Σημαντικές αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων φέρνει το 2015, ορισμένες εκ των οποίων κρύβουν παγίδες πρόσθετων φορολογικών επιβαρύνσεων, ενώ ορισμένες άλλες οδηγούν σε φοροελαφρύνσεις.
Οι επτά από αυτές τις αλλαγές, που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τον Ιανουάριο, φέρνουν επιβαρύνσεις, ενώ οι πέντε συνδέονται με ελαφρύνσεις και απλοποιήσεις διαδικασιών.
Οι αλλαγές, σύμφωνα με το money-money, αφορούν μισθωτούς, συνταξιούχους, φορολογουμένους με εισοδήματα από ενοίκια, μικρομεσαίους επιχειρηματίες, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, κτηνοτρόφους, εργαζομένους με «μπλοκάκια», καθώς και όλους όσοι έχουν ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ.
Αναλυτικά:
Μισθωτοί, συνταξιούχοι
1. Μειώνεται από 25% σε 10% το ποσοστό του ετησίου εισοδήματος που πρέπει να καλύψουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με την αξία των αποδείξεων που έχουν λάβει για τα προϊόντα που αγόρασαν και τις υπηρεσίες που τους παρασχέθηκαν. Σε περίπτωση μη κάλυψης του 10% του εισοδήματος με αποδείξεις το «ακάλυπτο» ποσό εξακολουθεί να φορολογείται με 22%. Η αλλαγή αυτή ισχύει για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις που αποκτήθηκαν και τις αποδείξεις που εκδόθηκαν εντός του 2014. Δηλαδή, με το νέο σύστημα μπορείτε να καλύψετε το όριο πιο εύκολα και να αποφύγετε το πρόστιμο.
Για το 2015 δεν προβλέπεται πλέον κανένα κίνητρο συλλογής αποδείξεων.
Φορολογούμενοι με ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ
2. Μειώνεται από την 1η Ιανουαρίου 2015 κατά 30% η ειδική εισφορά αλληλεγγύης που επιβάλλεται σε φορολογουμένους με ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογίζεται επί των εισοδημάτων που θα αποκτηθούν το 2015 με συντελεστές μειωμένους από το 1%-4% στο 0,7%-2,8%. Τα οφέλη που θα προκύψουν από τη ρύθμιση αυτή για όσους φορολογουμένους έχουν ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα κυμανθούν σε ετήσια βάση:
– από 39 έως 60 ευρώ για όσους εμφανίζουν εισοδήματα από 13.000 έως και 20.000 ευρώ
– από 126 έως 300 ευρώ για όσους εμφανίζουν εισοδήματα πάνω από 20.000 και μέχρι 50.000 ευρώ
– από 459 έως 900 ευρώ για όσους έχουν εισοδήματα πάνω από 50.000 και μέχρι 100.000 ευρώ
– από 1.200 ευρώ και πάνω για όσους έχουν εισοδήματα μεγαλύτερα των 100.000 ευρώ.
Τα οφέλη αυτά θα γίνουν αισθητά για πολλούς από τους συγκεκριμένους φορολογουμένους το 2016, όταν θα γίνει ο τελικός υπολογισμός των φορολογικών επιβαρύνσεων για τα εισοδήματα του 2015. Ωστόσο για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους οι ελαφρύνσεις θα έρθουν τμηματικά, σε 12 μηνιαίες δόσεις εντός του 2015, μέσω μειώσεων στις μηνιαίες προκαταβολές της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, οι οποίες πραγματοποιούνται μέσω παρακρατήσεων.
Φορολογούμενοι με εισοδήματα από ενοίκια
Για τα ενοίκια από τη μία καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος, από την άλλη αυξάνεται ο συντελεστής φόρου κατά 1%. Το όφελος από την ταυτόχρονη εφαρμογή των διατάξεων αυτών θα ανέλθει για τη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών σε μερικές δεκάδες ευρώ.
Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης με εισόδημα 6.000 ευρώ από ενοίκια (είσπραξη ενοικίου 500 ευρώ τον μήνα) θα έχει όφελος 90 ευρώ από την κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου 1,5% (6.000 Χ 1,5% = 90 ευρώ) και επιβάρυνση 60 ευρώ από την αύξηση του συντελεστή φόρου κατά 1%, από το 10% στο 11% (6.000 Χ 1% = 60 ευρώ). Άρα το τελικό αποτέλεσμα θα είναι όφελος 30 ευρώ τον χρόνο.
3. Καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος που επιβαλλόταν μέχρι το 2014 με συντελεστή 1,5% στα εισοδήματα τα οποία προέρχονταν από εκμισθώσεις κατοικιών μέχρι 300 τ.μ. και με συντελεστή 3% στα εισοδήματα που προέρχονταν από εκμισθώσεις κατοικιών άνω των 300 τ.μ. ή από εκμισθώσεις κτισμάτων επαγγελματικής στέγης. Το όφελος από την κατάργηση του φόρου αυτού φθάνει μέχρι τα 180 ευρώ για όσους εισέπραξαν το 2014 ενοίκια συνολικού ύψους μέχρι 12.000 ευρώ από εκμισθώσεις κατοικιών και μέχρι τα 360 ευρώ για όσους εισέπραξαν ενοίκια συνολικού ύψους μέχρι 12.000 ευρώ, προερχόμενα από εκμισθώσεις κατοικιών άνω των 300 τ.μ. ή από εκμισθώσεις κτισμάτων επαγγελματικής στέγης.
4. Αυξάνεται από 10% σε 11% ο συντελεστής φορολόγησης για τα πρώτα 12.000 ευρώ του ετησίου εισοδήματος από ακίνητα. Το μέτρο αυτό θα ισχύσει για τα ενοίκια και τα λοιπά εισοδήματα από ακίνητα που αποκτήθηκαν εντός του 2014 και θα δηλωθούν το 2015. Η ετήσια φορολογική επιβάρυνση από την αύξηση του συντελεστή αυτού μπορεί να φθάσει μέχρι τα 120 ευρώ για έναν ιδιοκτήτη εκμισθούμενου ακινήτου.
5. Αν το ετήσιο εισόδημα ενός φορολογουμένου προέρχεται από ακίνητα στο σύνολό του ή κατά το μεγαλύτερο μέρος του (κατά ποσοστό άνω του 50%), τότε, εφόσον τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες, τα ΙΧ αυτοκίνητα και τα σκάφη που κατέχει προσδιορίζουν εισόδημα μεγαλύτερο του δηλωθέντος, το τεκμαρτό αυτό εισόδημα θα φορολογείται ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ και με συντελεστή 33% πάνω από τα 50.000 ευρώ.
Αγρότες, κτηνοτρόφοι
6. Καταργείται ο αντικειμενικός προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος και η φορολόγηση με την κλίμακα των μισθωτών και των συνταξιούχων, που είχε ως συνέπεια το εισόδημα να είναι αφορολόγητο μέχρι τα 9.550 ευρώ. Το φορολογητέο εισόδημα των αγροτών και των κτηνοτρόφων θα προσδιορίζεται πλέον, για το 2014 και τα επόμενα έτη, με λογιστικό τρόπο, δηλαδή με αφαίρεση των παραγωγικών δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδά τους, και θα φορολογείται με 13% από το πρώτο ευρώ!
Οι αγρότες που θα δηλώσουν ζημιά ή μηδενικό ή πολύ χαμηλό φορολογητέο εισόδημα, θα φορολογούνται για ανύπαρκτα εξωπραγματικά «κέρδη», με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης για τα σπίτια, τα ΙΧ αυτοκίνητα και τυχόν σκάφη που κατέχουν. Και στις περιπτώσεις των αγροτών αυτών, τα τεκμαρτά εισοδήματα που θα προκύπτουν με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης θα φορολογούνται με 13% από το πρώτο ευρώ.
Μισθωτοί που εργάζονται ταυτόχρονα και ως αμειβόμενοι με «μπλοκάκια» αλλά εισπράττουν χαμηλά ποσά
7. Για όσους φορολογουμένους είναι μισθωτοί και συμπληρώνουν το μηνιαίο τους εισόδημα και με έσοδα από «μπλοκάκια», τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2014 από τα «μπλοκάκια» θα φορολογηθούν υποχρεωτικά από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%.
Παράλληλα, οι φορολογούμενοι αυτοί θα κληθούν πληρώσουν και τέλος επιτηδεύματος αυξημένο από τα 500 στα 650 ευρώ.
Για τα εισοδήματα του 2013 οι μισθωτοί με έσοδα και από «μπλοκάκια» είχαν τη δυνατότητα για τα εισοδήματα αυτά να επιλέξουν να φορολογηθούν είτε με την κλίμακα των μισθωτών υπό προϋποθέσεις (έως 3 εργοδότες με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ή περισσότεροι από 3 εργοδότες και τουλάχιστον το 75% των αμοιβών να προέρχεται μόνο από έναν εργοδότη) είτε με την κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Επιλέγοντας τη φορολόγηση με την κλίμακα των μισθωτών γλίτωναν από τη φορολογία εφόσον το συνολικό ποσό των εισοδημάτων τους από μισθούς και «μπλοκάκια» δεν υπερέβαινε τα 9.550 ευρώ.
Ακόμη όμως κι αν το συνολικό εισόδημα από μισθούς και «μπλοκάκια» έφθανε μέχρι τις 25.000 ευρώ, πλήρωναν λιγότερο φόρο εφόσον επέλεγαν τη φορολόγηση των αμοιβών από τα «μπλοκάκια» με την κλίμακα των μισθωτών. Κι αυτό διότι μέχρι το επίπεδο εισοδήματος των 25.000 ευρώ ο συντελεστής φόρου στην κλίμακα των μισθωτών ήταν 22%, ενώ στην κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα οποιοδήποτε ποσό αμοιβής, όσο χαμηλό κι αν είναι, φορολογείται με 26% από το πρώτο ευρώ.
Το 2015 όμως θα αλλάξουν τα πράγματα. Σε κάθε περίπτωση φορολογουμένου που έχει εισπράξει μισθούς αλλά και αμοιβές με «μπλοκάκια», τα εισοδήματα από τα «μπλοκάκια» θα φορολογηθούν αυτοτελώς με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ και ταυτόχρονα θα επιβαρυνθούν με τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ.
Το ίδιο θα συμβεί και σε όποιον δουλεύει σε έναν εργοδότη με «μπλοκάκι» αλλά δεν έχει δηλώσει… το σπίτι του ως επαγγελματική έδρα. Αυτομάτως αυτό το λάθος θα επιφέρει την ποινή της φορολόγησης του εισοδήματος από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%.
8. Χιλιάδες φορολογούμενοι οι οποίοι το 2014 ήταν φοιτητές ή άνεργοι μη εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ και είχαν εισοδήματα πολύ χαμηλά, προερχόμενα από περιστασιακή απασχόληση, όπως π.χ. από εργασίες που αφορούσαν την προώθηση ερωτηματολογίων για συμπλήρωση, ή την πρακτική άσκηση κλπ., καθώς και όσοι απέκτησαν κατά το τρέχον έτος πολύ χαμηλά εισοδήματα από τόκους καταθέσεων θα φορολογούνται για εξωπραγματικά τεκμαρτά εισοδήματα, τα οποία θα προσδιορίζονται από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
Οι φόροι που θα καλούνται να πληρώσουν θα υπολογίζονται:
– με 26% από το πρώτο ευρώ των τεκμαρτών εισοδημάτων, για όσους έχουν αποκτήσει εισοδήματα από περιστασιακή απασχόληση
– με 26% επί της πρόσθετης διαφοράς εισοδήματος που θα προσδιορίζουν τα τεκμήρια διαβίωσης για όσους έχουν δηλώσει μόνο εισοδήματα από τόκους.
Επιπλέον, οι φορολογούμενοι αυτοί θα επιβαρύνονται και με προκαταβολή φόρου που θα προσαυξάνει κατά 55% τον εξωπραγματικό κύριο φόρο εισοδήματος που θα έχει προκύψει με βάση τα τεκμήρια.
Φέτος οι φορολογούμενοι αυτοί γλίτωσαν από τα τεκμήρια και τους υπέρογκους φόρους, αφού με μια ρύθμιση, η οποία όμως εφαρμόστηκε μόνο για τα εισοδήματα του 2013 (οικονομικό έτος 2014), φορολογήθηκαν ως μισθωτοί και είχαν αφορολόγητο 9.550 ευρώ με την προϋπόθεση ότι το πραγματικό τους εισόδημα ήταν έως 5.000 ευρώ και το τεκμαρτό εισόδημα έως 9.500 ευρώ και παράλληλα δεν είχαν εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα ή από ακίνητα.
Μισθωτοί εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα
9. Από την 1η Ιανουαρίου 2015 θα παρακρατείται έξτρα φόρος από τους μηνιαίους μισθούς χιλιάδων υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα που λαμβάνουν παροχές σε είδος. Κι αυτό θα συμβεί επειδή η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι οι παροχές σε είδος που δίδονται σε εργαζομένους, εφόσον δεν αποσκοπούν στο να υποβοηθήσουν την εκτέλεση της εργασίας τους, φορολογούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.
Μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες
10. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση είσπραξης και απόδοσης ΦΠΑ στο Δημόσιο περίπου 450.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που κατά τη διάρκεια του 2014 είχαν συνολικά ακαθάριστα έσοδα μέχρι 10.000 ευρώ. Οι φορολογούμενοι αυτοί μπορούν να ζητήσουν την απένταξή τους από το καθεστώς ΦΠΑ με την υποβολή σχετικής δήλωσης μεταβολής στις αρμόδιες ΔΟΥ εντός του μηνός Ιανουαρίου 2015.
11. Καταργείται για τη χρήση του 2014 και τις χρήσεις των επομένων ετών η διαδικασία του «αυτοελέγχου» ή της «αυτοπεραίωσης», με την οποία περαίωναν αυτόματα τις ανέλεγκτες υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ οι εμπορικές επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 300.000 ευρώ, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 150.000 ευρώ.
Φορολογούμενοι που πωλούν ακίνητα
12. Αναστέλλεται για το χρονικό διάστημα από 1-1-2015 έως 31-12-2016 η εφαρμογή των ρυθμίσεων για την επιβολή φόρου στην υπεραξία που προκύπτει από τις πωλήσεις ακινήτων.
