Όπως κάθε χρόνο, το 2013 αρχίζει με μια βροχή διαττόντων αστέρων, τους Τεταρτίδες (Quadrantids), που διαρκεί από την 1 έως τις 5 Ιανουαρίου και κορυφώνεται κατά το διήμερο 3 και 4 του μηνός, ιδίως τα χαράματα της Πέμπτης.
Οι Τεταρτίδες, εφόσον οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες επιτρέπουν την παρατήρησή τους, εμφανίζουν συνήθως στο αποκορύφωμά τους έως 40 μετέωρα ανά ώρα, που διαπερνούν την ατμόσφαιρα της Γης με μεγάλη ταχύτητα, αν και έχουν αναφερθεί έως και 120 μετέωρα κάποιες φορές.
Η συγκεκριμένη βροχή από «πεφταστέρια» έχει πάρει το όνομά της από έναν αστερισμό -Quadrans Muralis ή Επιτοίχιος Τετράς (ήταν αρχαίο αστρονομικό εργαλείο)- που δεν υπάρχει πια. Σήμερα, η πηγή προέλευσης των μετεώρων φαίνεται να είναι ο αστερισμός του Βοώτη. Οι Τεταρτίδες είναι καλύτερα ορατές στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, ιδίως σε κατεύθυνση βορειανατολική στον ουρανό.
Οι αστρονόμοι δεν είναι σίγουροι ποιος ήταν ο διερχόμενος κομήτης που άφησε πίσω του την ουρά σκόνης και σωματιδίων, που μετατρέπονται σε μετέωρα κάθε φορά που η Γη διασταυρώνεται με την τροχιά τους. Είναι πιθανό να πρόκειται για έναν κομήτη (τον 2003 ΕΗ1) που παρατήρησαν πρώτοι οι Κινέζοι, Ιάπωνες και Κορεάτες αστρονόμοι το 1490.
Όπως συμβαίνει με όλες τις βροχές διαττόντων, τα μετέωρα κινούνται πολύ γρήγορα, καθώς εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και πυρακτώνονται. Στην περίπτωση των Τεταρτιδών, έχουν σύντομη διάρκεια στη φάση της αποκορύφωσής τους (περίπου δύο ώρες) και γενικά διακρίνονται από μη προβλεψιμότητα και από ευμεταβλητότητα στην έντασή τους.
Επιμέλεια: Φλώρα Πέτση
