Με φόντο την εσωτερική κρίση στην Ισπανία, ένταση έχει προκληθεί στις σχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τον Ισπανό πρέσβη στην Αθήνα Ενρίκε Βιγκέρα, μετά την άποψη που εξέφρασε σε συνέντευξή του στην κυριακάτικο Τύπο ότι η κυβέρνηση δεν έλαβε ξεκάθαρη θέση σχετικά με το ζήτημα της Καταλονίας. Ο κ. Βιγκέρα τόνισε ότι ενώ άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στήριξαν πολύ θερμά την εδαφική ακεραιότητα της Ισπανίας και τη στάση της ισπανικής κυβέρνησής, από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης απουσίαζαν δηλώσεις για το θέμα, λέγοντας μάλιστα ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος απερίφραστα καταδίκασε τις παράνομες και μονομερείς ενέργειες των Καταλανών αυτονομιστών, σημείο στο οποίο βρήκε σύμφωνη και την αξιωματική αντιπολίτευση της χώρας μας, που εκφράστηκε μέσω του αρχηγού της, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε την Κυριακή τον Ισπανό Πρέσβη στην Αθήνα, να δώσει εξηγήσεις για την απαράδεκτη ανάμιξη του στην εσωτερική πολιτική της χώρας, για προσβολή του ελληνικού Συντάγματος και για εκτροπή των διπλωματικά ανεκτών ορίων.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών
«Με έκπληξη καταγράψαμε τα σχόλια του Πρέσβεως της φίλης και συμμάχου Ισπανίας στον κυριακάτικο Τύπο, όπου επικρίνει δημόσια την Ελληνική Κυβέρνηση. Με τα εν λόγω σχόλια προσβάλλει το Σύνταγμα της Ελλάδας, ισχυριζόμενος ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εκφράζει την Κυβέρνηση. Επιπλέον, υπαινισσόμενος ότι υφίσταται διαφωνία μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης, εκφεύγει προκλητικά των διπλωματικά ανεκτών ορίων. Η από πλευράς του δημόσια υιοθέτηση των λανθασμένων επιχειρημάτων της αντιπολίτευσης συνιστά απαράδεκτη ανάμειξη στην εσωτερική πολιτική της χώρας, ενώ συμπεριφέρεται ως να βρίσκεται σε συντονισμό με την αξιωματική αντιπολίτευση.
Ο Ισπανός Πρέσβης απαξιώνει με τα σχόλιά του την Ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία επέβαλε ποινή 6μηνης φυλάκισης στα μέλη του Ρουβίκωνα που εισέβαλαν στην Ισπανική Πρεσβεία. Ενώ αντίθετα, η εισβολή ακτιβιστών στην Πρεσβεία του το 2011, που έμεινε ατιμώρητη, δεν προκάλεσε δημόσια παρέμβαση από πλευράς Ισπανικής Πρεσβείας. Καλούμε τον Ισπανό Πρέσβη να μην συμπεριφέρεται με τρόπο που δεν συνάδει με τους κανόνες της διπλωματίας.
Αναμένουμε δε, ότι θα προβεί άμεσα στην ανασκευή των ατυχών δηλώσεών του και θα παράσχει τις απαραίτητες εξηγήσεις προς την Ελληνική Κυβέρνηση».
Πολιτική συγγένεια ή συγκυριακή ταύτιση
Ο κ. Βιγκέρα μεταξύ άλλων ανέφερε στη συνέντευξή του:
«Εγώ έλαβα άμεσες εκδηλώσεις στήριξης και συμπαράστασης από τη Νέα Δημοκρατία. Μίλησα προσωπικά με τον κ. Μητσοτάκη, ο οποίος μου εξέφρασε απερίφραστα τη στήριξη και τη μέγιστη κατανόηση της Νέας Δημοκρατίας σχετικά με την ενότητα της Ισπανίας. Επίσης άκουσα ξεκάθαρες δηλώσεις από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Για μένα αυτή είναι μια ξεκάθαρη στάση. Προφανώς απουσίαζαν δηλώσεις γι’ αυτό το θέμα από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να δει κάποιος ποια είναι η πραγματικότητα. Πάντως, μέχρι σήμερα αυτή ήταν η στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Ωστόσο, άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στήριξαν πολύ θερμά την εδαφική ακεραιότητα της Ισπανίας και τη στάση της κυβέρνησής μας».
«Εγώ έλαβα άμεσες εκδηλώσεις στήριξης και συμπαράστασης από τη Νέα Δημοκρατία. Μίλησα προσωπικά με τον κ. Μητσοτάκη»Ο Ισπανός πρέσβης δεν παρέλειψε να τοποθετηθεί για την υπερβολική άσκηση αστυνομικής βίας, την ημέρα διεξαγωγής του Δημοψηφίσματος στην Καταλονία, παραδεχόμενος ότι «δεν είναι δυνατόν να αρνηθεί κανείς τη χρήση βίας που ασκήθηκε μετά από δικαστική εντολή για να εμποδιστεί η διεξαγωγή ενός παράνομου δημοψηφίσματος».
Ωστόσο, κάνει μία σαφή προσπάθεια να υποβαθμίσει τα γεγονότα, ρίχνοντας την ευθύνη στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
«Υπήρξε μεγάλη υπερβολή από πολλά ΜΜΕ», είπε, αφήνοντας σε δεύτερο πλάνο τις αιτιάσεις πολλών Ευρωπαίων ηγετών που, όπως και ο Έλληνας κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, αν και τάχθηκαν υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ισπανίας, κατήγγειλαν δριμύτατα την αστυνομική βία και καταστολή.
Τοποθέτηση του Έλληνα κυβερνητικού εκπροσώπου
«Ανησυχούμε ιδιαίτερα για την κατάσταση στην Ισπανία και επαναλαμβάνουμε ότι η Ευρώπη μπορεί να προχωρήσει μόνο ενωμένη. Μονομερείς ενέργειες δεν μπορούν να γίνονται αποδεκτές. Στηρίζουμε απόλυτα την εδαφική ακεραιότητα και συνοχή της Ισπανίας, αλλά και κάθε πρωτοβουλία αποκατάστασης του δημοκρατικού διαλόγου στο πλαίσιο του ισπανικού συντάγματος», αναφέρει σε γραπτή του δήλωση ο υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος.
Η τοποθέτηση του τελευταίου κινείται ακριβώς στο ίδιο μήκος κύματος με τις θέσεις που εξέφρασε σειρά ηγετών κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περί της ανάγκης να διατηρηθεί η ενότητα και η εδαφική ακεραιότητα της Ισπανίας. Πλην, όμως, σχεδόν άπαντες κατήγγειλαν την αστυνομική βία την ημέρα του Δημοψηφίσματος στην Καταλονία.
«Αυτό, το οποίο μπορεί να συμβάλει στον κατευνασμό της κρίσης, είναι ο δημοκρατικός διάλογος και αυτή είναι η σταθερή αρχή της ελληνικής κυβέρνησης»Ιδού, όμως, ποια ήταν η δήλωση του κ. Τζανακόπουλου, στις 4 Οκτωβρίου 2017, όταν, κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης, ρωτήθηκε «τι σκέφτεται η κυβέρνηση σχετικά με την επικείμενη ανακήρυξη ανεξαρτησίας της Καταλονίας, όπως την προανήγγειλε ο Πρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης». Ο ίδιος απάντησε τα εξής:
«Τα γεγονότα στην Καταλονία, τα βλέπουμε από τη σκοπιά μιας χώρας κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία βρίσκεται σε μία εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή και παίρνει εξαιρετικά σοβαρά τα ζητήματα που αφορούν την εθνική κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα αλλά και την αρχή της μη αλλαγής των συνόρων. Σε κάθε περίπτωση, βεβαίως, οι εικόνες που είδαμε (σ.σ. τα αιματηρά επεισόδια, εξαιτίας της αστυνομικής επέμβασης στο Δημοψήφισμα) είναι εξαιρετικά θλιβερές και θα μπορούσε κανείς να πει, ότι ενισχύουν αποσχιστικά αλλά και εθνικιστικά κινήματα, θέτοντας σε διακινδύνευση την ίδια την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Αυτό, το οποίο μπορεί να συμβάλει στον κατευνασμό της κρίσης, είναι ο δημοκρατικός διάλογος και αυτή είναι η σταθερή αρχή της ελληνικής κυβέρνησης».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Ο κ.Π.Παυλόπουλος αναφερόμενος στο θέμα «του παράνομου και ουσιαστικώς ανυπόστατου», όπως το χαρακτήρισε, δημοψηφίσματος στην Καταλονία, υπογράμμισε ότι «η Βαρκελώνη, ως πόλη, μπορεί να εκφράσει απείρως καλύτερα την κάθε είδους ιδιαιτερότητα της Καταλονίας, ακυρώνοντας έτσι τις ακραίες βλέψεις αυτονομιστών, που κατ’ αποτέλεσμα πλήττουν την ίδια την Καταλονία και την προοπτική της».
Τόνισε, επίσης, ότι η πόλη, ως μέσο έκφρασης και επικοινωνίας μεταξύ επιμέρους κοινωνικών συνόλων, μπορεί, ιδίως σήμερα, να απορροφήσει τους κραδασμούς, τους οποίους παράγουν σύγχρονα αυτονομιστικά φαινόμενα -με στοιχεία επικίνδυνου εθνικισμού, τα οποία πλήττουν τη συνοχή του κράτους – έθνους αλλά και, για να έρθουμε στην ευρωπαϊκή μας πραγματικότητα, τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την όλη πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση».
Η απάντηση του Νίκου Κοτζιά
Την έντονη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών προκάλεσαν δηλώσεις του Ισπανού πρέσβη στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής», με τις οποίες άφησε αιχμές για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα της κρίσης της Καταλονίας. Παράλληλα, το ΥΠΕΞ εξέφρασε δυσφορία και αναφορικά με τα σχόλια του Ισπανού διπλωμάτη για την εισβολή του «Ρουβίκωνα» στην ισπανική πρεσβεία.
«Με έκπληξη καταγράψαμε τα σχόλια του Πρέσβεως της φίλης και συμμάχου Ισπανίας στον κυριακάτικο Τύπο, όπου επικρίνει δημόσια την Ελληνική Κυβέρνηση» αναφέρει το ΥΠΕΞ σε ανακοίνωσή του.
Και συνεχίζει: «Με τα εν λόγω σχόλια προσβάλλει το Σύνταγμα της Ελλάδας, ισχυριζόμενος ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εκφράζει την Κυβέρνηση. Επιπλέον, υπαινισσόμενος ότι υφίσταται διαφωνία μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης, εκφεύγει προκλητικά των διπλωματικά ανεκτών ορίων. Η από πλευράς του δημόσια υιοθέτηση των λανθασμένων επιχειρημάτων της αντιπολίτευσης συνιστά απαράδεκτη ανάμειξη στην εσωτερική πολιτική της χώρας, ενώ συμπεριφέρεται ως να βρίσκεται σε συντονισμό με την αξιωματική αντιπολίτευση».
«Με τα εν λόγω σχόλια προσβάλλει το Σύνταγμα της Ελλάδας, ισχυριζόμενος ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν εκφράζει την Κυβέρνηση»«Ο Ισπανός πρέσβης απαξιώνει με τα σχόλιά του την Ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία επέβαλε ποινή 6μηνης φυλάκισης στα μέλη του Ρουβίκωνα που εισέβαλαν στην Ισπανική Πρεσβεία. Ενώ αντίθετα, η εισβολή ακτιβιστών στην Πρεσβεία του το 2011, που έμεινε ατιμώρητη, δεν προκάλεσε δημόσια παρέμβαση από πλευράς Ισπανικής Πρεσβείας. Καλούμε τον Ισπανό Πρέσβη να μη συμπεριφέρεται με τρόπο που δεν συνάδει με τους κανόνες της διπλωματίας. Αναμένουμε δε ότι θα προβεί άμεσα στην ανασκευή των ατυχών δηλώσεών του και θα παράσχει τις απαραίτητες εξηγήσεις προς την ελληνική κυβέρνηση» καταλήγει η ανακοίνωση του υπουργείου, το οποίο, σημειωτέον, είχε νωρίτερα εκδώσει ανακοίνωση για τις εξελίξεις στην Καταλονία, ξεκαθαρίζοντας ότι υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ισπανίας.
Εισβολή «Ρουβίκωνα»
Σε ό,τι αφορά την εισβολή του «Ρουβίκωνα» στην ισπανική πρεσβεία, ο Ισπανός διπλωμάτης είπε ότι επρόκειτο για γεγονός που τον εξέπληξε και εξακολουθεί τον εκπλήσσει.
«Πώς είναι δυνατόν αυτό να συμβεί σε ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Ήταν μια αγριότητα. Στείλαμε ένα διάβημα διαμαρτυρίας στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών» υπογράμμισε, ενώ, στο ερώτημα αν πήρε απάντηση, τόνισε: «Δεν υπήρξε και ούτε περιμένουμε κάποια απάντηση. Με κάλεσε στο τηλέφωνο ο κ. Κοτζιάς, ο οποίος μου είπε ότι λυπάται για το συμβάν, με κάλεσαν επίσης από την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας. Προφανώς για εμένα ακόμη είναι κάτι ακατανόητο. Σκεφτείτε ότι έχουμε και αστυνομική φρουρά στην είσοδο και πάλι δεν αποτράπηκε αυτή η ενέργεια».
Και καταλήγει: «Δεν υπάρχουν πολλά προηγούμενα στην Ευρώπη. Θα έπρεπε αυτό το γεγονός να προβληματίσει κάποιους, έτσι ώστε να μην ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο. Διότι η πρεσβεία μιας ξένης χώρας, μιας φίλης και συμμάχου χώρας, δεν είναι το ίδιο με μια ιδιωτική επιχείρηση ή μια ΜΚΟ. Μια πρεσβεία πρέπει να προστατεύεται με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια».