Μαχητές της φονταμενταλιστικής οργάνωσης «Ισλαμικό Χαλιφάτο» κατέλαβαν τα ξημερώματα της Δευτέρας την πόλη Τζαλαουάλα του Ιράκ, η οποία βρίσκεται βορειοανατολικά της Βαγδάτης. Η κατάληψη της πόλης έγινε, σύμφωνα με την αστυνομία, μετά από εβδομάδες μαχών με Κούρδους μαχητές.
Η πτώση της Τζαλαουάλα, η οποία απέχει 115 χιλιόμετρα από την ιρακινή πρωτεύουσα, έρχεται μία ημέρα μετά από επίθεση αυτοκτονίας στην πόλη, στην οποία έχασαν τη ζωή τους 10 Κούρδοι μαχητές.
Η νέα δραματική εξέλιξη σημειώνεται καθώς οι φανατικοί ισλαμιστές αντάρτες του Ισλαμικού Χαλιφάτου (ISIL) είχαν υποχρεωθεί σε μια πρώτη ήττα και να τραπούν σε φυγή, από τις δυνάμεις των Κούρδων Πεσμαργκά. Είχε προηγηθεί ανελέητος βομβαρδισμός που δέχτηκαν από αμερικανικά μαχητικά.
Την ίδια ώρα. η συνταγματική κρίση που μαστίζει το Ιράκ όμως βαθαίνει καθώς ο ιρακινός πρωθυπουργός αποκήρυξε το νέο πρόεδρο εντείνοντας την πολιτική κρίση και διακυβεύοντας την προδιαγεγραμμένη από τις ΗΠΑ, αλλαγή της ιρακινής ηγεσίας.
Έτσι εν μέσω γενικότερης αναταραχής που έχει προκαλέσει η προέλαση των ισλαμιστών του Χαλιφάτου μαίνεται και κυβερνητική κρίση, με τον πρωθυπουργό του Ιράκ να προσπαθεί να παραμείνει στη θέση του, μη αποδεχόμενος ότι δεν είναι πλέον αρεστός τους Αμερικανούς. Κάλεσε τον στρατό στη Βαγδάτη να τον στηρίξει. Αντικαταστάτης του του Νουρί αλ Μαλίκι όπως όλα δείχνουν, θα είναι ο Haider al-Abadi.
Οι ΗΠΑ είχαν ενοχληθεί από τον βίαιο τηλεοπτικό λόγο του αλ Μαλίκι, ότι οι εκπαιδευμένες από αμερικανούς ιρακινές ένοπλες δυνάμεις δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τους ισλαμιστές αντάρτες. Και από την φραστική επίθεση εναντίον του υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ Κούρδου προέδρου Φαούντ Μασούμ.
Η επιτυχής κουρδική αντεπίθεση επανέφερε τις ελπίδες ότι στο Ιράκ υπάρχει έστω μία δύναμη ικανή να αντιμετωπίσει την προέλαση των φανατικών του Χαλιφάτου, που σκορπίζουν τον τρόμο στις μη μουσουλμανικές μειονότητες, αλλά και στο καθεστώς της Βαγδάτης. Ήδη οι αντάρτες του «χαλιφάτου», ελέγχουν το ένα τέταρτο από το έδαφος του Ιράκ και από τον Ιούνιο έχουν βάλει στόχο να προελάσουν προς τη Βαγδάτη. Από τότε τα ιρακινά στρατεύματα βρίσκονται σε συνεχή υποχώρηση.
Η κουρδική αντεπίθεση είχε αποτέλεσμα να «ξεκαθαρίσουν οι περιοχές γύρω από τις πόλεις Makhmour και Gwair καθώς και 25 χωριά από τους ισλαμιστές αντάρτες, (δήλωσε εκπρόσωπος των κούρδων Πεσμεργκά) και σηκώσαμε την κουρδική σημαία και πάλι εκεί». Οι Πεσμεργκά αποτελούν ανεξάρτητο τμήμα στους κόλπους του ιρακινού τακτικού στρατού επιφορτισμένοι να υπερασπίζονται την ιδιόμορφη ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν.
Οι Πεσμεργκά, που θεωρητικά είναι καλύτερα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι από τον επίσημο ιρακινό στρατό, βρίσκονταν σε τακτική υποχώρηση λόγω της υπεροπλίας των υπεράριθμων ισλαμιστών ανταρτών που είχαν εξοπλιστεί από τα όπλα που είχε εγκαταλείψει ο ιρακινός στρατός στην άτακτη υποχώρησή του.
Χιλιάδες φυγάδες Γιαντζί έχουν καταφύγει στα όρη Σιντζάρ
Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει ο «Guardian», οι ΗΠΑ εξετάζουν τρόπους να βοηθήσουν περί τους 40.000 ιρακινούς πολίτες της μειονότητας Γιατζίς που είναι εγκλωβισμένοι στα βουνά Σιντζάρ του βόρειου Ιράκ, εγκαταλείποντας τις εστίες του από το φόβο των αιμοβόρων ισλαμιστών ανταρτών.
Πάντως, ορισμένοι επέστρεψαν το βράδυ της Κυριακής στις περιοχές που απελευθέρωσαν ήδη οι Πεσμεργκά.
Ο πρόεδρος Ομπάμα δήλωσε πως οι ΗΠΑ θα ενισχύσουν τους Πεσμεργκά στον αγώνα τους να υπερασπιστούν τις περιοχές τους από τους αντάρτες του Χαλιφάτου. Το ίδιο δήλωσε και ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λωράν Φαμπιούς.
Προς το παρόν, γίνονται ρίψεις ανεφοδιασμού των αποκλεισμένων ιρακινών πολιτών με νερό και τρόφιμα, από αμερικανικά βρετανικά και γαλλικά μεταγωγικά. Τους Γιατζί, βοηθούσαν ως τώρα μέλη του YPG, επαναστατικής ομάδας σύρων Κούρδων που ενημέρωναν και τις ΗΠΑ που βρίσκονται οι αντάρτες του Χαλιφάτου για να τους βομβαρδίζουν.
O Ομπάμα ξεπερνά τους δισταγμούς του
Η διστακτική στάση του προέδρου Ομπάμα απέναντι σε διεθνείς κρίσεις επικρίθηκε από φίλους, εχθρούς αλλά κυρίως την συντηρητική αμερικανική κοινή γνώμη. Με τους βομβαρδισμούς εναντίον των φανατικών ισλαμιστών εξτρεμιστών του ISIL, προδιαγράφει πολιτική μεταστροφή – έστω και προσωρινά.
Ο Μπάρακ Ομπάμα πολύ θα ήθελε να μείνει στην ιστορία ως ο πρόεδρος των ΗΠΑ που έκλεισε οριστικά την αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή στο Ιράκ. Όμως οι εξελίξεις δεν το επιτρέπουν. Έπειτα από πολλούς δισταγμούς έδωσε τελικά προχθές διαταγή στην αμερικανική πολεμική αεροπορία να πλήξει θέσεις των πολεμιστών της οργάνωσης ISIL. Έτσι, έγινε ο τέταρτος στη σειρά πρόεδρος των ΗΠΑ που αναλαμβάνει την ευθύνη στρατιωτικής επιχείρησης στο Ιράκ.
«Σε αδύναμη θέση ο Ομπάμα»
«Δεν θα πρέπει να είναι κάποιος επαΐων για να αντιληφθεί με πόση δυσκολία πήρε ο αμερικανός πρόεδρος αυτήν την απόφαση», είπε ο Ντάγκλας Όλιβαντ, πρώην σύμβουλος του Ομπάμα στους “New York Times”.
«Πολύ θα ήθελε να μην υπήρχε καν αυτό το πρόβλημα, αλλά οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων τον ανάγκασαν να πάρει κάποιες αποφάσεις». Η διστακτική του στάση προκάλεσε επικρίσεις στην εσωτερική πολιτική σκηνή, όπως επιβεβαιώνει ο Σάμιουελ Μπράναν, εμπειρογνώμων σε θέματα ασφαλείας στη δεξαμενή σκέψης του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών (CSIS) στη Ουάσιγκτον. «Νομίζω ότι ο Ομπάμα βρίσκεται σε αδύναμη θέση. Υπάρχει μια συνεχώς αυξανόμενη δυσαρέσκεια τόσο στους Δημοκρατικούς όσο και στους Ρεπουμπλικάνους για το πώς χειρίζεται θέματα εξωτερικής πολιτικής».
Kορυφαία στελέχη των Ρεπουμπλικάνων με μεγάλη επιρροή, όπως ο Τζον Μακ Κέιν και ο Λίντσει Γκράχαμ, σε κοινή τους δήλωση επικρίνουν τον Ομπάμα, επειδή θεωρούν ότι «οι αποφάσεις αυτές δεν επαρκούν». Ζητούν από τον πρόεδρο όχι μόνο βομβαρδισμούς στο Ιράκ, αλλά και τη Συρία.
Στήριξη σε περίοδο διεθνούς κρίσης
Οι βομβαρδισμοί θα ενισχύσουν τη δημοφιλία του αμερικανού προέδρου. Ο Σάμιουελ Μπράναν ωστόσο δεν καταγράφει μεγάλη αποδοχή αυτής της πρότασης ούτε στη Ουάσιγκτον, αλλά ούτε και στην αμερικανική κοινή γνώμη. Διαπιστώνει ωστόσο ότι πίσω από κλειστές πόρτες ακόμη και υψηλόβαθμοι κομματικοί φίλου του Ομπάμα εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για την εξωτερική πολιτική του αμερικανού προέδρου και συμφωνούν με τους Ρεπουμπλικάνους, ότι «ο Ομπάμα λέει πολλά αλλά κάνει λίγα». Σε πρόσφατη δημοσκόπηση μάλιστα το 60% των ερωτηθέντων δηλώνει δυσαρεστημένο με την εξωτερική πολιτική του προέδρου του.
Μια χρυσή ευκαιρία για μεταστροφή της κοινή γνώμης θα μπορούσε να χρησιμεύσει το λεγόμενο σύνδρομο «rally around the flag» (συγκέντρωση γύρω από τη σημαία), τη μεσοπρόθεσμη στήριξη στις ενέργειες του προέδρου των ΗΠΑ σε περιόδους διεθνών κρίσεων ή πολέμων, όπως τονίζει ο Σάμιουελ Μπράναν.
«Υπάρχει πάντα στήριξη της κοινή γνώμης προς τον αμερικανό πρόεδρο όταν αποφασίζει να κάνει χρήση στρατιωτικής ισχύος. Η κοινή γνώμη τον στηρίζει. Αλλά ειδικά σε αυτήν την περίπτωση, η ανθρωπιστική πλευρά της κρίσης με τα δεινά του άμαχου πληθυσμού και τις πράξεις βαρβαρότητας των τζιχαντιστών , όλα αυτά δεν εναντιώνουν τους Αμερικανούς στη χρήση στρατιωτικών μέσων. Θα δείτε λοιπόν ισχυρή στήριξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων».
Θα σταματήσουν το «Χαλιφάτο» οι κούρδοι του Ιράκ; Αναγκαίο κακό οι αμερικανικές επιθέσεις;
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στο Ιράκ τρέπονται σε φυγή φοβούμενοι τους τζιχανιστές της IS. Οι γερμανοί σχολιαστές στρέφουν το βλέμμα τους στην έκρυθμη κατάσταση στο Ιράκ, όπου συνεχίζεται η προέλαση των τζιχαντιστών της ακραιφνούς ισλαμιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Χαλιφάτο), την οποία επιχειρούν να αναχαιτίσουν οι ΗΠΑ με αεροπορικές επιθέσεις.
Η Kölner Stadt-Anzeiger γράφει: «Με τα φρικιαστικά τους βίντεο από μαζικές εκτελέσεις οι εξτρεμιστές στο Ιράκ και τη Συρία εξώθησαν σε φυγή, στην πράξη σε διάστημα μιας νύχτας, εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες Κούρδων, χριστιανών, γεζίντι και άλλων μειονοτήτων. Τα εξαρθρωμένα κράτη δεν μπορούν πλέον να προστατεύσουν τις μειονότητές τους, η πολύγλωσση γοητεία της Ανατολής κείτεται σε συντρίμμια. Και αν ταμπουρωθούν οι τζιχαντιστές σε συνοικίες και οικισμούς, θα είναι πρακτικά αδύνατο να εκδιωχθούν –παρά μόνο με τίμημα την πλήρη καταστροφή των ιστορικών πόλεων».
Την αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ σχολιάζει η αριστερή εφημερίδα Tageszeitung (TAZ) του Βερολίνου: «Η αμερικανική πολεμική αεροπορία δεν είναι ούτε στρατός σωτηρίας ούτε ο διεθνής Ερυθρός Σταυρός. Πετάει και μάχεται για τα συμφέροντα της τελευταίας υπερδύναμης. (…) Ωστόσο, η επέμβασή της στο Ιράκ αξίζει την υποστήριξή μας. Σε τελική ανάλυση το ζήτημα είναι η προστασία δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων από ισλαμιστές τρομοκράτες και η προστασία των προσφύγων από τη λιμοκτονία. Σε αυτό το πλαίσιο δεν εντάσσονται μόνο πολεμικές επεμβάσεις αλλά και η ρίψη τροφίμων για τους βασανισμένους ανθρώπους».
Την προέλαση της οργάνωσης «Ισλαμικό Χαλιφάτο» στο Ιράκ σχολιάζει η γερμανική εφημερίδα Die Welt: «Ένας όχλος ισλαμιστών ανταρτών καταφέρνει να αλλάξει τα πάντα στο Ιράκ. Οι μαχητές της οργάνωσης δεν απελευθερώνουν, αλλά υποδουλώνουν. Δεν φέρνουν την ευημερία, αλλά την καταστροφή. Το αναχρονιστικό συνονθύλευμα είναι τόσο ακραίο, που ακόμα και ο τρομοκρατικό δίκτυο της Αλ Κάιντα αποστασιοποιείται. Πρόκειται για ένα νέο βασίλειο του τρόμου, το οποίο απαγορεύει τα χρώματα, τη μουσική και τις άλλες θρησκείες. Η μόνη δύναμη που είναι σε θέση να τους αντισταθεί είναι οι «Πεσμεργκά» («Γενναίοι»). Οι Κούρδοι του βορείου Ιράκ έχουν δείξει τα τελευταία 20 χρόνια ότι μπορούν να χειριστούν υπεύθυνα την εξουσία. Θα πρέπει άμεσα να υποστηριχθούν και να εξοπλιστούν. Διαφορετικά η Δύση θα κληθεί να πληρώσει υψηλό τίμημα για την ολιγωρία ή ακόμα και την απουσία της. Όπως έγινε στην περίπτωση των Ταλιμπάν».
Οι (σουνίτες) ισλαμιστές του Χαλιφάτου, έδωσαν στη δημοσιότητα την φωτογραφία της καταστροφής σιιτικού τέμενους μετά την κατάληψη της Νινεβή.
Ποιοι είναι οι αντάρτες του Χαλιφάτου
Οι φανατικοί μαχητές του «Ισλαμικό Χαλιφάτου» τού Ιράκ και του Λεβάντε («ISIL» – όπου με τον όρο Λεβάντε εννοείται η Συρία) είναι τόσο σκληροπυρηνικoί και χρησιμοποιούν τόσο βίαιες κι ακραίες μεθόδους ώστε έχουν αποκηρυχθεί ακόμη κι από την «μητρική τους οργάνωση» Αλ Κάιντα!
Η συγκεκριμένη ομάδα των ένοπλων τζιχαντιστών δημιουργήθηκε τον Απρίλιο του 2013 από τον Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, ο οποίος ισχυρίζεται πως είναι απόγονος του προφήτη Μωάμεθ, κι ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν ανοιχτά τον Αμπού Μουσάμπ Αλ Ζαρκάουι, εκ των ηγετικών μορφών της Αλ Κάιντα στο Ιράκ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις δυτικών μυστικών υπηρεσιών και ειδικών αναλυτών η οργάνωσή του διαθέτει 10.000 έως 12.000 μέλη μεταξύ των ακραίων σουνιτών της Συρίας.
Σύνταξη: Κώστας Μπετινάκης
