ. Το ντουέτο αυτό αφενός επανατοποθετεί τον ίδιο στη σκηνή ύστερα από δεκάχρονη απουσία –φέτος με συμπρωταγωνιστή τον Μιχάλη Θεοφάνους– αφετέρου συμβολίζει την επιστροφή του στην αντικομφορμιστική λογική της περφόρμανς• όταν με βασικό εργαλείο το σώμα ξεκινούσε τη σημαντική καλλιτεχνική του παρέμβαση το 1986 στήνοντας γέφυρες ανάμεσα στα εικαστικά και το χορό. (1.06-14.07/ Πειραιώς 260 Α)
Στην εκκίνηση επίσης του φετινού Φεστιβάλ, παρουσιάζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα η Αυστραλή χορεύτρια και χορογράφος Lucy Guérin με το Untrained, έργο στο οποίο διασταυρώνονται δύο επαγγελματίες χορευτές και δύο χωρίς χορευτική παιδεία, για να αναδυθούν στην επιφάνεια, με αμεσότητα και αίσθηση χιούμορ, στοιχεία της προσωπικότητας του καθενός όσο και οι επιρροές του αμερικανικού μεταμοντέρνου χορού του 1960, σχετικές με τη φυσικότητα και τις εκπλήξεις που επιφυλάσσει το καθημερινό, αδέξιο σώμα στη σκηνή. (1&2.06/ Πειραιώς 260, Η)
Το όνομα της Λίας Χαράκη συνδέεται ευθέως με τη δυναμική και την εξωστρέφεια που έχει αναπτύξει ο σύγχρονος χορός στην Κύπρο την τελευταία δεκαετία. Η Χαράκη επανέρχεται στο Φεστιβάλ Αθηνών με τη διπλή της ιδιότητα ως χορεύτρια και χορογράφος: το σόλο Tune In, που ερμηνεύει η ίδια, αντιπροσώπευσε την Κύπρο στη φετινή Μπιενάλε της Βενετίας, ενώ το ντουέτο The Shape of Necessity, μια μινιμαλιστική χορογραφία πάνω στη σχέση ενός άντρα και μιας γυναίκας, άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις στην Πλατφόρμα Σύγχρονου Χορού της Κύπρου πριν από δυο μήνες. (7&8.06/ Πειραιώς 260, Ε)
Η νεαρή περφόρμερ Ελεάνα Αλεξάνδρου, επίσης από την Κύπρο, συστήνεται πρώτη φορά στο κοινό του Φεστιβάλ Αθηνών με την παράσταση Στην χώρα των θ_υμάτων, ένα χοροθεατρικό one-woman show, που δεν είναι άλλο από μια τολμηρή απόπειρα αναστοχασμού για την ταυτότητα της πατρίδας της. (18&19.06/ Πειραιώς 260, Ε)
Την Κατερίνα Παπαγεωργίου παρακολουθούμε από κοντά σε μια ενδιαφέρουσα ανέλιξη τα τελευταία χρόνια, καθώς με ορμητήριο το Βερολίνο έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε σημαντικές ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όπως το Tanzquartier (Βιέννη), The Place (Λονδίνο) κ.ά., υπογράφοντας με το όνομα Kat Válastur. Είναι η τρίτη της εμφάνιση στο Φεστιβάλ, αυτή τη φορά με το Oh! Deep sea-corpus III, ολοκληρώνοντας έτσι τον κύκλο χορογραφιών που βασίζονται στην Οδύσσεια. (10&11.06/ Πειραιώς 260, Η)
Η χοροθεατρική κολεκτίβα Peeping Tom, από το Βέλγιο, απαρτίζεται από ετερόκλητους καλλιτέχνες και έγινε διάσημη την τελευταία δεκαετία δημιουργώντας θεάματα ακραία, που αγγίζουν με τόλμη επώδυνα θέματα, όπως τα γηρατειά, η φθορά και η απώλεια. Στόχος τους είναι να ευαισθητοποιήσουν πολύπλευρα το θεατή, ώστε να αναλογιστεί την πραγματικότητα γύρω του.
Εξαιρετικοί χορευτές στην πλειοψηφία τους, με βασικά εργαλεία την κίνηση και την εικόνα, παρουσιάζουν σε μια κινηματογραφική σχεδόν σκηνοθεσία το À louer (Ενοικιάζεται), ένα μείγμα δεξιοτεχνίας μαζί με αναμνήσεις, άγχη, όνειρα και εφιάλτες σε έναν κόσμο όπου τα πάντα είναι προς ενοικίαση. (12-14.06/ Πειραιώς 260, Δ)
Η Λενιώ Κακλέα είναι ακόμη μια Ελληνίδα της χορευτικής διασποράς. Ζει κι εργάζεται στο Παρίσι, και ως ερμηνεύτρια έχει συνεργαστεί με ορισμένα από τα πιο σημαντικά ονόματα των «εννοιολογικών» του γαλλικού χορού, όπως ο Μπορίς Σαρμάτς ή η Εμμανουέλ Ουίν. Μετά το 2009, η Κακλέα επανέρχεται με το arranged by date, ένα σόλο της που ερμηνεύει η ίδια. (12&13. 06/ Πειραιώς 260, Ε)
Πέρυσι θαυμάσαμε και αγαπήσαμε τους αδελφούς Αλί & Χεντί Ταμπέτ από την Τυνησία σε ένα έργο εμπνευσμένο από τη μουσική σούφι, ενώ φέτος είναι η σειρά του ρεμπέτικου που δουλεύει σαν συνδετικός ιστός στο νέο τους εγχείρημα. Έρχονται με την ομάδα Cie mpta (Compagnie les mains, les pieds et la tête aussi) [Ομάδα χέρια, πόδια και κεφάλι επίσης] που ίδρυσε ο Mathurin Bolze, καλλιτέχνης του τσίρκου, και παρουσιάζουν δυο έργα: το ντουέτο Ali, ένα χορό με πατερίτσες και την υπέρβαση να συντελείται με φόντο ένα παράνομο ρεμπέτικο, και ένα κομμάτι εμπνευσμένο από το ποίημα του Ρενέ Σαρ Πάθος και μυστήριο, με τον μακροσκελή τίτλο: Nous sommes pareils à ces crapauds qui dans l’austère nuit des marais s’appellent et ne se voient pas, ployant à leur cri d’amour toute la fatalité de l’univers. Συνοδεύει ζωντανά μια ορχήστρα με Έλληνες και Τυνήσιους μουσικούς, που παντρεύει το κλασικό ρεμπέτικο με την παραδοσιακή μουσική της Τυνησίας. (15-17.06/ Πειραιώς 260, Η)
Το Φεστιβάλ Αθηνών φιλοξενεί –ακόμη μια φορά τα τελευταία χρόνια– τη Μαγκύ Μαρέν, μοναδική περίπτωση στο τοπίο του σύγχρονου γαλλικού χορού, τόσο για το εκφραστικό της εύρος, όσο και για τη σπάνια αντοχή της στο πέρασμα του χρόνου. Με εργαλεία το σώμα, την ιστορία και τη δύναμη των εικόνων, στην πρόσφατη δημιουργία της με τίτλο nocturnes (νυχτερινά) μετατρέπει τη σκηνή σε καθρέφτη των σκοτεινών καιρών που ζούμε. Χωρίς γραμμική αφήγηση, οι χορευτές –ανάμεσά τους και μια Ελληνίδα– εμφανίζονται σπασμωδικά στη σκηνή αρθρώνοντας σπαράγματα από το υλικό της μνήμης στη μητρική τους γλώσσα, χωρίς μετάφραση. Είναι σαν να παραδέχεται με πικρία: «Τίποτα δεν μοιάζει πιο δύσκολο να μοιραστούμε από την καταγωγή που κουβαλάμε». (22&23.06./ Πειραιώς 260, Η)
Δύο σημαντικές Ελληνίδες χορεύτριες που ανήκουν στην ίδια γενιά, η Σταυρούλα Σιάμου και η Πέρσα Σταματοπούλου, μοιράζονται συγκλίσεις και αποκλίσεις στη σκηνή και στη ζωή. Θέλησαν να καταθέσουν τον καρπό αυτής της συνύπαρξης σε μια παράσταση με τον τίτλο Fight or Flight? Μια ακόμη πρεμιέρα για το Φεστιβάλ Αθηνών, αλλά και η πρώτη τους συνεργασία. (26&27.06/ Πειραιώς 260, Ε)
Τέλος, παρουσιάζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα η ομάδα του Ισπανού χορευτή και χορογράφου Αντόνιο Ρουθ με το Ojo (Μάτι). Με θητεία πλάι σε σημαντικά ονόματα του σύγχρονου χορού ως χορευτής, καταφέρνει να εμβολιάσει το κινητικό του λεξιλόγιο με την παράδοση του φλαμένκο. Στο έργο που παρουσιάζει στο Φεστιβάλ, όπως δηλώνει με σαφήνεια και ο τίτλος, τον απασχολεί η αίσθηση της όρασης κυριολεκτικά και μεταφορικά: ο τρόπος που συνεργάζεται με τις άλλες αισθήσεις στην πρόσληψη του χορευτικού θεάματος, αλλά και ως χώρος του φαντασιακού στην εικονοποιία του ονείρου. (14 15.07/ Πειραιώς 260, Η)
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Ενδιαφέρουσα και η παρουσία των εικαστικών φέτος στο Φεστιβάλ, που μέσα από τέσσερις διαφορετικές δράσεις υποστηρίζει την πολυσυλλεκτικότητα και τα ανοιχτά σύνορα ανάμεσα στις τέχνες.
Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιαστεί η Ηχογεωγραφία, μια εγκατάσταση βίντεο και ήχου με θέμα τη θάλασσα, της βραβευμένης μουσικού Γεωργίας Σπυροπούλου. Ο συνδυασμός εικόνας και ήχου γίνεται κάθε φορά σε πραγματικό χρόνο από ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα. Η εγκατάσταση είναι ταυτόχρονα ένας χώρος ενατένισης, μια πρωτογενής εμπειρία περιπλάνησης στην εικόνα, το φως και τη μουσική. Η Σπυροπούλου, που ζει και εργάζεται στη Γαλλία, υπέβαλε την ιδέα ως συμμετοχή της στη διοργάνωση «Μασσαλία 2013, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης».
[Πειραιώς 260 (Μικρή Αποθήκη) // 1.06 – 17.07 (19:00- 20:45)]
Στην έκθεση Μουσικοί του δρόμου, ο Βασίλης Κολτούκης αποτύπωσε αληθινούς καλλιτέχνες-μουσικούς, οι οποίοι βρέθηκαν στο διάβα του από τα Βαλκάνια ως την Αφρική κι από τους χωματόδρομους της Ανατολής ως τα πλακόστρωτα της Δύσης. Γεννημένος στην Ελλάδα αλλά «πολιτογραφημένος σε κάθε γωνιά του πλανήτη», όπως ορίζει εαυτόν ο φωτογράφος, ακροβατεί ανάμεσα στο ρεαλισμό και το όνειρο κι αιχμαλωτίζει με το φακό του τον ήχο, ελευθερώνοντας συγχρόνως την ψυχή.
[Πειραιώς 260 (Διάδρομος) // ??]
Οι καλλιτέχνες της έκθεσης Κοινότητες στη φυλακή – Κοινότητες στην Κοινωνία είναι μέλη της Θεραπευτικής Κοινότητας ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ και κρατούμενοι στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού. Ο εικαστικός Μανώλης Χάρος καθοδήγησε τις προσπάθειές τους να μεταμορφώσουν τον κατεστραμμένο από πυρκαγιά χώρο τους δημιουργώντας πάνω στους καμένους τοίχους. Τα επιτοίχια έργα φωτογράφισε και επεξεργάστηκε ο ίδιος, για να παρουσιαστούν στην έκθεση.
[Πειραιώς 260 (Αποθήκη) // 1.06 – 17.07]
Τέλος, για τέταρτη χρονιά, συνεχίζεται η επιτυχημένη συνεργασία του Φεστιβάλ Αθηνών με τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης Δ. Δασκαλόπουλου. Στη φετινή διοργάνωση παρουσιάζονται δύο έργα σύγχρονης τέχνης από τη Συλλογή του σε μια έκθεση με τίτλο Heart of Darkness. Πρόκειται για το έργο Red Carpet (2011) της Μάρως Μιχαλακάκου και την εγκατάσταση Akropolis Now (2004) του Kendell Geers θα εκτίθενται σε Αμφίδρομη σχέση στο Κτίριο Α΄ της Πειραιώς 260. Τα δύο έργα αποτυπώνουν βαθιά υπαρξιακή αγωνία, ψυχικό διχασμό και απελπισμένη αναζήτηση διεξόδου. Η κρίση εκφράζεται στο Red Carpet, σε ατομικό επίπεδο, ενώ στο Akropolis Now σε συλλογικό. Ό,τι απειλεί την ενότητα του ‘εγω’, απειλεί και την κοινωνική συνοχή.
[Πειραιώς 260 (Α) // 3.06 – 20.07]