Σε ομηρία το Λεκανοπέδιο από τόνους σκουπιδιών

Φωτορεπορτάζ: Νίκος Χριστοφάκης, Χάρης Γκίκας

Ένα γεωλογικό ρήγμα στο κύτταρο υγειονομικής ταφής σκουπιδιών στη Φυλή ήταν αρκετό για να επαναφέρει τον εφιάλτη της διαχείρισης των σκουπιδιών στην Αττική. Σημειώνεται ότι είναι το τελευταίο ενεργό κύττερο στον ευρύτερο χώρο της Φυλής που λειτουργεί. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, ακόμα και εάν λειτουργήσει ομαλά το κύτταρο αυτό, το 2019 θα έχει κορεστεί. Οπότε το πρόβλημα αποκομιδής σκουπιδιών και διαχείρισής τους, θα επανέλθει σε έναν χρόνο από τώρα, ελλείψει ολοκληρωμένου σχεδιασμού για το σημαντικότατο αυτό ζήτημα που αντιμετωπίζει ο μισός πληθυσμός της χώρας.  

​Μεσοβέζικες λύσεις «ανακούφισης» της Φυλής, αξιοποιώντας τις ίδιες, ξεπερασμένες και περιβαλλοντικά επιζήμιες τεχνολογίες, σε άλλα σημεία της Αττικής, όπως στο Γραμματικό, προσκρούουν στις έντονες αντιδράσεις των διαμαρτυρόμενων κατοίκωνΕπισημαίνεται πως η Σουηδία κάνει εισαγωγή σκουπιδιών, διότι δεν επαρκούν οι ποσότητες που διαθέτει για να τροφοδοτήσει την κερδοφόρα βιομηχανία που λειτουργεί με την εκμετάλλευση του απορριμματικού αυτού πλούτου για την παραγωγή ενέργειας.

Σημειώνεται πως η βιομηχανία διαχείρισης απορριμμάτων στη Βιέννη βρίσκεται εντός της πόλης και στις όχθες του Δούναβη εδώ και δεκαετίες και αποτελεί κύτταρο παραγωγής ενέργειας και στη συνέχεια θερμού ύδατος για τη θέρμανση των κατοίκων. Πολύ πρόσφατα εγκαινιάστηκε το κέντρο διαχείρισης απορριμμάτων για την παραγωγή ενέργειας στη Σόφια της Βουλγαρίας, το οποίο κατασκευάστηκε με ελληνική τεχνολογία.

Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος και το έλλειμμα σχεδιασμού όλων των ελληνικών κυβερνήσεων που κλήθηκαν να το λύσουν από τη δεκαετία του 1980 και μετά.

Μεσοβέζικες λύσεις «ανακούφισης» της Φυλής, αξιοποιώντας τις ίδιες, ξεπερασμένες και περιβαλλοντικά επιζήμιες τεχνολογίες, σε άλλα σημεία της Αττικής, όπως στο Γραμματικό, προσκρούουν στις έντονες αντιδράσεις των διαμαρτυρόμενων κατοίκων, οι οποίοι προτάσσουν μια σειρά σύγχρονων, οικολογικών αλλά και οικονομικά πολύ επωφελών λύσεων, όπως αυτές που αναφέρονται παραπάνω. 

Τι συνέβη στη Φυλή

Στις 12 Ιουνίου διακόπηκε η απόθεση των απορριμάτων, καθώς ο ΧΥΤΑ υπέστη ρηγμάτωση στο τελευταίο κύτταρο.

«Υπήρξε μια μικρή ρηγμάτωση στον ΧΥΤΑ, που με την ισχυρή βροχή της Κυριακής μεγάλωσε», δήλωσε η Αφροδίτη Μπιζά, αντιπρόεδρος του ΕΔΣΝΑ. «Αμέσως δώσαμε εντολή να σταματήσει η εναπόθεση σκουπιδιών και καλέσαμε γεωτεχνικούς για να εκτιμήσουν την κατάσταση. Κατόπιν ξεκινήσαμε εργασίες αντιστήριξης και “αποφόρτισης” του κυττάρου, προκειμένου να απομακρύνουμε οποιαδήποτε πιθανότητα κατάρρευσης».

Το «Δυτικό Μέτωπο», φορέας που αγωνίζεται υπέρ του οριστικού κλεισίματος του ΧΥΤΑ Φυλής κρούει τον κώδωνα και για περαιτέρω κινδύνους:

«Επειδή στο μισό τμήμα των 108 στρεμμάτων που έχουν απομείνει στον ΧΥΤΑ μετά την πρόσφατη επέκταση γίνονται εργασίες ταφής και στο άλλο μισό γίνονται εργασίες εκβραχισμών και στεγάνωσης, δεν επαρκεί ο χώρος για να απλωθούν κανονικά τα σκουπίδια και να γίνουν οι προβλεπόμενες εργασίες συμπίεσης, με αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλο ύψος σκουπιδιών σε μικρό χώρο. Το μεγάλο ύψος και η μικρή βάση στήριξης των σκουπιδιών έχουν σοβαρότατα προβλήματα στατικότητας και εγκυμονούν κινδύνους καταρρεύσεων», επισημαίνει.

Τόνοι σκουπιδιών στην Αττική

Σήμερα, η αποκομιδή των απορριμμάτων γίνεται μετ’ εμποδίων σε όλους τους δήμους της Αττικής, αφού τα απορριμματοφόρα  αδειάζουν στον σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων του Σχιστού και στο εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων στην Φυλή.

Ως εκ τούτου, οι περισσότερες περιοχές του Λεκανοπεδίου πνίγονται στα σκουπίδια.

Δείτε χαρακτηριστικά τους λόφους σκουπιδιών που δημιουργήθηκαν στο Ασκληπιείο Νοσοκομείο της Βούλας:

Βούλα

Χαλάνδρι-Αγία Παρασκευή

Εν τω μεταξύ, τα θετικά νέα είναι ότι έχουν ξεκινήσει οι εργασίες αποκατάστασης στον ΧΥΤΑ, με τα συνεργεία να προσπαθούν να στηρίξουν τη ρηγματωμένη πλευρά, αφαιρώντας σκουπίδια από την κορυφή του λόφου για να τα «χτίσουν» δίπλα στο επικίνδυνο σημείο ως στήριγμα. 

Στον ΕΔΣΝΑ, που διαχειρίζεται το χώρο, εκτιμούν ότι την Τετάρτη ή το αργότερο την Πέμπτη η κατάσταση θα σταθεροποιηθεί πλήρως και τα απορριμματοφόρα θα μπορέσουν και πάλι να χρησιμοποιήσουν απευθείας τον νέο χώρο, έστω και με χαμηλότερους ρυθμούς.

«Η λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής, εξομαλύνεται σταδιακά, με αποκλειστικό κριτήριο την ασφάλεια και τη σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων καθώς και την αποτελεσματική αποκατάσταση της ρηγμάτωσης», υπογραμμίζει η Αφροδίτη Μπιζά.

Σγουρός: «Κοστοβόρος και ανεφάρμοστος ο σχεδιασμός

Φόβο για επικείμενο αδιέξοδο στο ζήτημα της αποκομιδής των απορριμμάτων εκφράζει με ανακοίνωσή του, ο πρώην περιφερειάρχης Αττικής Γιάννης Σγουρός, επιρρίπτοντας σοβαρές ευθύνες στην νυν περιφερειάρχη με αφορμή την συσσώρευση των απορριμμάτων στους δρόμους της Αττικής, «λόγω προβλημάτων στον ΧΥΤΑ Φυλής».

Ο κ. Σγουρός τονίζει ότι η Περιφέρεια Αττικής απέτυχε στη διαχείριση αυτής της «μίνι» κρίσης, που αποτελεί προάγγελο μεγαλύτερης, εάν δεν ληφθούν άμεσα ρεαλιστικά και εφαρμόσιμα μέτρα για τη διαχείριση των αποβλήτων του λεκανοπεδίου.

Επίσης, χαρακτηρίζει «κοστοβόρο και ανεφάρμοστο» το σχεδιασμό που προώθησε η κ. Δούρου σε αντικατάσταση «των ώριμων σε βάθος 10ετίας σχεδιασμών» που είχε ο ίδιος δρομολογήσει με χρηματοδότηση των ΣΔΙΤ και διαπιστώνει ότι «εδώ και 4 χρόνια δεν έχει υπάρξει η παραμικρή πρόοδος…».

Επικίνδυνο χρώμιο στη δυτική Αττική

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο ΕΣΔΝΑ με χθεσινή ανακοίνωση αναφέρει ότι ολόκληρος ο χώρος αποτελεί υγειονομική βόμβα για όλη τη Δυτική Αττική, λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων χρωμίου που εντοπίστηκαν.

Η ανακοίνωση:

«Πρώτη και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα του ΕΔΣΝΑ είναι πάντα η υγεία και η ασφάλεια των πολιτών, είτε πρόκειται για τη Φυλή είτε για το σύνολο της Αττικής. Για τον σκοπό αυτό, ενεργεί συστηματικά υπερβαίνοντας γραφειοκρατικά εμπόδια, όπως έπραξε και στην περίπτωση της επιδημιολογικής έρευνας στις εγκαταστάσεις της Ο.Ε.Δ.Α. Φυλής και της γύρω περιοχής, της οποίας η ανάθεση υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2017, ικανοποιώντας έτσι ένα πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας. Τα πρώτα αποτελέσματα από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» που μαζί με άλλους κορυφαίους επιστημονικούς φορείς, έχει αναλάβει να διεξάγει την επιδημιολογική έρευνα, εντόπισαν στην ευρύτερη περιοχή Ασπροπύργου υψηλή συγκέντρωση ολικού και εξασθενούς χρωμίου. Πρόκειται για ένωση του χρωμίου ιδιαίτερα επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία, που έχει χαρακτηριστεί τοξική και καρκινογόνα ακόμη και σε ελάχιστες ποσότητες.

Ειδικότερα, οι επιστήμονες του «Δημόκριτου», συνέλεξαν δείγματα επιφανειακών και υπόγειων υδάτων που συλλέχθηκαν στις 4 και 16 Μαΐου στην προαναφερθείσα περιοχή, στα οποία εντοπίστηκε συγκέντρωση ολικού (520 μg/L) και εξασθενούς χρωμίου (510 μg/L) σε αντίθεση με όλα τα άλλα δείγματα. Οι μετρήσεις έγιναν σε δύο διαπιστευμένα εργαστήρια. Διευκρινίζεται πως η τιμή σε χρώμιο που ανιχνεύθηκε, αποδίδεται σε πρόσφατη παράνομη ρίψη αποβλήτων που προέρχονται κυρίως από βιομηχανικές μονάδες (βυρσοδεψία, βιομηχανίες παραγωγής χρωμάτων, επιμετάλλωση). Σημειωτέον πως η οριακή τιμή του ολικού χρωμίου που ορίζει η Οδηγία 98/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (Υ.Α. 2600/2001 και Υ.Α. 38295/2007) είναι τα 50 μg/L.

Παρά το γεγονός ότι το θέμα υπερβαίνει τις αρμοδιότητες του ΕΔΣΝΑ, ο σύνδεσμος καλεί όλους τους υπεύθυνους να αναλάβουν τις ευθύνες τους για ένα κρίσιμης σημασίας θέμα που αφορά τη δημόσια υγεία. Ο ΕΔΣΝΑ ως όφειλε αμέσως μόλις πήρε τα πρώτα αποτελέσματα από τον «Δημόκριτο», ενημέρωσε για τα ευρήματα τον Δήμο Ασπροπύργου και την αρμόδια Διεύθυνση της Περιφέρειας Αττικής. Η ποιότητα ζωής και η υγεία των πολιτών που ζουν ή εργάζονται στην Φυλή αλλά και ευρύτερα στη Δυτική Αττική, είναι τα αποκλειστικά κριτήρια δράσης του ΕΔΣΝΑ».