Αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα του 3ου Μνημονίου θα βρεθούν από την 1η Οκτωβρίου εκατ. πολίτες, οι οποίοι θα δουν το εισόδημά τους να μειώνεται στο πλαίσιο υλοποίησης σειράς σκληρών προαπαιτούμενων.
Με αντάλλαγμα την εκταμίευση 3 δις ευρώ -σε δύο υποδόσεις- η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι υποχρεωμένη βάσει συμφωνίας να προχωρήσει στην πλήρη εφαρμογή δυσβάσταχτων μέτρων μέσα στις επόμενες 100 ημέρες, η οποία μπορεί -υπό προϋποθέσεις- να οδηγήσει στην έναρξη των συζητήσεων για την αναδιάρθρωση του χρέους. Ο κατάλογος των προαπαιτούμενων είναι μεγάλος και τα χρονικά περιθώρια για καθυστερήσεις ελάχιστα.
Ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να στείλει το μήνυμα πως δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, ζητώντας από υπουργούς και υφυπουργούς λίγα λόγια και πολύ περισσότερα έργα μέσα σε ξεκάθαρα χρονοδιαγράμματα.
Ο κατάλογος των μέτρων
Οι βασικές μεταρρυθμίσεις μέχρι το τέλος του 2015 για να εκταμιευτούν τα 3 δις ευρώ προς την Ελλάδα είναι οι ακόλουθες:
Φορολογία
- Κατάρτιση συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2015, παρουσίαση σχεδίου για τον προϋπολογισμό του 2016 και οριοθέτηση της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής για τα έτη 2016-19.
- Σταδιακή κατάργηση της προνομιακής φορολογικής μεταχείρισης του εισοδήματος για τους αγρότες (στο 13% σήμερα), με τα ποσοστά να καθορίζονται στο 20% για το 2016 και στο 26% για το 2017.
- Κατάργηση της επιδότησης του φόρου στο πετρέλαιο ντίζελ για τους αγρότες σε δύο ισόποσες δόσεις, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο του 2015. Πλήρης κατάργηση τον Οκτώβριο του 2016.
- Αύξηση του ΦΠΑ από 6% σε 13% στα ξενοδοχεία και κατάργηση της έκπτωσης 30% του ΦΠΑ σε νησιά των Κυκλάδων και των Σποράδων.
-
Επιβολή φόρου στις τηλεοπτικές διαφημίσεις, ρύθμιση ραδιοτηλεοπτικού χώρου και διεθνής διαγωνισμός για τις άδειες λειτουργίας και τα τέλη των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Τράπεζες
- Ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Εκτιμώμενο κόστος στα 25 δισ. ευρώ. «Αγκάθι» παραμένει το φλέγον ζήτημα των «κόκκινων» δανείων που επηρεάζει το χαρτοφυλάκιο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
- Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να προχωρήσουν μέσα στο 2015 σε stress test («τεστ αντοχής») προκειμένου να καθοριστεί επαρκώς το κεφαλαιακό έλλειμμα. Η διαδικασία πρέπει να είναι άμεση προκειμένου οι διοικήσεις να προλάβουν τη νέα ρήτρα διάσωσης των προβληματικών τραπεζών που θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου στην Ε.Ε. και η οποία προβλέπει τη συμμετοχή των καταθετών μέσω bail in («κούρεμα» καταθέσεων).
Ασφαλιστικό
- Θέσπιση νόμων για νέες μεταρρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό μέχρι τον Οκτώβριο του 2015, οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2016 και θα οδηγήσουν στην εξοικονόμηση κεφαλαίων που αντιστοιχούν στο 1,25% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2016. Εκτιμάται πως οι αλλαγές οδηγούν σε περαιτέρω περικοπές στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ που μεσοσταθμικά ξεπερνούν το 11% και στην εφαρμογή ανώτατου πλαφόν για τις συνταξιοδοτικές παροχές.
- Σταδιακή κατάργηση της επιδότησης αλληλεγγύης στις χαμηλές συντάξεις (ΕΚΑΣ) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019.
- Αποσαφήνιση των κριτηρίων επιλεξιμότητας για την ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη μετά τα 67 έτη. Η Αθήνα συμφώνησε τον Αύγουστο να αυξηθούν τα όρια ηλικίας για τους νέους συνταξιούχους και να μειωθούν οι πρόωρες συντάξεις.
Εργασιακά
- Έναρξη διαβουλεύσεων τον Οκτώβριο με ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες για την αναθεώρηση του υπάρχοντος πλαισίου στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος των επιχειρήσεων να προχωρούν σε ομαδικές απολύσεις και της ρύθμισης για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
- Υιοθέτηση συνολικού σχεδίου για την καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας έως τον Δεκέμβριο του 2015.
Κλειστά επαγγέλματα – Ιδιωτικοποιήσεις
- Θέσπιση νόμων μέχρι τα τέλη του 2015 και σταδιακή εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ που αφορά στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων (π.χ. συμβολαιογράφοι).
- Έναρξη της διαδικασίας για την ιδιωτικοποίηση της ΑΔΜΗΕ μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου, εκτός και αν προκύψει ένα εναλλακτικό σχήμα με ισοδύναμα αποτελέσματα όσον αφορά στον ανταγωνισμό.
Επιμέλεια: Μάριος Βελέντζας, Κώστας Ιερίδης