Ρεπορτάζ: Χρήστος Μαζάνης
Προβληματισμό έχει προκαλέσει σε αρχαιολόγους, ερευνητές αλλά και ιστορικούς, η ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με τα νέα ευρήματα στον λόφο Καστά της Αμφίπολης. Όπως έγινε γνωστό, τα πρώτα αποτελέσματα της μακροσκοπικής μελέτης έδειξαν πως τα οστεολογικά υλικά τα οποία βρέθηκαν κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου του εντυπωσιακού ταφικού μνημείου ανήκουν σε:
-μια γυναίκα, περίπου 60 ετών
-δύο άνδρες, περίπου 35 – 45 ετών
-ένα μωρό, του οποίου το φύλο δεν μπορεί να διαπιστωθεί και
-έναν άνδρα, το σώμα του οποίου είχε καεί σε νεκρική πυρά σε προγενέστερη χρονική φάση από αυτή που απεβίωσαν τα άλλα τέσσερα άτομα.
Η εύρεση κι άλλων οστών προβληματίζει τους επιστήμονες, οι οποίοι περιμένουν να δουν περισσότερα στοιχείαΣύμφωνα με το Yπουργείο, τα στοιχεία αυτά θέτουν ζήτημα οικογενειακού τάφου στην Αμφίπολη, ωστόσο θα χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις. Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι στον γυναικείο σκελετό φαίνεται ότι αποδίδονται τα περισσότερα οστά που βρέθηκαν στον κιβωτιόσχημο τάφο, στα 7,8μ. από την κορυφή του θαλάμου και κάτω, δηλαδή 1μ. πάνω από το δάπεδο του κιβωτιόσχημου.
Επιστήμονες που μίλησαν στο zougla.gr, ανέφεραν πως η ανακοίνωση του Υπουργείου τους εξέπληξε, αφού κανείς δεν γνώριζε για τόσο μεγάλο αριθμό οστών. Από το πρωί της Δευτέρας, «κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο» ότι ο σκελετός της γυναίκας που βρέθηκε θα μπορούσε να ανήκει στην μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα. Κάτι τέτοιο όμως -σύμφωνα με τους επιστήμονες- δεν στέκει, καθώς δεν προκύπτει βάσει ιστορικών στοιχείων.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι οι αρχαιολόγοι περιμένουν να δουν περισσότερα στοιχεία σχετικά με τα εκατοντάδες οστά που έχουν βρεθεί,(όπως την ακριβή τοποθεσία και φωτογραφίες στα σημεία που ανακαλύφθηκαν), προκειμένου να έχουν μια πιο ολοκληρωμένη άποψη για τα ευρήματα.
«Από τις γραπτές πηγές δεν προκύπτει ότι η γυναίκα είναι η Ολυμπιάδα»
Ο καθηγητής αρχαίας ιστορίας του Πανεπιστημίου της Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης, μιλώντας στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα, δήλωσε πως η 60χρονη γυναίκα που αναφέρει το Υπουργείο Πολιτισμού δεν μπορεί να είναι η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα, διότι δεν προκύπτει από τις γραπτές πηγές.
«Εκπλήσσομαι από την μελέτη αυτή. Με εκπλήσσει, το πώς είναι δυνατόν να προσδιορίζουν με ακρίβεια την ηλικία της γυναίκας και να μην προσδιορίζουν με την ίδια ακρίβεια τη ηλικία των δύο ανδρών. Το βέβαιο είναι ότι το κρανίο που βρέθηκε είναι ένα, και ότι ο κιβωτιόσχημος τάφος είναι για έναν. Δηλαδή το οικοδόμημα κατασκευάστηκε για έναν νεκρό. Τώρα αν υπάρχει σωρός από σκελετούς, αυτό είναι άλλο θέμα», αναφέρει.
Θα ήθελα να δω τις φωτογραφίες για το πώς βρέθηκε ο σκελετός την ώρα της ανακάλυψης. Υπάρχει οπωσδήποτε αλλοίωση του DNA και του περιβάλλοντος. Υπήρξαν σίγουρα παλαιότερα, χέρια που ακούμπησαν αυτά τα οστά. Έχουν περάσει αιώνες, γι αυτό και δεν μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια την ηλικία των νεκρών», προσθέτει.
«Δεν είναι η Ολυμπιάδα, σας το λέω κατηγορηματικά. Οι γραπτές πηγές είναι ξεκάθαρες, από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη. Την Ολυμπιάδα δεν την έθαψαν. Ο Κάσσανδρος δεν είναι δυνατόν να έθαψε την Ολυμπιάδα με τέτοιες τιμές» διευκρινίζει ο κ. Μαυρογιάννης.
Ακούστε τι δήλωσε ο κ. Μαυρογιάννης:
«Τα οστά είναι πειραγμένα»
Ο ιστορικός- ερευνητής, Χάρης Τζάλας, αναφέρει στο zougla.gr πως κανένας σκελετός δεν είναι ακέραιος και πως δεν γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή από ποιο σημείο έχουν μαζέψει τα οστά.
«Πρόκειται για διαταραγμένες ταφές. Βεβαίως το DNA μπορεί να δώσει στοιχεία για το εάν πρόκειται για την ίδια οικογένεια, αλλά είναι πάρα πολύ δύσκολο να βγουν συμπεράσματα, διότι κανένας σκελετός δεν είναι ολόκληρος. Τα στοιχεία είναι σκόρπια, από τις αλλεπάλληλες συλήσεις αυτού του τάφου. Το μνημείο είναι διαταραγμένο. Δεν είναι η Ολυμπιάδα, αποκλείεται. Αυτά είναι κουβέντες. Εδώ ο Καργάκος έλεγε ότι εκεί βρίσκεται ο Μέγας Αλέξανδρος, αυτά δεν στέκουν. Δεν υπάρχουν στοιχεία. Δεν έχουμε καν τη στρωματογραφία για το πώς βρέθηκαν τα οστά», υποστηρίζει.
Ακούστε τι δήλωσε ο κος Τζάλλας:
«Πρόκειται για έναν οικογενειακό τάφο μιας εξέχουσας οικογένειας της Αμφίπολης»
Ο καθηγητής κλασσικής αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Μιχάλης Τιβέριος, σε δηλώσεις του στη ηλεκτρονική μας εφημερίδα ανέφερε: «Θα ήθελα να δω όλα τα ανασκαφικά δεδομένα για το πού βρέθηκε όλο αυτό το οστεολογικό υλικό και τα τυχόν συνευρήματά του. Αν θυμάμαι καλά δεν έλεγαν ότι έχουν βρει εκατοντάδες οστά. Για πρώτη φορά μίλησαν για τόσα οστά. Έλεγαν μόνο για έναν σκελετό. Μας αποκρύπτανε πολλά πράγματα. Δεν πιστεύω ότι αυτός ο τάφος έχει οποιαδήποτε σχέση με μέλη της βασιλικής οικογένειας του Αλεξάνδρου. Η Ολυμπιάδα θα μπορούσε να είχε ταφεί μόνο στην Πέλλα ή στις Αιγές. Δεν δικαιολογείται στην Αμφίπολη. Απλά, πιστεύω ότι πρόκειται για μια ταφή μιας εξέχουσας οικογένειας της Αμφίπολης».
Ακούστε τι δήλωσε ο κος Τιβέριος:
Η μελέτη συνεχίζεται…
Σύμφωνα με το Yπουργείο, στα σκελετικά ευρήματα του ταφικού μνημείου του λόφου Καστά, εκτός από τις μακροσκοπικές μεθόδους, θα εφαρμοστεί μια σειρά αναλυτικών μεθόδων για την καλύτερη τεκμηρίωση αλλά και για τη συμπλήρωση πληρέστερων πληροφοριών που αφορούν στις παθολογικές αλλοιώσεις, στη διατροφή, στη συγγένεια και στον τόπο καταγωγής των ανθρώπων αυτών, δηλαδή εάν πρόκειται για άτομα που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αμφίπολη ή για άτομα που μετακινήθηκαν από κάπου αλλού κατά τη διάρκεια της ζωής τους και ενταφιάστηκαν στο συγκεκριμένο ταφικό μνημείο.