Ο Μπαράκ Ομπάμα ακύρωσε την προγραμματισμένη για σήμερα Τρίτη πρώτη του συνάντηση με τον πρόεδρο των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο οποίος εκφράστηκε με βαριά προσβλητικό τρόπο για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, γνωστοποίησε ένας εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
«Ο πρόεδρος Ομπάμα δεν θα έχει διμερή συνάντηση με τον πρόεδρο Ντουτέρτε», δήλωσε ο Νεντ Πράις, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας, στο περιθώριο της συνόδου του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) στη Βιεντιάν, στο Λάος.
Ο Ομπάμα θα συναντηθεί αντί του προέδρου των Φιλιππίνων με την πρόεδρο της Νότιας Κορέας Παρκ Γκέουν-χιε, διευκρίνισε ο Πράις.
Ερωτηθείς για τα σχόλια που αναμενόταν να κάνει ο Ομπάμα όσον αφορά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις Φιλιππίνες, και ειδικά για τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην εκστρατεία του εναντίον των ναρκωτικών, ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε αναφέρθηκε χθες στον αμερικανό ομόλογό του χρησιμοποιώντας την έκφραση «πουτ… γιος».
Ο Ντουτέρτε εξελέγη στην προεδρία των Φιλιππίνων τον Μάιο, υποσχόμενος να πατάξει την εγκληματικότητα και να εξαλείψει τα ναρκωτικά και τις συμμορίες που τα διακινούν στη χώρα του.
Ακολούθησε ένα κύμα εξωδικαστικών δολοφονιών, με τις αρχές να κάνουν λόγο για τουλάχιστον 2.000 θανάτους.
Ο Ντουτέρτε είπε ότι θα ήταν «χοντρό» από μέρους του Ομπάμα να θέσει ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προσθέτοντας πως εάν κάνει κάτι τέτοιο, θα τον βρίσει χρησιμοποιώντας την επίμαχη φράση, την οποία πρόφερε στη γλώσσα του.
«Θα σκοτωθούν πολλοί μέχρι κι ο τελευταίος διακινητής να μην είναι πια στον δρόμο. Μέχρι να σκοτωθεί κι ο τελευταίος λαθρέμπορος ναρκωτικών, θα συνεχίσουμε», επέμεινε ο πρόεδρος των Φιλιππίνων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ντουτέρτε προσβάλει με αυτόν τον τρόπο έναν ξένο ηγέτη. Ακριβώς την ίδια βρισιά χρησιμοποίησε αναφερόμενος στον πάπα Φραγκίσκο, τον Μάιο. Την ίδια έκφραση χρησιμοποίησε επίσης αναφερόμενος στον πρεσβευτή των ΗΠΑ στη χώρα του, τον Φίλιπ Γκόλντμπεργκ – συμπληρώνοντας κι ένα «ομοφυλόφιλος».
Ερωτηθείς για τις δηλώσεις του Ντουτέρτε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση της συνόδου κορυφής της G20 στην Κίνα, ο Ομπάμα άφησε να εννοηθεί ότι η συνάντησή τους επρόκειτο πιθανότατα να ακυρωθεί. Όπως είπε, ζήτησε από τους συνεργάτες του να μιλήσουν με τους ομολόγους τους των Φιλιππίνων και να «διαπιστώσουν εάν αυτή είναι, πράγματι, μια χρονική στιγμή που μπορούμε να έχουμε εποικοδομητικές και παραγωγικές συνομιλίες».
«Πάντα θέλω να εξασφαλίζω ότι αν κάνω μια συνάντηση, είναι πραγματικά παραγωγική, πως κάτι κάνουμε», εξήγησε.
Ο Ομπάμα έφθασε στη Βιεντιάν περίπου τα μεσάνυχτα (τοπική ώρα), για την πρώτη επίσκεψη ενός εν ενεργεία προέδρου των ΗΠΑ στο Λάος.
Χθες Δευτέρα, ο Ομπάμα είχε διαβεβαιώσει πως αναγνωρίζει πόση σημασία έχει η καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών, επέμεινε όμως ότι πρέπει να γίνεται βάσει του κράτους του νόμου. Ο Λευκός Οίκος είχε καταστήσει σαφές ότι ο Ομπάμα δεν θα υποχωρούσε για το ζήτημα αυτό κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Ντουτέρτε.
Το επεισόδιο απειλεί να επισκιάσει τη σύνοδο του 10μελούς ASEAN, η οποία διεξάγεται από σήμερα ως μεθαύριο Πέμπτη, με τη συμμετοχή των ηγετών της Κίνας, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ρωσίας, μεταξύ άλλων.
Οι Φιλιππίνες θεωρούνται σύμμαχος-κλειδί της Ουάσινγκτον στη διένεξη με το Πεκίνο όσον αφορά τη Νότια Σινική Θάλασσα. Οι ΗΠΑ κατηγορούν την Κίνα ότι στρατιωτικοποιεί μια ζωτικής σημασίας θαλάσσια οδό και θέτει σε κίνδυνο την ελεύθερη κίνηση στη θάλασσα και στον αέρα. Το Πεκίνο απορρίπτει την κατηγορία και αντιτείνει ότι η Ουάσινγκτον αυξάνει τις εντάσεις αναίτια.
Το Πεκίνο προβάλλει διεκδικήσεις στο μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Σινικής Θάλασσας, διά της οποίας διακινούνται αγαθά αξίας 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο. Το Μπρουνέι, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες, η Ταϊβάν και το Βιετνάμ προβάλλουν επίσης εδαφικές διεκδικήσεις.
Ένα διαιτητικό δικαστήριο στη Χάγη αποφάνθηκε σε βάρος της Κίνας έπειτα από προσφυγή των Φιλιππίνων, απόφαση που το Πεκίνο αρνείται να αναγνωρίσει. Ο Ντουτέρτε είπε τον περασμένο μήνα πως αναμένει όλα τα κράτη μέλη του ASEAN να ταχθούν υπέρ της απόφασης του διαιτητικού δικαστηρίου, αλλά πρόσθεσε πως η Μανίλα δεν θα θέσει το ζήτημα στο Λάος.
