Ανταπόκριση από Στρασβούργο-Νίκος Ρούσσης
Με την εγκατάσταση ενός κοινού ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, ευελπιστούν, Κομισιόν, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Ευρωκοινοβούλιο, ότι θα μπορέσουν να ελέγξουν τις μεταναστευτικές ροές και να εντοπίσουν τους επίδοξους τρομοκράτες.
Μόλις χθες και κάνοντας την ανάγκη επιθυμία, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενέκρινε τον κανονισμό, ο οποίος έχει ήδη συμφωνηθεί ανεπισήμως με τα κράτη μέλη της ΕΕ, με 477 ψήφους υπέρ, 139 κατά και 50 αποχές, για την εγκατάσταση ενός ηλεκτρονικού συστήματος «Μεγάλου Αδελφού» στα εξωτερικά της σύνορα.
Ο Κανονισμός αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2020 και προβλέπει την δημιουργία κοινής βάσης δεδομένων με τα στοιχεία υπηκόων τρίτων χωρών κατά την είσοδο, έξοδο ή άρνηση εισόδου τους στην ΕΕ, καταγραφή όλων των ταξιδιωτών (είτε χρειάζονται βίζα είτε όχι) οι οποίοι έγιναν δεκτοί για παραμονή διάρκειας έως 90 ημερών, με στόχο την μείωση της παράνομης μετανάστευσης (ταξιδιώτες που παρατείνουν τη διαμονή τους πέραν των 90 ημερών) και καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
Ερωτηματικά προκαλεί το γεγονός ότι, ενώ στο νέο αυτό σύστημα θα έχει πρόσβαση η Europol, δεν θα έχουν πρόσβαση οι εθνικές αρχές ασύλου.
Το νέο σύστημα εισόδου/εξόδου (ΣΕΕ) θα καταχωρεί τα στοιχεία των υπηκόων τρίτων χωρών, όπως όνομα, ταξιδιωτικό έγγραφο, δακτυλικά αποτυπώματα, εικόνα προσώπου, ημερομηνία και σημείο εσόδου, εξόδου ή άρνησης εισόδου στο χώρο Σένγκεν. Το σύστημα θα ισχύει τόσο για τους ταξιδιώτες που χρειάζονται βίζα για να εισέλθουν στην ΕΕ όσο και για αυτούς που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης. Θα αφορά τους ταξιδιώτες που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν και οι οποίοι έχουν γίνει δεκτοί για σύντομη διαμονή έως 90 ημερών.
Το νέο σύστημα θα διευκολύνει τον έλεγχο της τήρησης του μέγιστου επιτρεπόμενου διαστήματος παραμονής στην ΕΕ: 90 ημέρες σε οποιαδήποτε περίοδο διάρκειας 180 ημερών.
Το σύστημα θα αντικαταστήσει τη σφράγιση των διαβατηρίων και θα επιταχύνει κατ’ αυτόν τον τρόπο τη διαδικασία διέλευσης των συνόρων, διευκολύνοντας ταυτόχρονα την ανίχνευση των παραβατών και των περιπτώσεων απάτης.
Ανησυχία στους προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προκαλεί η διαπίστωση ότι, τα δεδομένα των ταξιδιωτών θα αποθηκεύονται για τρία έτη ενώ στις περιπτώσεις των ατόμων που παρατείνουν τη διαμονή τους πέραν των 90 ημερών θα αποθηκεύονται για πέντε έτη.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό, τα δεδομένα που θα αποθηκεύονται στο νέο σύστημα θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη, ανίχνευση και διερεύνηση τρομοκρατικών εγκλημάτων ή άλλων σοβαρών αξιόποινων πράξεων.
Πρόσβαση, όμως, σ’ αυτά τα δεδομένα θα έχουν αρχές των συνόρων και των αρχών έκδοσης βίζας, η Europol αλλά όχι οι εθνικές αρχές ασύλου.
Η Βουλγαρία και η Ρουμανία συμμετέχουν στο σύστημα εισόδου/εξόδου.
Το κόστος του νέου συστήματος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 480 εκατομμύρια ευρώ.
