Το υπουργείο Εξωτερικών στα Σκόπια -μέσω της διπλωματικής οδού- απαίτησε την άμεση διόρθωση της ονομασίας του «νότιου σλαβικού κράτους των Σκοπίων», από τις σερβικές αρχές, σύμφωνα με ανακοίνωση του, την οποία δημοσιεύει το σκοπιανό ‘Maxfax’. Η αντίδραση προήλθε από την εμφάνιση πινακίδων στους αυτοκινητόδρομους της Σερβίας προς τα Σκόπια που τα αναφέρουν ως “FYROM” (στη σερβική ‘БЈРМ’).
Σε απάντηση του αιτήματος του υπουργείου Εξωτερικών των Σκοπίων για τη χρήση του όρου ‘πΓΔΜ’ από τη Σερβία (σερβικά : Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija” και με τα αρχικά BJRM)-, ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς δήλωσε ότι εάν οι αξιωματούχοι των Σκοπίων θεωρούν προσβλητική την ονομασία BJRM, το ίδιο ισχύει για τη Σερβία όταν χρησιμοποιούν αυτοί τον όρο «Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου».
«Εάν οι αξιωματούχοι των Σκοπίων θεωρούν προσβλητική την ονομασία BJRM, το ίδιο ισχύει για τη Σερβία όταν χρησιμοποιούν αυτοί τον όρο «Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου»
«Εμείς διερευνούμε για μια αμοιβαία δίκαιη σχέση. Αν αυτοί διαμαρτύρονται για την πινακίδα στα διόδια, τότε τι πρέπει να κάνουμε εμείς που ψήφισαν στην UNESCO για ένταξη του Κοσσυφοπεδίου;» είπε ο Ντάτσιτς στο ‘Novosti’.
«Η Σερβία δεν έχει αλλάξει στάση, αυτοί έχουν αλλάξει», είπε, «και για εμάς είναι ντροπή να λένε το Κόσοβο και το Μετόχι ως «Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου».
Ο Ντάτσιτς δήλωσε ότι το Βελιγράδι, στις διμερείς σχέσεις με τα Σκόπια, θα χρησιμοποιεί τη συνταγματική ονομασία, αλλά, διεθνώς θα χρησιμοποιεί το ακρωνύμιο «BJRM» (ή αγγλικά FYROM) όπως χρησιμοποιείται στην ΕΕ και τον ΟΗΕ.
Σερβοαλβανική κρίση στο Κοσσυφοπέδιο
Η παραπάνω εξέλιξη έρχεται σε συνέχεια κρίσης που ξέσπασε στο Κοσσυφοπέδιο μεταξύ Σερβίας και Αλβανών. Οι σερβικές αρχές αποφάσισαν να στείλουν αμαξοστοιχία προς την άλλοτε σερβική επαρχία, κάτι που θεωρήθηκε «προκλητική ενέργεια» από την Πρίστινα και έχει προκαλέσει έντονες διαμαρτυρίες.
Και αυτό επειδή ο ρωσικής κατασκευής συρμός, φέρει επιγραφές «Το Κόσοβο είναι Σερβία», σε 21 γλώσσες συμπεριλαμβανόμενης και της αλβανικής.
«Σκοπός του Βελιγραδίου είναι να αποκατασταθεί με τακτικά δρομολόγια η επικοινωνία με τη Σερβία του ημιέγκλειστου θύλακα της Kosovska Mitrovica», όπως δήλωσε ο Marko Djuric, επικεφαλής του γραφείου της σερβικής κυβέρνησης για το Κοσσυφοπέδιο.
O Djuric έκανε τη δήλωση αυτή στα εγκαίνια της γραμμής με τον ειδικά διακοσμημένο συρμό λίγο πριν αναχωρήσει για το πρώτο του ταξίδι. Η κίνηση αυτή όμως, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στον αλβανόφωνο πληθυσμό του Κοσσυφοπεδίου, καθώς το τρένο βαμμένο στα χρώματα της σερβικής σημαίας, φέρει και την επίμαχη επιγραφή.
Στο εσωτερικό των βαγονιών υπάρχει διάκοσμος από αντίγραφα εικόνων των μοναστηριών του Κοσσυφοπεδίου, το οποίο σήμερα κατοικείται στην πλειοψηφία από μουσουλμάνους. Για τον Ντζούριτς, «το θέμα του διάκοσμου δεν αποτελεί πρόβλημα, μια και αποτελούν μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς» όπως δήλωσε στους δημοσιογράφους.
H Σερβία προειδοποιεί την Πριστίνα να αποφύγει προκλήσεις
Ο πρόεδρος της Σερβίας προειδοποίησε πως «θα χρησιμοποιήσει το στρατό αν απειληθεί η ζωή των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο, καθώς αυξάνεται η ένταση λόγω του επίμαχου δρομολογίου του τρένου αυτού.
Πάντως η αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου έχει στήσει εμπόδια στη γραμμή για να εμποδίσει να περάσει το σερβικό τρένο.
Σε συνέντευξη Τύπου στο Βελιγράδι ο Σερβος πρωθυπουργός Aleksandar Vucic κατηγόρησε τους Αλβανόφωνους του Κοσσυφοπεδίου «ότι σχεδιάζουν να ανατινάξουν το σερβικό τρένο». «Σχεδιάζουν να προκαλέσουν ευρύτερη σύγκρουση στην περιοχή που θεωρούμε πως είναι δική μας», είπε ο Βούτσιτς, θυμίζοντας ότι «στέλνουμε ένα τρένο κι όχι τανκ».
Ο πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου Hashim Thaci (που ήταν επικεφαλής των αυτονομιστών ανταρτών όταν προκλήθηκε ο πόλεμος του ΝΑΤΟ εναντίον της Σερβίας για την αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου στα 1998/1999) είπε πως «έχει δώσει εντολής το υπουργείο Εσωτερικών να μην περάσει το σερβικό τρένο τα σύνορα».
Το 1999 To NATO επενέβη εις βάρος της Σερβίας και μετά από ένδεκα εβδομάδες βομβαρδισμών, η Σερβία υποχρεώθηκε να αποσύρει τα στρατεύματά της από το Κοσσυφοπέδιο. Η διάσκεψη ΗΠΑ, Γαλλίας, Ηνωμένου Βασιλείου, Ρωσίας και Γερμανίας στο Rambouillet, αποφάσισε το Φεβρουάριο του 1999 την αυτονομία του Κοσσυφοπεδίου. Την αποδέχθηκαν οι Αλβανόφωνοι όχι όμως και οι Σέρβοι με αποτέλεσμα να δεχθούν τις ΝΑΤΟΪκές βόμβες.
Oι ΝΑΤΟϊκοι βομβαρδισμοί ξεκίνησαν το Μάρτιο του 1999. Ήταν ο πρώτος πόλεμος του ΝΑΤΟ στην 50χρονη ιστορία του και χωρίς να έχει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Ρωσία είχε καταδικάσει με έντονο τρόπο την πολεμική εκείνη επιχείρηση. Στόχος των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών ήταν και βασικές δομές, όπως γέφυρες κτίρια, ακόμη και νοσοκομεία. Ιστορική έχει μείνει η φράση του εκπροσώπου τύπου του ΝΑΤΟ για «παράπλευρες απώλειες», στις οποίες περιλαμβάνονταν άμαχοι.
Επί 79 ημέρες και νύχτες το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε με περισσότερες από 20.000 βόμβες σερβικούς στόχους προκαλώντας και «παράπλευρες απώλειες.
Ανάμεσά τους και το κτίριο της σερβικής τηλεόρασης στο Βελιγράδι, που είχε χαρακτηρισθεί από το ΝΑΤΟ «στόχος». Δεκαέξι εργαζόμενοι είχαν βρει το θάνατο στον βομβαρδισμό της σερβικής τηλεόρασης. Η Σερβία κατηγόρησε το ΝΑΤΟ ότι στις βόμβες του χρησιμοποιούσε και το απαγορευμένο «εξασθενημένο ουράνιο» καθώς και θραυσματικές και εμπρηστικές βόμβες.
Η ΝΑΤΟΪκή επέμβαση η πρώτη και μάλιστα σε ευρωπαϊκό κράτος είχε προκαλέσει εκτός από την καταστροφή και της σερβικής οικονομίας 860.000 πρόσφυγες. Το Κόσσοβο τέθηκε αμέσως μετά, «υπό διακυβέρνηση κηδεμονίας από τον ΟΗΕ».
Επιμέλεια: Κώστας Μπετινάκης
