Παρασκευή 11 Μαρτίου 2011. H Ιαπωνία δέχεται πολλαπλά χτυπήματα του Εγκέλαδου…
Η σεισμική δόνηση μεγέθους 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, αποτέλεσε τον πέμπτο μεγαλύτερο σεισμό που έχει καταγραφεί στον κόσμο από το 1900.
Το φοβερό τσουνάμι που ακολούθησε και ξεπερνούσε τα 20 μέτρα έφερε και τις εφιαλτικές συνέπειες των 18.000 και πλέον νεκρών αλλά και χιλιάδων αγνοουμένων. Περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι ξεσπιτώθηκαν.
Μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από τις βορειοανατολικές ακτές της Ιαπωνίας άνθρωποι παρασύρθηκαν σπίτια βούλιαξαν και πάνω τους έπλεαν βάρκες και πλοία.
Ολόκληρες πόλεις χάθηκαν και τίποτα δεν είναι πια ίδιο για τους Ιάπωνες αλλά και ολόκληρο τον κόσμο.
Το τελευταίο και πιο ισχυρό χτύπημα που δέχτηκε η Ιαπωνία ήταν όταν τα συστήματα ψύξης του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα Ι (Φουκουσίμα Ντάιχι), υπέστησαν σοβαρή βλάβη από τον ισχυρό σεισμό και τις αλλεπάλληλες μετασεισμικές δονήσεις (τουλάχιστον 200 μετασεισμοί) με αποτέλεσμα οι αντιδραστήρες να υπερθερμανθούν τόσο ώστε να προκαλέσουν το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα μετά από αυτό στον πυρηνικό σταθμό «Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν» στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας, το 1986.
Ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων του τσουνάμι του 2011
Σήμερα, πέντε χρόνια μετά από τις καταστροφικές συνέπειες του τρομακτικού σεισμού, τηρήθηκε στις 14.46 τοπική ώρα (07.46 ώρα Ελλάδος) σε όλη την Ιαπωνία ενός λεπτού σιγή, στη μνήμη των χιλιάδων θυμάτων της 11ης Μαρτίου του 2011.
Στην επίσημη τελετή που έγινε στο Τόκιο, το αυτοκρατορικό ζεύγος και ο πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε απέτισαν φόρο τιμής μαζί με τους εκατομμύρια συμπατριώτες τους στους 18.500 νεκρούς του τσουνάμι και τους περίπου 3.000 που έχασαν αργότερα τη ζωή τους από τις συνέπειες της τραγωδίας.
«Πέντε χρόνια πέρασαν από την καταστροφή (…) περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τον σεισμό και το τσουνάμι (…), είναι κάτι που δεν μπορούμε να ξεχάσουμε» δήλωσε ο αυτοκράτορας Ακιχίτο, έχοντας δίπλα του την αυτοκράτειρα.
Την ομιλία του αυτή εκφώνησε όρθιος μπροστά σε ένα τεράστιο παρτέρι από λευκά και κίτρινα λουλούδια που είχαν τοποθετηθεί γύρω από μια στήλη στη μνήμη «των θυμάτων της μεγάλης καταστροφής του Τοχόκου», στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας.
«Η Ιαπωνία είναι προικισμένη με μια όμορφη φύση, αλλά μερικές φορές αυτή μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη» σημείωσε ο Ακιχίτο. «Δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ξεχάσουμε τις εικόνες της τηλεόρασης που έδειχναν ένα τείχος από μαύρο νερό» να σαρώνει τα χωριά που καταστράφηκαν από το τσουνάμι, σημείωσε ο Ιάπωνας αυτοκράτορας.
Απευθυνόμενος στους εκατοντάδες προσκεκλημένους που ήταν ντυμένοι στα μαύρα και τα γκρι στην επίσημη αυτή τελετή για τα θύματα της καταστροφής της 11ης Μαρτίου, ο αυτοκράτορας ευχαρίστησε τους στρατιώτες, τους πυροσβέστες και τους άλλους ανθρώπους που συνέβαλαν στο έργο των οργανώσεων παροχής βοήθειας στις οικογένειες των θυμάτων και των πληγέντων.
Ο σεισμός, το τσουνάμι, οι γεωλογικές επιπτώσεις, οι εκρήξεις στο πυρηνικό εργοστάσιο και τα θύματα
Στις 11 Μαρτίου 2011, σημειώθηκε σεισμός, στη βορειανατολική Ιαπωνία, μεγέθους 9,0 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Το επίκεντρο του σεισμού ήταν 130 χιλιόμετρα (81 μίλια) ανατολικά του Σεντάι, στο Νησί Χονσού της Ιαπωνίας. Ο σεισμός συνέβη στις 14:46:23 τοπική ώρα (05:46 UTC) και είχε διάρκεια – ρεκόρ 5 λεπτά.
Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης των ΗΠΑ, το υπόκεντρο βρισκόταν σε βάθος 24,4 χμ. (15,2 μίλια). Το επίσημο όνομα του σεισμού, όπως ανακοίνωσε η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας ήταν «Ο σεισμός στα ανοιχτά της ακτής του Ειρηνικού στο Τοχόκου το 2011» (The 2011 off the Pacific coast of Tohoku Earthquake).
Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι σε πολλές περιοχές της χώρας.
Το τσουνάμι ξεκίνησε να διαδίδεται στον Ειρηνικό ωκεανό προς όλες τις κατευθύνσεις, αμέσως μετά τον σεισμό.
Ως αποτέλεσμα, εκδόθηκαν άμεσα προειδοποιήσεις για τσουνάμι στην Νέα Ζηλανδία, στην Αυστραλία, στη Ρωσία, στο Γκουαχάν, στις Φιλιππίνες, στην Ινδονησία, στη Παπούα Νέα Γουϊνέα, στο Ναουρού, στη Χαβάη, στις Βόρειες Μαριάνες (ΗΠΑ) και στην Ταϊβάν.
Ειδικότερα στις ιαπωνικές ακτές, το ύψος του τσουνάμι έφτασε έως και τα 10 μέτρα και συμπαρέσυρε σπίτια, κτίρια και αυτοκίνητα, κατά τόπους έως και 20 χιλιόμετρα μέσα στο εσωτερικό της στεριάς.
Γεωλογικές και γεωφυσικές επιπτώσεις
Κατά τη διάρκεια του σεισμού καταγράφηκε μετατόπιση του βυθού της θάλασσας, κοντά στο επίκεντρο, κατά 24 μέτρα (79 πόδια), 4 φορές μεγαλύτερη από την προηγούμενη παρόμοια μέτρηση στην Ιαπωνία.
Αυτή ήταν η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη μετατόπιση μέχρι σήμερα, αλλά πιθανότατα όχι και η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ, καθώς υπολογίζεται πως ο σεισμός της Σουμάτρας το 2004 θα μπορούσε να έχει μετατοπίσει τον βυθό κατά 30 μέτρα.
Η Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία ανακοίνωσε πως από τον σεισμό δημιουργήθηκε ρήγμα μήκους 300 χιλιομέτρων, ενώ ο Μπράιαν Ατγουότερ, επιστήμονας της υπηρεσίας δήλωσε πως «η ενέργεια που απελευθερώθηκε από αυτόν τον σεισμό ισοδυναμεί σχεδόν με την παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας σε διάστημα ενός μήνα».
Δύο μέρες μετά τον σεισμό επαναδραστηριοποιήθηκε το ηφαίστειο Σινμοεντάκε, ύψους 1.420 μέτρων, που βρίσκεται στο νησί Κιούσου, αλλά είναι αβέβαιο αν το συμβάν συνδέεται με τον σεισμό της 11ης Μαρτίου.
Το ηφαίστειο είχε ενεργοποιηθεί για πρώτη φορά μετά από 52 χρόνια τον Ιανουάριο, αλλά είχε σχεδόν ηρεμήσει 2 εβδομάδες πριν τον σεισμό. Στις 13 Μαρτίου άρχισε ξανά να εκτοξεύει πέτρες και στάχτη που έφταναν σε ύψος 4.000 μέτρων
Οι εκρήξεις στο πυρηνικό εργοστάσιο Φουκουσίμα Ι
Μετά τον σεισμό, οι 3 αντιδραστήρες που βρίσκονταν σε κανονική λειτουργία στην μονάδα Φουκουσίμα Ι έκλεισαν αυτόματα.
Το σύστημα ψύξης σταμάτησε να λειτουργεί όταν το τσουνάμι έπληξε την μονάδα, με αποτέλεσμα να σταματήσει η λειτουργία της γεννήτριας που τροφοδοτούσε το σύστημα έκτακτης ψύξης. Αυτό αύξησε την θερμοκρασία και την πίεση εντός των αντιδραστήρων. Ενώ αρχικά το εφεδρικό σύστημα μπόρεσε να επαναφέρει την πίεση σε κανονικά επίπεδα στους αντιδραστήρες 2 και 3, στον αντιδραστήρα 1 το σύστημα δεν λειτούργησε κανονικά.
Τις επόμενες ημέρες τέθηκε εκτός λειτουργίας το σύστημα ψύξης και στους υπόλοιπους αντιδραστήρες.
Στις 12 Μαρτίου σημειώθηκε η πρώτη έκρηξη στο κτήριο που φιλοξενούσε τον αντιδραστήρα 1, ενώ νέες εκρήξεις σημειώθηκαν στους υπόλοιπους αντιδραστήρες τις ακόλουθες ημέρες. Η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση ανάγκης και διατάχθηκε η εκκένωση των κατοικιών σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων καθώς τα επίπεδα ραδιενέργειας που κατέγραψαν οι μετρήσεις ήταν πολύ πιο πάνω από τα επιτρεπτά όρια.
Αργότερα, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε επίσης το κοντινό Φουκουσίμα II σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων (1,9 μίλια). Στις 13 Μαρτίου η ΙΑΕΑ ανακοίνωσε πως κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και το πυρηνικό εργοστάσιο της Οναγκάουα, μετά την καταγραφή επιπέδων ραδιενέργειας που ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια στη ζώνη κοντά στον πυρηνικό σταθμό.
Αρχικά, στη διεθνή κλίμακα για περιστατικά που αφορούν πυρηνική ενέργεια και ραδιενέργεια (INES), από το 1 μέχρι το 7, η έκρηξη στη Φουκουσίμα αξιολογήθηκε ως κατηγορίας 4, αλλά αργότερα, μετά την αξιολόγηση των γεγονότων που ακολούθησαν, ανέβασαν αρχικά το επίπεδο στο 5 και τελικά στο 7, τον ανώτατο βαθμό επικινδυνότητας, που μέχρι τότε μόνο το ατύχημα στο Τσερνόμπιλ είχε αξιολογηθεί ως τέτοιο.
Η διαχειρίστρια εταιρεία του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα, TEPCO, ανακοίνωσε ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς, ο σταθμός θα αποκατασταθεί πλήρως σε έξι ή εννέα μήνες και πρότεινε ένα σχέδιο αποκατάστασης.
Ανείπωτη τραγωδία
Στις 12 Μαρτίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επιβεβαίωσε ότι έως τότε 621 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί εξαιτίας του καταστροφικού σεισμού, όμως ο αριθμός των νεκρών αναμενόταν να αυξηθεί. Επίσης, ανέφερε 1.040 τραυματίες και τουλάχιστον 645 αγνοούμενους.
Σύμφωνα με την Ιαπωνική Αστυνομία, οι νεκροί ανέρχονταν σε 637, με επιπλέον 653 να αγνοούνται. Όμως ο συνολικός αριθμός αναμενόταν να αυξηθεί σημαντικά, καθώς 200 με 300 πτώματα μεταφέρονταν στην πόλη Σεντάι και ακόμη 200 μεταφέρονταν σε γυμναστήρια σε άλλες περιοχές της νομαρχίας Μιγιάγκι, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Kyodo. Εκφράζονταν φόβοι για υπέρμετρη αύξηση του αριθμού των θυμάτων, καθώς στην πόλη Μιναμισανρίκου στη βορειοανατολική Ιαπωνία, την οποία έπληξε το κύμα, τουλάχιστον 10.000 κάτοικοί της αγνοούνται.
Στις 13 Μαρτίου, η Ιαπωνική Αστυνομία ανακοίνωσε πως οι νεκροί επισήμως έχουν ξεπεράσει τους 1.000, ενώ αναμένεται να αυξηθεί ο αριθμός τους. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 590.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Στις 21 Μαρτίου, οι αρχές ανακοίνωσαν πως οι επιβεβαιωμένοι θάνατοι έφτασαν τους 8.805, συν 2.628 τραυματίες, ενώ αγνοούνται 12.664 άνθρωποι. Ο πιο πρόσφατος απολογισμός είναι 15.365 νεκροί, 5.363 τραυματίες και 8.206 αγνοούμενοι.
Πηγές: cbc.ca/ cbsnews.com/ dailymail.co.uk/ wikipedia.org
Επιμέλεια: Κωνσταντίνα Παπατσάκωνα
